Geri Dön

Mehmed Râşid'in Rehnümâ-yı Lisân-ı Türkî'si Tanzimat öncesi ve sonrası Türk gramerciliğiyle ilgili kavramlar

Mehmed Râşid's Rehnümâ-yi Lisân-i Türkî and concepts relating to Turkish grammar before and after the period of reforms in 1839

  1. Tez No: 218248
  2. Yazar: TUNCAY BÖLER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HAMZA ZÜLFİKAR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2008
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Yeni Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 363

Özet

Batılılaşma hareketinin başladığı Tanzimat Dönemi, dilin bir konu olarak ele alındığı ve yapı açısından işlendiği oldukça hareketli bir dönemdir. Bu dönemde Türkçenin kurallarını içine alan birçok eser yazılmıştır. Sarf ve nahiv olarak da bilinen bu eserler birer kılavuz kitap niteliğinde olup aynı zamanda öğretmen ve öğrencilere dil eğitiminde yardımcı olmak üzere hazırlanmıştır.Bizim çalışmamız söz konusu dönemde yazılmış eserlerden biri olan Mehmed Râşid'in Rehnümâ-yı Lisân-ı Türkî'si temel alınarak yürütülmüştür. Tezde Rehnümâ-yı Lisân-ı Türkî ve dönemin diğer dil bilgisi kitapları üzerinde genel değerlendirmeler yapıldıktan sonra, eserin Latin harflerine aktarılmış biçimi verilmiş, ardından Rehnümâ-yı Lisân-ı Türkî ve dönemin diğer dil bilgisi kitaplarında yer alan terimler üzerinde durulmuş; ayrıca terimlerin ve eklerin dizini yapılmıştır.Tezimiz dört bölümdür. Birinci bölüm Rehnümâ-yı Lisân-ı Türkî ile Dönemin Diğer Sarf ve Nahiv Kitapları Üzerine Genel Bir Değerlendirme; ikinci bölüm Mehmed Râşid (Hayatı, Eserleri); üçüncü bölüm Rehnümâ-yı Lisân-ı Türkî (Latin Harfli Metin), dördüncü bölüm Rühnümâ-yı Lisân-ı Türkî'de Yer Alan Terim ve Ekler (Osmanlı Türkçesi-Türkiye Türkçesi Dizini, Türkiye Türkçesi-Osmanlı Türkçesi Dizini, Ekler Dizini) başlıklarından oluşmaktadır.

Özet (Çeviri)

The administrative reforms of 1839, when the westernization movement started, is a very active period during which the language was regarded as an academic subject and handled structurally. In this period numerous books about the rules of Turkish language were written. These works which are known as sarf and nahiv books as well had the characteristics of reference books and were prepared to help the educators and students in language education.Our work was made by taking Mehmet Raşid´s Rehnümâ-yı Lisân-ı Türkî, one of the works written in the period in question, as the basis. In the thesis, after a general review of Rehnümâ-yı Lisân-ı Türkî and other grammar books of the period, the Latin alphabet version of the book was presented and it was followed by the terms taking place in Rehnümâ-yı Lisân-ı Türkî and other grammar books of the period.furthermore, an index of the terms and appendices were included.Our thesis consists of four parts; the first part is A General Review of Rehnümâ-yı Lisân-ı Türkî and Other Grammar Books of The Period, the second is about Mehmed Râşid (His Biography and Works), the third is about Rehnümâ-yı Lisân-ı Türkî (in Latin Alphabet Text) and finally the fourth is about The Terms and Appendices Taking Place in Rehnümâ-yı Lisân-ı Türkî (Ottoman Turkish-Turkish Index, Turkish-Ottoman Turkish Index and An Index of Appendices)

Benzer Tezler

  1. Tahirü'l-Mevlevi (Olgun) hayatı, eserleri ve dini edebiyatla ilgili şiirleri

    Başlık çevirisi yok

    ZÜLFİKAR GÜNGÖR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ YILMAZ

  2. Ali Kemal'in Raşid Müverrih mi? Şair mi? adlı eserinin çeviri yazıya aktarımı ve incelenmesi

    Transferring to the translated text and analysis of Ali Kemal's Is Rasid Historian or Poet?

    MERVE DÖNMEZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve EdebiyatıSakarya Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. GÜLSEMİN HAZER

  3. Vak'anüvis Râşid Mehmed Efendi'nin Târîh-i Râşid'iyle İsâ-Zâde târîhi ve Nusretnâme'yle karşılaştırılması

    The comparision of vakanuvis Râşid Mehmed Efen-di's târihi Râşid with İsa-Zâde târihi and Nusratnâme

    MÜNEVVER EJDAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    TarihEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ERŞAHİN AHMET AYHÜN

  4. 19. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı-İngiliz ilişkileri: Şam Konsolosu Rıchard Francıs Burton'ın rolü ve faaliyetleri

    Ottoman-British relations in the second half of the 19th century: The role and activities of Richard Francis Burton, the consul of damascus

    SİNAN ÇAKAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    TarihMarmara Üniversitesi

    Türk Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DAVUT HUT

  5. Mardin Zairi (Şeyh Muhammed Zarrar) Cami

    Mardin Zairi (Sheigh Muhammed Zarrar) Mosque

    MEHTAP ALAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Sanat TarihiHacettepe Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TÜLÜN DEĞİRMENCİ TURAL