İyonize radyasyona mesleki olarak maruz kalmanın toksikolojik açıdan değerlendirilmesi
Assessment of occupationally exposure to ionizing radiation in terms of toxicology
- Tez No: 224362
- Danışmanlar: DOÇ.DR. AHMET AYDIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eczacılık ve Farmakoloji, Pharmacy and Pharmacology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: GATA
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Farmasötik Toksikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 181
Özet
İyonize olarak adlandırılan yüksek enerji seviyeli radyasyon, maddelerin atomlarının yapısını doğrudan etkileyecek yeterli enerjiye sahiptir. İyonize radyasyonun biyolojik sistemlerde zararlı etkilere yol açtığı tespit edilmiştir. Hücresel DNA, iyonlaştırıcı radyasyonun doğrudan ve dolaylı etkisi ile hasara uğrayabilir. Doğrudan etki, DNA molekülünün kendisi tarafından enerji absorplanması ile oluşur. Dolaylı etkide, su moleküllerinin enerjiyi absorplaması ile oluşan su radikallerinin DNA molekülü ile etkileşimi sonucu ortaya çıkar. İyonlaştırıcı radyasyonun, reaktif oksijen türlerini (ROT) üreterek pro-oksidan ve antioksidan aktiviteleri arasındaki dengesizlikle sonuçlanan ve en sonunda hücre ölümüne neden olan oksidatif strese yol açtığı bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı, radyoloji bölüm personellerinde radyasyona mesleki olarak maruz kalmanın genotoksik etkilerini ve oksidatif stres durumunu değerlendirmektir. Genotoksik etkiler, periferal lenfositlerde Sitokinezde Durdurulmuş Mikroçekirdek (CBMÇ) ve Kardeş Kromatid Değişim (SCE) yöntemleri kullanılarak belirlenmiştir. Oksidatif stres parametreleri olarak antioksidan enzim aktiviteleri ve Malondialdehit (MDA) düzeyleri ölçülmüştür. Aynı hastanede çalışan radyasyona maruz kalan 40 birey ile maruz kalmayan 30 bireyden oluşan kontrol grubu çalışmaya dahil edildi. MÇ sıklığının maruz grupta (6.88 ± 2.54 MÇ/1000 çift çekirdekli hücre) sağlıklı bireylere (5.50 ± 2.00 MÇ/1000 çift çekirdekli hücre) göre önemli derecede arttığı tespit edildi (p0.05). Maruz grubun eritrosit Bakır-Çinko Süperoksit Dismutaz (CuZn-SOD) (2038 ± 288 U/g Hb) ve eritrosit Selenyum bağımlı Glutatyon Peroksidaz (Se-GPx) aktivitesi (26.31± 5.20 U/g Hb) kontrol grubu (sırasıyla 1389±368 U/g Hb ve 20.61± 5.82 U/g Hb) ile karşılaştırıldığında istatistiksel olarak ileri düzeyde anlamlı yüksek tespit edildi (p
Özet (Çeviri)
Radiation with higher energy levels called ionizing has enough energy to direct affect the structure of atoms of the materials. Ionizing radiation has been found to produce deleterious effects on the biological systems. Cellular DNA can be damaged by direct and indirect effect of ionizing radiation. The direct effect results from energy absorption by the DNA molecule itself. In the indirect effect, water molecules absorb the energy and resulting water radicals react with the DNA molecule. Ionizing radiation is known to induce oxidative stress through generation of reactive oxygen species (ROS) resulting in imbalance of the pro-oxidant and antioxidant activities ultimately resulting in cell death. The aim of this study is to evaluate the oxidative stress status and the genotoxic effects of occupational radiation exposure in radiology unit staff. Genotoxic effects were determined by using Cytokinesis- Block Micronucleus (CBMN) and Sister Chromatid Exchange (SCE) methods on peripheral lymphocytes. Antioxidant enzyme activities and Malondialdehyde (MDA) levels were measured as oxidative stress parameters. The study included 40 exposed individuals together with 30 from the same hospital without occupational exposure to radiation, which served as controls. It was found that the frequency of MN was significantly increased in radiation-exposed groups (6.88 ± 2.54 MN/1000 BN cell) compared to with healthy subjects (5.50± 2.00 MN/1000 BN cell, p 0.05). The activities of erythrocyte Copper-Zinc Superoxide Dismutase (CuZn-SOD) (2038 ± 288 U/g Hb) and erythrocyte Selenium dependent Glutathione Peroxidase (Se-GPx) (26.31± 5.20 U/g Hb) observed for the exposed groups were statistically very significantly higher than in the control group (1389±368 U/g Hb and 20.61± 5.82 U/g Hb, respectively, p
Benzer Tezler
- Düşük doz radyasyona mesleki olarak maruz kalmanın genotoksikolojik açıdan değerlendirilmesi
Genotoxicological evaluation of occupational exposure to low dose radiation
SERAP YÜCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
BiyolojiAdnan Menderes ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TÜLAY ÇELİK
- Radyoloji çalışanlarında iyonize radyasyonun biyolojik etkileri
Biological effects of ionizing radiation radyology workers
HALİL KUNT
Doktora
Türkçe
2011
BiyolojiDumlupınar ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRİ DAYIOĞLU
YRD. DOÇ. DR. M. KASIM ÇAYCI
- Ankara şehir merkezi üniversite ve eğitim hastanelerinde çalışan anestezi uzmanı doktorlar ile ameliyathane dışında çalışan uzman doktorların gestasyonel geçmişlerinin karşılaştırılması
Comparison of the gestational histories of anesthesiologists working in university and training hospitals with physicians working out of operating rooms in downtown Ankara
SEMRA KADIOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2006
Anestezi ve ReanimasyonHacettepe ÜniversitesiAnesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ALTAN ŞAHİN
- İyonize radyasyona mesleki olarak maruz kalan radyoloji teknisyenlerinde periferal kan lenfosit kültüründe kromozom aberasyonlarının değerlendirilmesi
Evaluation of chromosome aberations in peripheral blood lymphocyte culture in radiology technicians occupational exposure to ionized radiation
ŞEYHMUS SOYSAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Halk SağlığıDicle ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HIDIR SARI
- Bor içeren yüzey kaplama malzemesinin nötron radyasyonu karşısındaki davranışının incelenmesi ve yeni bir malzeme önerisi
Investigation of the behavior of boron-containing surface coating material against neutron radiation and a new material proposal
HAKAN KEMAL SEVAL
Doktora
Türkçe
2023
Kimya Mühendisliğiİstanbul Gedik Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA YAĞIMLI
PROF. DR. HAKAN TOZAN