Katib Çelebi, fezleke, tahlil ve metin
Katib Chelebi, fezleke, analysis and text
- Tez No: 220175
- Danışmanlar: PROF. DR. ABDÜLKADİR ÖZCAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ortaçağ Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 1126
Özet
XVII. yüzyılın önde gelen ilim adamlarından Kâtib Çelebi basta tarih ve cografya olmak üzere çesitli sahalarda çok sayıda eser vermistir. Bunlardan tarih sahasındaki Fezleke adlı eseri orijinal bir kaynak sayılamasa da ciddî bir derleme özelligi tasımakta ve XVII. yüzyıla yönelik çalısma yapan günümüz arastırıcıları tarafından sıklıkla kullanılmaktadır. Eski harflerle bir baskısı yapılmıs olmakla beraber, bu baskının hata ve eksiklerle dolu olması, Fezleke üzerinde ilmî bir çalısmayı gerekli kılmıstır. Kâtib Çelebi Fezleke'de eseri yazarken kullandıgı kaynakların büyük kısmının isimlerini bildirmistir. Müellifin, Fezleke'de degilse de, diger bazı eserlerinde, kullandıgı kaynagın sayfa numarasına isaret ettigi dahi görülebilmektedir. Bu yönüyle Kâtib Çelebi, çagdası olan diger tarihçilerden ayrılmakta ve günümüzdekine yakın bir ilmî metod ortaya koymaktadır. Yurt içi ve yurt dısı kütüphanelerinde Fezleke'ye ait çok sayıda yazma nüsha mevcuttur. Bunlardan Atıf Efendi nüshası eserin müellif hattı metnini ihtiva etmektedir. Öte taraftan nüshanın orjinalitesini bütünüyle koruyamamıs oldugu tesbit edilmistir. Bu durumda eserin orijinale en yakın metninin tesisinde baska nüshalara müracaat etmek bir zorunluluk halini almıstır. Biz bu çalısmada tek bir nüsha seçtik. Nüshayı seçimimizde, müellife ait bir önsöz içeriyor olması baslıca etken idi. Önsözün varlıgı bizde, müellifin Fezleke'yi müsvedde halinde telif ettikten sonra, eseri bazı ilavelerle temize çekmis veya çektirtmis olabilecegi izlenimi uyandırdı. ANAHTAR KELMELER: Kâtib Çelebi, Fezleke, Edisyon-kritik, Tarihî Kaynak, Osmanlı.
Özet (Çeviri)
Kâtib Çelebi, who is one of the impotant scholars of XVII. century, have several works belong to different fields, especially history and geography. Among them, the historical one, the Fezleke is not an original source but a work of a serious research and it have been used frequently by contemporary researchers who make works about XVII. century. Though it exists an printed edition of Fezleke this edition is full of great faults and missings. So, it?s necessary to make a scientific work on this source. While writing Fezleke, Kâtib Çelebi have gave the names of his sources. In not Fezleke, but some other works, we can see even the page numbers of some sources which used by him. By this respect, Kâtib Çelebi have a different characteristic in a comparasion with the other contemporary scholars. The scientific method of him is very similar to present time methods. There?re a lot of manuscripts of Fezleke in the libraries of our country and foreign countries. The Atıf Efendi manuscript is the autograph of Kâtib Çelebi. But on the other hand this manuscript is not original completely. So, it is necessary the using of another manuscript to establish a more original text of Fezleke. In this work we?ve choosen a single manuscript. The main cause of choosing this manuscript is the existence of a preface at the beginning of it. By basing on this preface we thought that it?s possible that Fezleke might have been cleared with some additions by Kâtib Çelebi. KEY WORDS: Kâtib Çelebi, Fezleke, Edition-critic, Historical Research, Ottoman.
Benzer Tezler
- Kâtib Çelebi'nin Fezleke'sindeki şair biyografileri
The biographics of the poets in Kâtib Çelebi's Fezleke
UĞUR KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BiyografiDumlupınar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERSEN ERSOY
- Levâmi'u'n-Nûr (Metin - Değerlendirme)
Levâmi'u'n-Nûr (Text - Assesment)
AHMET ÜSTÜNER
Doktora
Türkçe
2017
Coğrafyaİstanbul ÜniversitesiTürkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT AK
- Katib Çelebi'nin Cihannüma'sı ve kaynakları
Başlık çevirisi yok
FİKRET SARICAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1990
Tarihİstanbul ÜniversitesiYeniçağ Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERİDUN M. EMECEN
- Şehrîzâde Mehmed Said ve Kurretü'l-Ebsâr (Târîh-i Nevpeydâ) adlı eseri: Tahlil ve metin
Şehrîzâde Mehmed Said and his work named Kurretü'l-Ebsâr (Târîh-i Nevpeydâ): Analysis and text
NURTEN SEVİNÇ
Doktora
Türkçe
2020
TarihFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDÜLKADİR ÖZCAN
- Acâibü'l-Mahlûkât türünün 16. ve 17. yüzyıl Osmanlı coğrafya eserlerine etkisi
The effect of Acaibü'l- Mahlûkât genre on 16th and 17th century Ottoman geographical works
NAGİHAN ÇATAKLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLHAMİ DANIŞ