Geri Dön

Gelişmekte olan ülkelerde doğrudan yabancı yatırımlar: Türkiye örneği

Foreign direct investments in developing countries: The case of Turkey

  1. Tez No: 221648
  2. Yazar: BİLGE TERZİOĞLU
  3. Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. R. FATİH SAYGILI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 128

Özet

Gelişmekte olan ülkeler (GOÜ), mevcut sermaye yapıları nedeniyle küreselleşen dünyaya uyum sağlamakta zorlanmaktadırlar. GOÜ'lerin küresel piyasalara eklemlenmede yaşadıkları zorluklar, sermaye yetersizliği sorununu kısır döngü haline getirmektedir. Küreselleşmenin, bu açıdan, dünyada genel bir gelir dağılımı adaletsizliği oluşturduğu gözlemlenmektedir. GOÜ'lerin sermaye yetersizliği sorununa ülkeye çekilecek doğrudan yabancı yatırımların (DYY) bir çözüm olacağı öne sürülmektedir. Ayrıca doğrudan yabancı yatırımların GOÜ'lerde genel olarak görülen ödemeler dengesi, carı açık ve işsizlik problemlerine de çözüm olmaları beklenmektedir. Bahsedilen makro etkiler yanında ülke içinde yaratacakları taşma (spillover) etkileri sayesinde yerel firmaların uluslar arası rekabetçiliklerini arttıracakları beklenmektedir. Son on yıllık dönemde gelişmekte olan ülkelerden bazıları DYY çekme konusunda diğerlerine göre oldukça başarılı olmuştur. Bu başarıları özellikle cari açık ve makro istikrarsızlık sorunlarının iyileşmesine olumlu katkıda bulunmuştur. DYY süreci üzerine politikalar geliştirmişler, gerekli yasal ve kurumsal düzenlemeleri başarı ile sürdürmüşlerdir. Bu çalışmada, Türkiye'de doğrudan yabancı yatırımlar ile yabancı yatırımın makro iktisadi belirleyicileri (GSYİH, cari açık, dışa açıklık gücü, faiz) arasında uzun dönemli bir ilişki olup olmadığı; eğer varsa bu ilişkinin olumlu mu olumsuz mu olduğu sorusuna cevap aranmaktadır. Bu soru çerçevesinde doğrudan yabancı yatırımların dünyada gelişimi ile küreselleşme süreci arasındaki bağlar ve Türkiye'nin küreselleşme sürecine eklemlenme çabaları incelenmiştir. Bu çerçevede çalışmada öncelikle konu hakkında teorik yaklaşımlar üzerinde durulmuştur. Kavramsal tartışmanın ardından dünyada doğrudan yabancı yatırımların tarihsel gelişimi ve günümüzdeki durumu incelenmiştir. Türkiye'de doğrudan yabancı yatırımların gelişimi ve mevcut durumu ve Türkiye'de doğrudan yabancı yatırımların belirleyicilerindeki gelişim ve son durum incelenmiştir. Çalışmada son olarak, Türkiye'ye giriş yapan doğrudan yabancı yatırımlar ile belirleyiciler olarak kabul edilen makro iktisadi değişkenler (GSYİH, cari açık, dışa açıklık gücü, faiz) arasında uzun dönemde bir beraber yürüyüş olup olmadığı ve bu ilişkinin yönü Johansen eşbütünleşme analizi kullanılarak incelenmiştir. Analiz sonuçlarına göre ele alınan değişkenler ile doğrudan yabancı yatırım girişleri arasında uzun dönemli bir ilişkiye rastlanmamıştır. Bununla beraber piyasa büyüklüğünün bir göstergesi olarak GSYİH ve doğrudan yabancı yatırım girişleri arasında yapılan analizde anlamlı ve olumlu yönde bir ilişki saptanmıştır.

Özet (Çeviri)

Developing countries are in difficulty to accommodate global economy due to their present capital structure. Because of difficulties that developing countries live in integrating global markets, lack of capital problem becomes a vicious cycle. In this sense, it is observed that globalization creates a growing iniquity within countries in terms of income distribution. It is claimed that foreign direct investments (FDI) are proper solutions to the problem of lack of capital in developing countries. Furthermore, it is expected that FDI inflows have positive effects on balance of payments, current account deficits and unemployment. Adding to these macro economic effects, via spillover effects, FDI inflows are expected to improve international competitiveness of local firms. In the last decade some developing countries have been more successful in attracting FDI relative to others. This success has contributed improvement in the current account balance and macro stability. These countries have established FDI policies and formed necessary legal and institutional arrangements. In this study, basic question is whether there is a long-term relation between FDI and macro economic determinants (GDP, current account, openness, interest rates) in Turkey. Within this frame, bounds between evolution of FDI and globalization process in world and Turkey are investigated. The study is constructed on three walls. Firstly, theoretical approaches to FDI inflows to developing countries and historical evolution of FDI in the world are discussed. After investigating evolution of FDI in Turkey and performance of Turkey in attracting FDI, employing Johansen cointegration methodology it is analyzed that whether there is simultaneous walk in long-term between FDI inflows and macro economic determinants (GDP, current account, openness, interest rates) in Turkey. According to the results there is not a long term relation between FDI inflows and macro economic indicators. Moreover, according to another analysis that has been runned only between GDP and FDI inflows, a positive long term relation is traced.

Benzer Tezler

  1. Gelişmekte olan ülkelerde doğrudan yabancı yatırımlara yönelik teşviklerin etkileri: 1980 sonrası Türkiye örneği

    Effects of incentives oriented to direct foreign investments in developing countries: Turkiye example after 1980

    OZAN ENGİN GÜNEM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    EkonomiMarmara Üniversitesi

    Maliye Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. MUSTAFA ERDOĞDU

  2. Gelişme sürecinde olan ülkelerde doğrudan yabancı sermaye yatırımlarını belirleyen temel unsurlar: Türkiye örneği

    The determinats of foreign direct investment in devoloping countries: example of Turkey

    HAYRİYE BAŞCI NUR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    EkonomiCelal Bayar Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İLKAY DİLBER

  3. Gelişmekte olan ülkelerdeki doğrudan yabancı yatırımlar, ülke ekonomisine katkıları ve Türkiye örneği

    Foreign direct investments in developing countries, their contribution to the economies and Turkey case

    MUSTAFA MUTLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    İşletmeAnadolu Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. EROL KUTLU

  4. Doğrudan yabancı yatırımlar ile döviz kuru ilişkisi: Türkiye örneği

    The relationship betweeen direct foreign investment and exchange rate: The case of Turkey

    ELİF ASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    EkonomiDicle Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ PELİN GÖGÜL KARATAY

  5. Doğrudan yabancı yatırımlar ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin incelenmesi: Türkiye örneği

    Examination of the relationship between foreign direct investments and economic growth: The case of Turkey

    TUĞBA FUNDA KILIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    EkonomiKırşehir Ahi Evran Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OKTAY KIZILKAYA