Türk modernleşme sürecinde kadının değişen tomlumsal rolü
The changing social role of women in Turkish modernization
- Tez No: 226574
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MUSA ŞAHİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dumlupınar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Bölümü
- Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
Türk toplumunda kadının toplumsal rolüne ilişkin bir araştırma yapmak istediğimizde görmekteyiz ki, kadın konusuyla ilgili yeterli sayıda araştırma ve kaynak bulunmamaktadır.Yüksek lisans tezi olarak sunduğum bu araştırmanın, Türk tarihinde kadın araştırmaları alanında oluşan veri tabanına bir katkı sağlayacağını, Osmanlı Toplumunda kadın hareketlerinin ve genel anlamda Türk modernleşme tarihinde kadının değişen toplumsal rolünün ortaya çıkmasına ve son olarak cumhuriyet sürecindeki etkisine ışık tutacağını umuyorum.1789 Fransız İhtilali'nden sonra yayılan eşitlik ve özgürlük fikirleri ve bu fikirlerin oluşturduğu yeni toplumsal örgütlenme biçiminden etkilenen Türk kadınlarının yeni toplumsal sorumluluk araçlarına ulaşma ve kullanma süreçlerine katılma isteği Osmanlı Türk Toplumunda da eş zamanlı olarak algılanmış ve kabul görmüştür. Bu değişme, eş zamanlı olarak tüm dünyada olduğu gibi Türk Toplumunda da etkisini göstermiş; hem birey hem de toplum bazında başlayacak olan pek çok değişikliğin fitilini ateşlemiştir.Türk modernleşme sürecinde kadınının değişen toplumsal rolü üç bölümde ele alınmaktadır. Birinci bölümde Türk kadınının bireysel toplumsal rolünün, sosyal sorumluluk anlayışının destanlarda ve Türk efsanelerindeki yaşayış ve yansıtılış örnekleri;Osmanlı toplumunda kadının toplumsal yaşamdaki rolü; aile,eğitim ve çalışma yaşamındaki yeri açısından incelenmiştir.İkinci bölümde Aydınlanmanın bir yansıması olarak kadının değişen toplumsal rolüne uyum sağlamak için Osmanlı döneminde kadın entelektüellerin ?diğer? kadınları bilgilendirmek ve kitleleştirmek adına çıkardıkları dergiler ve kurdukları derneklerden bahsedilmiştir. Ayrıca, Osmanlı döneminde kadınları iş hayatına dâhil etmek için kurulan bir dernek, ayrıntılı olarak incelenmiştir. Türk modernleşme sürecinde Türk kadını sosyal sorumluluğun yeni anahtar sözcükleri `eşitlik, hak ve adalet' kavramlarını temelden algılamış ve tüm kadınları bilinçlendirmek, hatta bu anlamda bu hareketin kaynağı olan Batıdan öne gelmek için büyük çaba sarf etmiştir ve başarılı da olmuştur.Üçüncü bölümde ise, Cumhuriyet döneminde Türk kadınının daha önceki süreçte sarf ettiği çabalarının meyvelerini toplama dönemi göz önüne serilmiştir. Yani cumhuriyetin ilanı, bu dönemde kadınlara verilen haklar- seçme seçilme, iş hayatına doğrudan katılma- Atatürk'ün Türk kadını hakkındaki düşünceleri gibi konular incelenmiştir. Ayrıca bu dönemde Türk kadınının meclise girmesi ve yaptıkları çalışmalar da yer almaktadır.Bu çalışma, kadınların tarih sahnesindeki toplumsal davranış örüntülerini takip etme fırsatı, aynı zamanda kadınların düşünce yapıları ve `özgürlük' fikri çevresindeki hareketlerini kavrama imkanı vermekte; Türk kadınının değişen toplumsal rolünün sosyolojik anlamını,kadın hareketlerinin gelişim ve değişimi bağlamında açıklamaktadır.Anahtar Kelimeler : Değişim, Hak, Modernleşme, Rol, Türk Kadını.
Özet (Çeviri)
We can see that there isn?t enough research and source about the topic related to woman, when we want to search something about woman?s social role in Turkish society.I hope, this research that I have presented as a postgraduate thesis will contribute to the database which is in the field of woman researches in Turkish society, will help to appear the changing social role of woman in Turkish modernization history and woman?s movements in Ottoman Society and finally, it will illuminate the effect in the republic process.Freedom and equality ideas which spread after the French Revolution in 1789 and Turkish women?s wish to join the reaching and using process of social responsibility tools influenced from new social organization which were formed by these new ideas were perceived simultaneously and accepted in the Ottoman Turkish Society. This changing, like in the whole world, effected Turkish Society simultaneously, and trigged the many changes that would start both as an individual and social-based.The changing social role of women in Turkish modernization process is examined in three parts. In the first part, it has been examined in the angle of individual and social role of Turkish woman, the examples of living and reflecting of sense of social responsibility in epics and Turkish legends; role of the woman in the social life in Ottoman society, family, education and position of work life.In the second part, it has been mentioned about the magazines and associations that formed by the women intellectuals in the name of informing the other women and uniting them as an illumination of the changing social role of women at Ottoman period. Besides, an association which was built for including women into the work life at Ottoman period has been examined in detail. In modernization period, Turkish women perceived deeply the new key words of social responsibility `equality, right and justice? and to make them conscious even in this way, to take a place before West, source of this action, they had a great effort and achieved it.In the third part, the period of enjoying the result of efforts of Turkish women that spent before has been displayed. Namely, the topic like proclamation of the republic, rights given to women ? right to vote and chosen, enter the work life directly- Atatürk?s view about Turkish women has been examined in here. Additionally, in this period there are many works done by Turkish women and entering to assembly of them.This study allows following the social behaviour view of women who are on the stage of history and at the same time it allows to comprehend the frame of women and actions around the `freedom? view; explains the sociological meaning of the changing social role of Turkish women based on woman?s movements? evolution and changing.Keywodrs : Change, Right, Modernızatıon, Role, Turkish Women.
Benzer Tezler
- Uluslaşma bağlamında kadının özgürleşmesi tartışmaları ve Türk devrimi
The discussions on the emancipation of the woman in the context of the nationalisation and the Turkish revolution
ELİF İLHAMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYNUR SOYDAN ERDEMİR
- Değişim kültürü ve aile: Türk ve Japon aile yapıları üzerinde bir karşılaştırma
The culture for change and family: A comparison between Turkish and Japanese family structure
Murakami İkuko
Doktora
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL DOĞAN
- 1923-1940 arası kadın romanlarında kadın ve Cumhuriyet
Woman and Republic at woman novels between 1923 and 1940
TUBA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Türk Dili ve EdebiyatıFatih ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEZAİ COŞKUN
- Türk modernleşme sürecinde aydınların kadın sorunu algılamalarının sosyolojik analizi
Sociological analyse of Turkish intellectuals how to percieve the woman issue in the Turkish modernization process
TÜLAY UZUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
SosyolojiHacettepe ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ABDULKERİM SÖNMEZ