Geri Dön

Jeotermal enerji aramalarında manyetotellürik yöntemin kütahya-gediz-şaphane sahasına uygulanması

Magnetotelluric methode in geothermal energy explorations:application in kütahya-gediz-şaphane site

  1. Tez No: 222442
  2. Yazar: BELGİN ÇİRKİN
  3. Danışmanlar: PROF.DR. İBRAHİM ÇOPUROĞLU, Y.DOÇ.DR. TEKİN YEKEN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeofizik Mühendisliği, Geophysics Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Kütahya, Gediz-Şaphane, Manyetotellürik, Isı kaynağı, Jeotermal sistem, Kütahya, Gediz-Şaphane, Magnetotelluric, Heat source, Geothermal system
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Niğde Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 95

Özet

Çalışma alanı Kütahya ili'nin güneybatısında Gediz-Şaphane ilçeleri arasında yer almaktadır. Güney-Kuzey yönlü iki profil üzerinde ölçümler alınmıştır. Yaklaşık 25-26 km uzunluğundaki bir profil üzerinde 14 noktada, diğer profilde 18 km uzunluğunda 13 noktada manyetotellürik ölçümler yapılmıştır. Manyetotellürik yöntem, doğal kaynaklı elektromanyetik yöntemlerden biridir. Jeotermal akışkan içeren hazne kaya ve onu çevreleyen ortam, jeofizik yöntemler kullanılarak saptanabilmektedir. Jeotermal alandaki yapıyı ortaya çıkarmak, örtü kalınlığını saptamak, jeotermal sistemin yerini ve dağılımını belirlemek amacıyla derin jeofizik çalışma olan manyetotellürik yöntem uygulanmıştır. Yeraltındaki gerçek özdirenç dağılımının hesaplanması için iki boyutlu (2-B) ters çözüm işleminin uygulanması ve ölçüm profilleri boyunca yer altı yapısını temsil edebilecek 2-B yer elektrik modelinin elde edilmesi gerekmektedir. 2-B yer elektrik kesitindeki özdirenç dağılımından bölgenin jeolojik yapısına ait bilgiler türetilebilinmektedir. Bu amaçla arazi çalışmalarından elde edilen verilerin 2-B yorumunda WingGlink® adlı yazılım kullanılmıştır. Yapılan çalışmalarda Jeotermal ısı kaynağı ile ilişkili olabilecek bir anomali alanı tespit edilmiştir. Bu çalışma ile tespit edilen düşük rezistiviteli anomali katılaşmış ya da kısmen ergiyik halde bulunan ve bölgede jeotermal sistemlerin ısı kaynağını oluşturduğu düşünülen mağma kütleleri olarak yorumlanmıştır. Bu kütlelerin ortalama derinliklerinin 6-7 km olduğu öngörülmüştür. Yüzeyden itibaren 1000 m derinliğe kadar ulaşan düşük rezistiviteli zon, jeotermal sistemin örtü kayacını oluşturmaktadır. Yaklaşık 1000 ile 3500-4000 m'ler arası rezervuar kayayı temsil eden yüksek rezistiviteli zon olarak görülmüştür. 4000-6000 m arası temel kayaya işaret etmekte, geçirimsiz, düşük rezistiviteli ve ısıyı transfer eden bölge olarak tanımlanmıştır. Graben sistemi 201 ile 211 noktaları arasında sınırlıdır. Graben sisteminin güney sınırında 9000-10000 metrelerde yüksek özdirençli birimleri bozan düşük özdirençli bir anomalinin varlığı görülmektedir. Bu çalışmayla mevcut potansiyel geliştirilecek ve jeotermal sistemin çözümüne katkı sağlanmış olacaktır.

Özet (Çeviri)

The studied area is located between Gediz and Şaphane villages, southwestern part of Kütahya County, Turkey. Magnetotelluric measurements were applied on two profiles whereas one of them is 25 to 26 km long and the other 18 km long. Measurements are applied on 14 location and 13 location respectively. Magnetotelluric methode is one of the electromagnetic method using natural sources. Geothermal fluid including reservoir rock and its surroundings can be identified using geophysical methods. This method has applied to the site for determining the structural environment of the geothermal area, finding the thickness of the overlying formations and describing the location and dispersion of the geothermal system. Two-dimensional ground-electric model should be described, using 2-D inverse solution method to calculate the real rezistivity dispersion of the sub-surface. It is also possible that some geological approaches and assumptions can be made using 2-D ground-electric profile. WingGling® software was used to interpret the data to construct 2-D model in this study. An anomaly field have determined after interpretation of the data, which is related via geothermal heat source. The low rezistivity-anomaly in the area is interpreted as recently cooled or partly noncooled volcanic rocks. These magmatic bodies are most probably the sourges of the geothermal systems. The depths of these magma-bodies are around 6-to-7 kilometers. Up to 1000-meter depth zone is low-rezistivity zone and it is the overlying formations of the geothermal system. The high-rezistivity zone between 1000 and 3500-to-4000 meters are interpreted as the reservoir formations. Deeper sections, below the 4500 meters, charecterized by the low-rezistivity zone, has interpreted as non-permeabl basement rock; it is transferred the heat to the reservoir rock. More detail data were collected in this study to identify the geothermal system more correctly and refine the potential of this system.

Benzer Tezler

  1. Şehir alt yapı planlamasında özdirenç yöntemi ve iki boyutlu özdirenç ters çözüm uygulamaları

    Resistivity method in city infrastructure planning and two dimensional (2D) inversion applications

    TUNÇ BAHADIR VARLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Jeofizik Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi

    Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. AYSAN GÜRER

  2. Sakarya ili Akyazı ilçesi Kuzuluk mevkiinin düşey elektrik sondajı verileri ile jeotermal potansiyelinin araştırılması

    Investigation of geothermal resource of Kuzuluk area (Akyazi-Sakarya) using data of verti̇cal electri̇cal soundi̇ng

    ABDULLAH SİPAHİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Jeofizik MühendisliğiCumhuriyet Üniversitesi

    Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÇAĞRI ÇAYLAK

  3. Türkiye'nin enerji sektörü ekonomisinde kömürün yeri-kömür aramalarında uygulanan yeni yöntemler

    The importance of the coal and the coaltrade in the energy planning and the new methods concerning coal researches

    RASİM KARAMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Jeoloji MühendisliğiDokuz Eylül Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERAN NAKOMAN

  4. Sondaj tijlerinin üretiminde kullanılan SAE/AISI 4130 çeliğine uygulanan sertleştirme parametrelerinin mekanik özellikler üzerine etkisinin incelenmesi

    Investigation of the effects of hardening parameters applied to SAE/AISI 4130 steel used in the production of drilling drills on mechanical properties

    AHMET ERDİ GÖÇMEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Makine Mühendisliğiİskenderun Teknik Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERDOĞAN KANCA