Geri Dön

Akarsu deltaları oluşumunun matematik modellenmesi

Mathematical modeling for river delta formation

  1. Tez No: 216834
  2. Yazar: ALİ AYTEK
  3. Danışmanlar: PROF.DR. NECATİ AĞIRALİOĞLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Delta, Matematik Model, Baraj, Katı Madde, Delta, Mathematical Model, Dam, Sediment Transport
  7. Yıl: 2006
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 107

Özet

Genel olarak akarsuyun akıs rejimini ve katı madde tasıma kapasitesini degistiren bir baraj, akarsudaki tabii dengeyi bozar. Ancak yıllar sonra yatagın bir kısmında yıgılmalar, bir kısmında oyulmalar meydana gelerek yeni bir denge olusur. Baraj yapılan bir vadide katı madde açısından dört farklı bölge vardır. Birinci bölge asınma ve oyulmaların oldugu havza kısmıdır. Bu bölge akarsu tarafından tasınan kat maddelerin ilk kaynagının oldugu yerdir. İkinci bölge taban yükselme veya alçalmaların oldugu akarsu kısmıdır. Tabiat ve insan faaliyetleri tabii sartları degistirinceye kadar sistemin bu parçasının dinamik bir denge halinde oldugu kabul edilir. Üçüncü bölge yıgılmaların meydana geldigi baraj haznesidir. Barajın mansabındaki akarsu kısmı ise, oyulmaların oldugu dördüncü kısmıdır. Baraj haznesi veya göl gibi durgun bir su ortamına desarj olan bir akarsuyun olusturdugu bir deltanın taban profilleri ve su yüzeyinin nicelik olarak belirlenmesi oldukça önemlidir. Haznelerde tutulan katı madde miktarının hesaplanması için kot alan-egrisi, gelistirilmis prizmoidal, ortalama sonlu alan ve Simpson kuralı gibi çesitli metotlar gelistirilmistir. Bütün bu yöntemler haznenin toplam katı madde hacminin belirlenmesi için kullanılır. Haznede katı madde dagılımı için henüz bir model gelistirilmediginden bu çalısmanın ana konusunu olusturmustur. Yıgılan katı maddenin hazne içindeki dagılımının bilinmesi mühendislik için önemlidir. Bu dagılımın sekli, faydalı hacme, dip savak yüksekligine, dinlenme ve göle girme anlarına etki eder. Bunun için belirli süreler içinde baraj gölünde ortaya çıkacak katı madde dagılımını, planlama çalısmalarında tahmin etmek gerekir. Bu çalısmada sonlu farklar metodu kullanılarak çesitli modellerle baraj haznelerindeki deltanın olusumu incelenmis, sonuçlar grafikler halinde degerlendirilmis ve önceki çalısmalarla karsılastırılmıstır.

Özet (Çeviri)

Rivers form deltas wherever they flow into water such as a lake, a reservoir or the ocean. All rivers transport sediment as well as water. Dam construction impacts the transport of both water and sediment. Because the great majority of rivers transport much more water than sediment, a much longer time is required to fill a reservoir with sediment than with water. As a result, the gradual accumulation of sediment in reservoirs often receives less attention that it merits. Sediment deposition in a reservoir reduces its storage capacity, so limiting the effective life of the dam as well as the benefits it provides. The storage of water and sediment has a number of various environmental impacts, which need to be investigated in the design, construction, operation and maintenance. Understanding the mechanisms of formation of deltas and the bed profiles of sediments is of fundamental importance to the fields of hydraulics, hydrology and water resources. Deltas commonly display three distinct zones; (a) a low-slope topset deposit that forms as the coarse sediment load deposits on the river bed, (b) a high-slope foreset deposit (delta face) that forms as the coarse sediment load avalanches down the delta face into deeper water and (c) a low-slope bottomset deposit that forms as the fines settle out on the bed of the lake or reservoir. This structure is illustrated in Figure 1. The analysis presented here represents a delta formation processes in a standing water such as a lake or reservoirs. A standing body of water is created in a river of constant width by means of a vertical barrier (dam). The river flow upstream of the barrier is Froude-subcritical and the barrier creates an M1 backwater curve. Sediments are characterized in terms of two grain sizes, i.e. size Ds in the sand range and size Dm in the mud (silt-clay) range.

Benzer Tezler

  1. Çameli havzasının sedimantolojik incelemesi (geç miyosen, Denizli, GB Anadolu)

    Sedimentological investigation of Çameli basin (late miocene-late pliocene, Denizli SW Anatolia)

    MEHMET CİHAT ALÇİÇEK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    Jeoloji MühendisliğiAnkara Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NİZAMETTİN KAZANCI

  2. Mut (NW) havzasındaki miyosen yaşlı çökellerin depolanma özellikleri ve sedimantolojik evrimi

    Sedimentological evolution and depositional properties of the miocene deposits in the (NW) Mut basin

    MELİH ÖZDOĞAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Jeoloji MühendisliğiHacettepe Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ABDURRAHİM ŞAHBAZ

  3. Çevresel su ihtiyacı: Fırtına deresi örneği

    Environmental flow requirement: Fırtına stream case

    CEREN BOZKURT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Çevre MühendisliğiBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NUSRET KARAKAYA

  4. Fethiye Körfezi ve Belceğiz Körfezi kıyılarının jeomorfolojisi

    Başlık çevirisi yok

    ÇİĞDEM SÖĞÜT (KOYUNCU)

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    CoğrafyaAtatürk Üniversitesi

    Coğrafya Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA GİRGİN