Sosyo-kültürel değişme sürecinde Karabük'te işçi ailesi (şehirli işçiler ile köylü işçiler arasında karşılaştırmalı bir araştırma)
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 22160
- Danışmanlar: PROF. DR. M. CİHAT ÖZÖNDER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1992
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 285
Özet
ÖZET Elinizdeki arastama, belki üzerine onlarca arastama yapılmış ve yıllarca Türk düşünce hayatında çok yoğun tartışmaların kaynağı olmuş bir olguyu, sosyo-kültürel değişme olgusunu; aynı mekânda üretim faaliyeti yürüten, benzer rol ve statülere sahip ancak farklı iki mekânda (köy/şehir) hayatlarını sürdüren, nisbeten benzer etnik ve inanç geri planlarına sahip Karabük'te işçi Ailesi üzerinde tespit etmek ve mekânın sosyo-kültürel değişmeye etkisini ortaya koymak gibi başlıbaşına orijinal ve bu çerçevede şimdiye kadar ülkemizde hemen hiç çalışılmamış bir konu olarak karşınıza çıkmaktadır. Arastama, 19.6.1991 tarihinde bir iş akü ile Karabük Demir Çelik Fabrikaları'nda çalışan 7971 işçiden 399'u üzerinde yapılan bir anket çalışması, yoğun mülakatlar, yoğun gözlem ve pekçok yazılı doküman üzerine inşa a edilen bir çalışma niteliğindedir. Çalışma, amprik veriler yanında, konuyla ilgili son dönemde ortaya çıkmış çok boyutlu teorik tartışmalara da yer verilerek zenginleştirilmiştir. Örneklem grubu işçi ailesi reisleri içerisinden seçilmiş, bu durumun ortaya koyabileceği sakıncalar çok yoğun işçi ailesi ziyaretleri gerçekleştirerek, mülakat ve gözlemlerle dengelenmiştir. Örneklem grubunun oluşturulması, tabakalı tesadüfi örnekleme yoluyla %5'lik katalım esas alınarak, işçi ailesi içerisinde köylü ve şehirli işçi ailelerinin ağırlıkları dikkate alınarak, dengeli bir biçimde gerçekleştirilmiştir. Türkiye'de, özellikle cumhuriyetin başından itibaren hız kazanan ve çeşitli faktörlere bağlı olarak gelişen çok yönlü değişim olgusu, mekân/sosyo-kültürel yapı bağlamında son derecede önemli sonuçlar ortaya koymuştur. Şehirli ve köylü mekânlar süratle değişirken, bu iki unsur karşılıklı etkileşim içerisinde birbirini etkileyen bir değişim seyri de ortaya çıkarmışta. ivAile, her toplumda olduğu gibi, süratle değişen toplumumuzda da hem değişimin, hemde statükonun kompleks bir varlık alanı olarak anlaşılmalıdır. Bu, toplumun en temel sosyal birimi, toplumdaki çok boyutlu değişimin farklı realize oluş biçimlerinin yaşandığı renkli bir panoramayı bize sunar. Yukarıdaki gerekçelerden dolayı aile araştırmaları, sosyo-kültürel yapı araştırmalarının vazgeçilemez bir boyutunu oluşturur. Ailesindeki değişimi ve yapı farklılıklarını iyi anlayamayan bir toplum, temel meselelerini çözmek konusunda büyük güçlüklerle karşı karşıya kalmak durumundadır. Karabük'te işçi ailesi araştırmasından elde edilen verilerden yola çıkarak; toplumumuzun geleneksel sosyo-kültürel sistemindeki çözülme sürecinin şehirleşme/sanayileşme ve buna dayalı olarak ortaya çıkan çok süratli bir kır/kent entegrasyonu (ki kitle iletişimi, alt yapı, piyasa ekonomisi vs. gelişmeleri ile hızlanan bir süreçtir) çevçevesinde daha da süratlendiği, toplumsal kompozisyondaki çeşitliliğin hızlandığı, buna karşılık kültürel kimlik probleminin yeni kültür taşıyıcılarının da tesirinde daha da derinleştiği söylenebilir. Araştırmanın ortaya çıkardığı diğer bir önemli sonuç, yukarıdaki tüm olumsuzluklara ve kültürel kimlik krizinin daha da derinleşiyor gözükmesine rağmen, toplumumuzun sosyo-kültürel yapısının, kuvvetli ve modern tecrübeleri de cezmetmiş bir Türk Milli Kültürünü üretebilme gücünü içerisinde taşıdığıdır. Araştırma verileri böyle bir gelişmenin, Karabük İşçisinin temel istek ve beklentilerinden birisini oluşturduğunu ortaya koymaktadır. Elinizdeki araştırma, sınırlı bir alanda ortaya koyduğu sonuçları ile, değişen ve yeni bir dünya ile karşı karşıya bulunan toplumumuzda, bundan sonra yapılacak sosyal bilim araştırmaları için mütevazi bir referans noktası oluşturabilirse, kendisinden beklenen sonucu ortaya koymuş olacaktır.
