A comprehensive model for obsessive-compulsive disorder symptoms: A cross-cultural investigation of cognitive and other vulnerability factors
Obsessif-kompulsif bozukluk semptomları için kapsamlı bir model: Bilişsel ve diğer yatkınlık faktörlerının kültürlerarası incelenmesi
- Tez No: 216975
- Danışmanlar: DOÇ.DR. TULİN GENÇÖZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Obsessif-Kompulsif Bozukluk, Yatkınlık Faktörleri, Bilisler, Bilissel Model, Kültür, Dindarlık, Obsessive-Compulsive Disorder, Vulnerability Factors, Cognitions, Cognitive Model, Culture, Religiosity
- Yıl: 2007
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 323
Özet
Obsessif-Kompulsif Bozukluk (OKB) semptomlarına iliskin son dönem bilissel modeller, yorumlama ve kontrol süreçleriyle ilgili farklı bilissel faktörlere odaklanmaktadır. Diger spesifik olmayan degiskenler gibi, bu faktörler de yatkınlık faktörleri olarak islev gösterebilir. Ancak, çogunlukla, bu faktörler tek baslarına ele alınmıs olup, çogu çalısmada batılı ülkelerdeki örneklemler kullanılmıstır. lgili literatürde, bu yatkınlık faktörlerini birlikte ele alan ve kültürün etkisini inceleyen çalısma sayısı çok azdır. Bu çalısma, OKB semptomlarındaki çesitli yatkınlık faktörlerini spesifik olmayanlar, yorumlama ve kontrol grupları altında toplayarak, kapsamlı bir bilissel model önermektedir. Arastırmada, OKB semptomlarında yorumlama ve kontrol süreçleri ile ilgili üç yeni ölçegin Türkçe'ye uyarlanması, çesitli yatkınlık faktörleri ve OKB semptomları arasındaki iliskilerin farklı kültürlerde incelenmesi amaçlanmıstır. lgili on ölçek, Türk ve Kanadalı üniversite ögrencilerine uygulanmıstır. Analizler, bu üç ölçegin Türk ögrencileri için tatminkar psikometrik özelliklere sahip oldugunu göstermistir. Ayrıca analizler, bazı kültürlerarası benzerlik ve farklılıklara da isaret etmektedir. Nörotisizm, yas, içe-dönüklük, sorumluluk/tehdit algısı, mükemmeliyetçilik/ kesinlik inançları ve olasılık boyutundaki düsüncedavranıs karmasasının her iki örneklemde OKB semptomları ile iliskili oldukları gözlenmistir. Spesifik olmayan, yorumlama ve kontrol grubu faktörleri arasındaki iliskisel bagın, her iki grupta anlamlı oldugu bulunmustur. Ancak dindarlık, OKB semptomlarında sadece Türk ögrencilerde anlamlıdır ve bu semptomlara yönelik bazı inanç ve kontrol süreci faktörlerine katkıda bulunmaktadır. Dindarlık farklılıgı analizleri, dindarlıgın sadece Kanadalı Hristiyanlarda, genelde ve ahlak boyutundaki psikolojik düsünce-davranıs karmasası ile iliskili oldugunu göstermistir. Ayrıca, OKB için control yöntemi olarak Türk ögrenciler endiselenmeyi, Kanadalılar ise kendini cezalandırmayı daha çok kullanmaktadır. Bu ortak ve özgül iliskilere dair bulgular ise, din ve kültürün özellikleriyle ilgili literatür bulguları ısıgında tartısılmıstır.
Özet (Çeviri)
The current coginitive models of the Obsessive-Compulsive Disorder (OCD) symptoms focuses on the different cognitive factors. Like other nonspecific and noncognitive variables, these factors may also function as vulnerability factors. However, they have been mostly studied separately and majority of the findings in the literature come from the Western samples. Accordingly, the studies examining these factors together and the impact of the culture in these studies are sparse in number. The present study suggested a comprehensive cognitive model for OCD symptoms, including several distal and proximal vulnerability factors. It was aimed to adapt three instruments to examine the interrelationships among the vulnerability factors and OCD symptoms in different cultures. Relevant ten instruments were administered to the university students from Turkey and Canada. The analyses showed that Turkish versions of three instruments had satisfactory psychometric properties for Turkish students. These analyses also revealed some cross-cultural similarities and differences in these factors and OCD symptoms. Neuroticism, age, introversion, OCD beliefs on responsibility/threat estimation, perfectionism/certainty and thought-action fusion in likelihood dimension were found to be associated with the OCD symptoms in both Turkish and Canadian samples. The relational paths between non-specific, appraisal and control factors, and OCD symptoms were also significant in both samples. However, religiousness was only significant factor in OCD symptoms and contributed to several belief and control factors toward these symptoms, only for Turkish subjects. The analyses of the religiousness differences indicated that psychological fusion in general and in morality was more related to the religiosity for Canadian Christians. Besides, Turkish students seemed to utilize worry more for OCD symptoms; whereas, Canadian participants used self-punishment. These common and unique patterns of the relationships were discussed within relevant findings about characteristics of the religion and culture.
Benzer Tezler
- Understanding autism: biological basis, cognition, and behavior
Biyolojik temeller, bilişsel süreçler ve davranışlar üzerinden otizmi anlamak
CEYMİ DOENYAS
- Obsesif kompülsif bozukluğun üstbilişsel modeli
Metacognitive model of obsessive compulsive disorder
İLKER GÜNEYSU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
PsikiyatriTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESMA AKPINAR ASLAN
- Decision making in OCD and its interaction with metacognition and genetics: A proposal towards expected value of control theory
OKB'de karar verme süreçlerinin üstbiliş ve genetik ile etkileşimikontrolün beklenen değeri teorisine yönelik bir öneri
ANIL ŞAFAK KAÇAR
- Dirençli obsesif kompulsif bozukluk hastalarında beyin kaynaklı nörotrofik faktör ve sitokin düzeylerinin prognostik değerleri
Başlık çevirisi yok
SHAFIGA MURSALOVA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriBezm-i Alem Vakıf ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. İSMET KIRPINAR
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA AKYÜZ KARACAN
- Obsesif kompulsif belirtilerin yordanmasında algılanan ebeveynlik biçimleri, üstbilişsel inançlar, obsesif inançlar ve düşünce kontrol yöntemlerinin rolü: Üstbilişsel model çerçevesinde bir inceleme
Perceived parental rearing styles, metacognitive beliefs, obsessive beliefs and thought control strategies as predictors of obsessive compulsive symptoms: Test of a metacognitive model
PETEK BATUM PANAYIRCI
