Kale-Kurbalık (Denizli-Türkiye) kömürlerinin mineralojisi ve petrografisi
Mineralogy and petrography of Kale-Kurbalık (Denizli-Turkey) coals
- Tez No: 216172
- Danışmanlar: PROF.DR. ALİ İHSAN KARAYİĞİT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 227
Özet
Kale-Kurbalık kömür sahası, güneybatı Anadolu'da yer almaktadır. İncelenen alanda temel kayaçlarını mermer, kristalize kireçtaşı ve dolomit oluşturmaktadır. Bunların üzerine uyumsuz olarak Akçay Grubu gelmektedir. Oligosen-Erken Miyosen (Burdigaliyen) yaşlı bu grup, Karadere, Mortuma, Yenidere, Künar ve Kale Formasyonlarını kapsamaktadır. Akçay Grubunun üzerine uyumsuz olarak Orta Miyosen-Pliyosen yaşlı Muğla Grubu gelmektedir. Muğla Grubu, Sekköy, Yatağan ve Milet Formasyonlarından oluşmaktadır. Akitaniyen yaşlı Yenidere Formasyonunda, karasal-deniz geçiş ortamında ve muhtemelen lagün ortamında oluşmuş pek çok kömür damarı bulunmaktadır. Bunlar içinde dört adet kömür damarı, alttan üstte doğru, Polat, Şentürk, Şerif ve Ziyaçavuş, kapalı ocaklarda işletilmektedir. Tez çalışması kapsamında toplam 30 adet kömür ve kömür damarlarının tavan, taban ve arakesmelerden toplam 126 adet kayaç örneği derlenmiş ve bunlar incelenmiştir. Seçilen 32 adet kayaç örneğinin X-ışınları toz difraktogram (XRD) çalışmaları, çoğu kayaç örneğinin en önemli bileşenini kil minerallerinin oluşturduğunu göstermektedir. Buna ilave olarak örneklerde kuvars, kalsit, dolomit, feldispat, aragonit gibi mineraller de saptanmıştır. Seçilen 22 adet kayaç örneğinin kil fraksiyonu minerallerini ise çoğunlukla illit, simektit, klorit, kaolinit, daha az oranda serpantin, pirofillit, paragonit, talk ve karışık katmanlı kil mineralleri oluşturmaktadır. Tüm kömür örneklerinin kimyasal (proximate) analizleri, bunların havada kuru bazda nispeten yüksek toplam kükürt içeriğine ve düşük kül içeriğine sahip olduğunu göstermektedir. Mineralojik çalışmalar, tüm kömür örneklerinde XRD ve seçilen 17 adet kömür örneği üzerinde SEM-EDX yardımıyla gerçekleştirilmiştir. Kömür örneklerinde XRD çalışmalarıyla amorf (organik) madde dışında, çoğu örnekte kil mineralleri, pirit, kuvars ve kalsit ve az sayıda örnekte aragonit, feldispat, jips saptanmıştır. SEM-EDX çalışmalarıyla kömür örneklerinde mikron büyüklüğündeki minerallerden Sr içeren barit, Ca-fosfat (apatit), ilmenit, kromit, rutil, sfalerit, sfen, zirkon ve olasılı piroksen ve hornblend tanımlanmıştır. Aynı zamanda SEM-EDX çalışmaları, organik maddenin (kömür) az oranda Ca, S ve iz oranda Mg ve bazı örneklerde de Al ve Na içerdiğini göstermektedir. Tüm kömür örneklerinin element analizleri, kömür bazında ICP-AES ve ICP-MS yardımıyla belirilenmiştir. İncelenen örneklere tüm esas ve eser element içeriklerinin geometrik ortalamaları, örneklere ait analiz sonuçlarının genelde damarlar arasında benzer seviyelerde olduklarını ve Dünya'daki çoğu kömür örneklerine ait sınır değerlerinin arasında kaldığı göstermektedir. Ancak, Cr, Mo, Ni, Ta ve U'un incelenen çoğu örnekte, Dünya'daki çoğu kömür örneklerine ait sınır değerlerini aştığı da belirlenmiştir. Maseral analizi incelenen örneklerde hüminit grubunun en önemli bileşeni oluşturduğunu göstermektedir. Kömür damarlarından alınan tüm örneklerde rastgele hüminit yansıtması ölçüm sonuçlarının ortalamaları, 0,28-0,29 %Rr arasındadır. Bu değerler, incelenen dört kömür damarının kömürleşme derecelerinin benzer ve kömürleşme derecesinin ?linyit (yumuşak kahverengi kömür)? aşamasında olduğunu göstermektedir. Anahtar Kelimeler : Kömür, mineraloji, element, maseral, hüminit yansıtması, Kale, Denizli, Türkiye
Özet (Çeviri)
