Özelleştirme girişimleri ve Kit'lerin çözülme süreci: Petkim-Tüpraş örneği
Privatization initiatives and dissolvement process of Kits (public economic enterprises): Petkim and Tüpraş case
- Tez No: 215602
- Danışmanlar: PROF. DR. KORKUT TUNA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Yüksek Lisans Tezinin sınırları içinde ele aldığımız ?Özelleştirme Girişimleri veKİT'lerin Çözülme Süreci: PETKİM ve TÜPRAŞ Örneği? başlıklı çalışma, genellikle iktisatbilimi çerçevesinde ele alınan bir konunun, bir de sosyolojik bakış açısıyla yeniden elealınması çabasıdır.İktisadi olaylar, iktisat biliminin ?ölçüt?leriyle ele alınabildiği gibi, sosyolojinin deölçütleriyle ele alınabilir. Hatta böyle bir ?denetim? hem gerekli hem de yararlıdır. İktisadiolaylar, sonuçları itibariyle toplum hayatını doğrudan ve en güçlü biçimde etkilemektedir. Bunedenle iktisadi ölçütler, bir iktisadi kararın başarılı ve başarısız olduğunu saptamada tekreferans olmamalı, yeterli sayılmamalıdır.İktisadi kararlar, ?çıkar? ilişkileri üzerine kuruludur ve bu çıkar ilişkileri, daranlamda tek tek kişi veya işletmeleri ilgilendirse bile, toplum bazında sonuçlarındanyararlananlar bakımından toplumu farklı düzeylerde böler, ayırır. Daha önemlisi, bubölünmeler, söz konusu kararların toplumun hatırı sayılır bir kesimini mağdur etmesinin birsonucudur. İktisadi karar ve uygulamaların toplumu tek taraflı dönüştürmesi de sözkonusudur. Bu dönüşüm hangi yönde olursa olsun, toplumsal sonuçlara ve çoğunlukla dasorunlara yol açar.Çalışmamız, Türkiye'nin yakın tarihinde, en önemli iktisadi kararların evrimini anabaşlıklarıyla ifade etmeyi amaçlamaktadır. İktisadi kararların alınmasında belirleyicietkenlerin Cumhuriyet'in kuruluşundaki durumu ile bugünkü durum arasındaki farklar vedeğişim gösterilmeye çalışılacaktır.Cumhuriyet'in ilk yıllarından beri sanayileşmenin sorunlarını yaşayan Türkiye, 1923ile 1980 yılları arasında çeşitli düzeylerde de olsa kamu sektörünün hakim olduğu, iç pazara3yönelik bir sanayileşme politikasının izlendiği, kendi toplumun ihtiyaçlarını karşılayan sosyalbir politika izlemiştir.1980'den sonra ise, iktisadi kararlar küresel kurallara bağlı olarak verilmiş, Türkekonomisinde ?ihracata yönelik sanayileşme? adı altında yeni bir evre başlatılmıştır. Böylece,kamuya ait varlıklar, mülkler, kuruluşlar yerli ve son yıllarda hızla yabancı sermayeçevrelerinin denetimine geçmiştir.Mülkiyet değişimi kamudan özele; yerliden yabancıya geçerken, bu politikanıntemel olgularından olan özelleştirme Türkiye'nin en karlı ve verimli kamu kuruluşlarını dakapsayacak bir biçimde tasfiye sürecini yaşamaktadır.İktisadi alandaki bu dönüşümün toplum hayatına yansıması üretim kapasitesindekiartış, çalışma koşullarının düzelmesi, refah ve yaşam düzeyinin yükselmesi, dış ve içborçların azalması biçiminde olmamıştır. Tam aksine, giderek büyüyen etki alanı nedeniyleeğitimden sağlığa, sosyal güvenlikten diğer temel kamu hizmetlerine kadar bir dizi ağırsonuçları olan tabloyla karşı karşıya kalmaktayız.Ana varsayımımız şudur ki, özelleştirme politikaları toplumsal bir ihtiyacın sonucuolarak gündeme gelmemiştir. Bu politikalar uluslararası neo-liberal politikaların Türkiye'yeyansımasıdır ve ülkenin daha çok dışa bağımlı hale gelmesine ve yoksullaşmasına hizmetedecektir.
Özet (Çeviri)
Our study, entitled ?Privatization İnitiatives and Dissolvement Process of KİTs(Public Economic Enterprises): PETKİM and TUPRAS Case?, which we have handled withinthe limits of a master thesis, is an effort to handle a subject, that generally handled in terms ofeconomics, in a sociological point of view.Economic events can be handled by sociological ?criterion?, as well as ecomomics.Moreover, such a ?control? mechanism is both necessary and useful. Economic events effectsthe social life directly and strongly. Thus, the economic criterion should not be the onlyreference and enough to determine whether an economic decision is wrong or right.Economic decisions are based on relations of ?benefit? and these relations of benefit,though pertained to specific enterprises and personalities, divide and seperate society indifferent levels. Moreover, these divisions are the results of these decisions which victimizesa considerably large section of society. Economic decisions and practices also transformsociety unilaterally. Wherever the direction of this transformation goes, it causes social resultsand usually problems.Our study aims to state the evolution of the most important economic decisions inthe nearby history of Turkey in terms of the main titles. In this study, we will try to show thedifferences and change between the distinctive factors which determine the economicdecisions in the years of the foundation of the republic and present day.Turkey, experiencing the problems of industrialization since the early years of therepublic, between 1923-1980, though in different levels, has pursued a social economicpolicy, which is characterized by the dominant role of the public sector, an industrializationpolicy based on domestic market and meeting of the needs of Turkish society.However, after 1980, economic decisions have been determined by the global rulesand thus a new period called ?export-oriented industrialization? has taken place. As aconclusion, public-owned assets, estates and enterprises have passed into control of domesticand increasingly foreign capital circles.5While the property changes of hands from public to private; from domestic toforeign, by the privatization initiatives which are the main aspects of this policy, the mostprofitable and effective public enterprises has encountered a process of liquidation.Reflections of this economic transformation to the social life has not happened to bethe increase in the capacity of production, improvement of conditions of employment, welfareand life standart or decrease of domestic and foreign dept. On the contrary, because of itsincreasing sphere of influence, privatization caused serious effects on the education, socialsecurity and many similar public services.Our main assumption is that; privatization policy has not come up as a result of asocial need. These policies are the reflections of the international neo-liberal policies toTurkey and will increase the dependence and poverty in Turkey.
Benzer Tezler
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU
- Türkiye iktisat politikalarının belirlenmesinde iktisadi kurum-kural ve kuruluşların rolleri
Başlık çevirisi yok
İBRAHİM GÜRAN YUMUŞAK