Özet (Çeviri)
SUMMARY This study endeavours to exhibit the effects of socio-cultural change, a phenomenon which aroused much debate in Turkish intellectual life, on the workers' families in Karabük who share almost the same heritage of ethnicity and convictions, who contribute to production in the same location, who possess similar status and roles never the less living in different locations: urban and rural. The peculiarity with this survey which has not been matched by the works done in this field in Turkey so far also encompasses the dimension of effect of the location on socio-economic change. The survey was conducted on 19.6.1991 by administering a questionnaire for 399 workers out of 7971 who were working in the Stell-Iron Factories in Karabük, and by utilizing vigorous observations, personal interviews and many written documents. The work was enriched by the empirical data as well as citing recent multi-dimensional theoretical discussions. The sample group was formed from household leaders and many house visits, interviews and observations were realized in order to remove any possible handicap attached to the sampling method. Sampling was made by using random strata sampling method taking into consideration of the proportion of 5% and through careful balancing of the rural and urban families. The phenomenon of multi- dimensional change in Turkey which has been accelerated and growing since the beginning of the republican era, has been instrumental in bringing about important consequences in the context of space/socio-cultural structure relations. While the urban and rural areas continued to develop, they accrued a course of change in which these two realms often influenced each other. VIFamily should be conceived as of a complex area where both change and status quo reside in our rapidly changing society. This tiniest cell of the society presents us a colorful panorama in which multi-dimensional change take place in different modes of realization. For these reasons above, family surveys constitute an innegligible dimension for the socio-cultural structure studies. A society which is unable to grasp the dynamics of the familial change and structural proliferation, faces great difficulty in settling the fundamental problems. This survey, like many others conducted in Turkey, demonstrates that the family is still a very strong institution in our society. However, it is possible to observe that the differentiation in the family depending on space gradually disappears. Regarding the findings of our study, we can say that the deterioration process in our society's socio-cultural system has accelerated due to urbanization/industrialization and thus a very rapid integration of the rural and urban areas, that a proliferation has emerged in the social composition, whereas cultural identity problem was deepened thanks to new cultural agents. Another important finding of our study is that the socio-cultural structure of the society is inherently capable of producing a Turkish national culture which embodies strong and modern experiences in spite of the negativ events mentioned above and of apparent deepening cultural identity crisis. Outcomes of the survey indicate that the workers in Karabük expect and hope such a development. It will be a great accomplishment for us if this study could constitute a modest reference point for the future social science research with its findings in such a limited area of research, in our changing society which faces a new world. vıı
Benzer Tezler
- İnsan hakları alanında sivil toplum kuruluşlarının rolü
The rolü of non govermental organizations in the field of human rights
HABIB ASLANLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Kamu YönetimiKarabük ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDÜLAZİM İBRAHİM
- Safranbolu ilçesi doğum gelenekleri ve çocukluk çağı uygulamaları
Birth traditions and childhood practices in Safranbolu district
YASEMİN GÜMÜŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)Karabük ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZHYLDYZ ISMAILOVA
- Sosyo-kültürel değişme sürecinde kız çocuklarının mirastan pay almalarının sosyolojik analizi -Sivas ili örneği-
Başlık çevirisi yok
MERAL SAĞIR