The Kale-Kurbalık coal field is located in the south-western part of Anatolia. In the study area marble, crystallized limestone and dolomite that form the basement rocks are unconformably overlain by the Akçay Group of Oligocene-Early Miocene (Burdigalian) age. The Akçay Group is represented by the Karadere, Mortuma, Yenidere, Künar and Kale Formations. The Middle Miocene to Pliocene aged Muğla Group that overlies the Akçay Group unconformably is formed of the Sekköy, Yatağan and Milet Formations. The Yenidere Formation of Early Miocene (Aquitanian) age includes a number of coal seams occurred in terrestrial-marginal marine and probably in lagoon environment. Four coal seams, from bottom to top, Polat, Şentürk, Şerif and Ziyaçavuş are mining in underground mines. In this work, a total of 30 channel coal samples and a total of 126 rock samples from roof rocks, floor rocks, and dirt bands of the coal seams were collected and have been evaluated. X-ray powder diffraction (XRD) studies of selected 32 rock samples indicate that clay minerals are abundant in rock samples. Some minerals such as quartz, calcite, dolomite, feldspar and aragonite were also determined in rock samples. Clay-fraction minerals of selected 22 rock samples are of mainly illite, smectite, chlorite, kaolinite, and less serpentine, pyrophillite, paragonite, talc and mixed-layer clay minerals. Proximate analyses of all coal samples in an airdried basis imply that they have relatively high total sulfur contents and low ash yields. Mineralogical studies have been performed on all coal samples with XRD and selected 17 coal samples with SEM-EDX. The XRD studies indicate that clay minerals, pyrite, quartz and calcite form detectable minerals in most coal samples. However, aragonite, feldspar and gypsum were also identified in a few coal samples. The SEM-EDX studies show that micron-sized minerals determined in coal samples are barite with Sr traces, Ca-phosphate (apatite), ilmenite, chromite, rutile, sphalerite, sphene, zircon and possible pyroxene and hornblende. The SEM-EDX studies also indicate that organic matter (coal) includes small amounts of Ca, S and trace amounts of Mg in all samples. Aluminium and Na traces in organic matter have been also determined in some samples. Elemental concentrations on whole-coal basis have been analyzed on all coal samples with ICP-AES and ICP-MS. Geometric mean values of all major and trace elemental concentrations of the coal samples in different coal seams are similar in general, and some of them are between range values of most world coals. However, elemental concentrations of Cr, Mo, Ni, Ta and U in most samples exceed the range values of most world coals. Maceral analyses indicate that huminite group macerals are abundant in the coal samples. Mean values of random huminite reflectances measured on the coal samples from four coal seams are between 0,28-0,29 %Rr. These values indicate that coal rank in the four seams is similar and coal rank can be classified as ?lignite (soft brown coal)?. Keywords : Coal, mineralogy, element, maceral, huminite reflectance, Kale, Denizli, Türkiye
Benzer Tezler
- Kale-Kurbalık (Güneybatı Denizli) bölgesindeki senozoyik yaşlı çökel kayaların jeolojisi ve stratigrafisi
Başlık çevirisi yok
H.YAVUZ HAKYEMEZ
Doktora
Türkçe
1987
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiJeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATİFE DİZER
- Mısır (Zea mays. L.) bitkisinin çimlenme ve fide dönemlerinde uygulanan kitosanın fizyolojik ve morfolojik özellikler üzerine etkisi
The effect of chithosan on physiological and morphological properties of Maize (Zea mays. L.)
MÜGE ÖNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatSakarya Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RAHİME CENGİZ
- Kale (Gümüşhane) yöresi volkanik kayaçlarının petrografik, jeokimyasal ve petrolojik incelenmesi
Petrographical, geochemical and petrological investigation of the Kale (Gümüşhane) area volcanic rocks
İLKNUR ALİYAZICIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Jeoloji MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ARSLAN
- Kur'an'da muhsan kavramı
The concept of muhsan in the Holy Quran
FATMA YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Dinİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHSİN DEMİRCİ
- Malatya Kale yöresi Alevi-Bektaşi inançlarının tespit ve değerlendirilmesi
Malatya Kale region of Alevi-Bektashi faith of detection and evaluation
AKIN ÖZBAKIR