İbrahim b. Muhammed, Âdâbu'l-Hilâfe ve Esbâbu'l-Hisâfe (İnceleme-Metin-Tercüme)
İbrahim b. Muhammad, Âdâb al-Khilâfa ve Asbâb al-Hisâfa (Text-Analysis-Translation)
- Tez No: 228177
- Danışmanlar: PROF. DR. MÜRSEL ÖZTÜRK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Doğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fars Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 386
Özet
Siyâsetnâmeler, konu olarak devlet yönetimini ele alan, bütün güç ve yetkiyi kendilerinde bulunduran hükümdarlar ve devlet yöneticilerine yönelik nasihatlerde bulunmak amacıyla yazılan ahlakî, siyâsî ve dinî malumat ihtiva eden eserlerdir.Bu eserlerde, devleti yönetenlerde bulunması gereken özellikler belirtilir ve yönetimin şartları ve esasları sıralanır. Elimizdeki kitap dâhil bu türün ilk örneklerine İran (Sâsânî) devlet ve siyaset geleneğinde rastladığımız Siyasetnâmeler-Nasihatnâmeler daha sonra Arapça'ya çevrilip İslam'a adapte edilerek, İslam dünyasında Nasîhatu'l-Mülûk adı altında yazılan eserlere model olmuşlardır.Çalışmamızın konusu, XV. yüzyılda yaşamış olan İbrahim b. Muhammed'in Âdâbu'l-Hilâfe ve Esbâbu'l-Hisâfe adlı siyasetnâme türünde yazılmış eserinin inceleme-metin ve çevirisinden oluşmaktadır.Bu çalışma bir giriş, iki bölüm, eserin tenkitli metni ve çeşitli dizinlerden oluşmaktadır. Giriş bölümünde siyâsetnâmeler ve ahlâk kitapları üzerinde durulmuş, bu türün ortaya çıkışı irdelenmiş, İslam öncesi ve sonrası bu konu ile ilgili yapılan önemli çalışmaların kısaca tanıtımı yapılmıştır. Birinci bölümde, müellifin yaşadığı dönemin tarihi ve sosyo kültürel durumu ile Şirvânşahların siyasî tarihi, Şirvânşahlar tarihinin ana kaynakları ve Şirvânşahlar tarihi üzerinde yapılmış çalışmalar özetlenmiştir.İkinci bölümde, Âdâbu'l-Hilâfe'nin yazılışı, tertibi, yazma nüshası, imlâ özellikleri, eserdeki dil ve üslûp özellikleri ile edebî sanatlar üzerinde durulmuş ve edebî ve tarihî değeri irdelenmiştir.İnceleme kısmından sonra, mevcut yegane nüshasından yararlanarak hazırlamış olduğumuz Farsça metnin tenkitli neşri ve Türkçe tercümesi verilmiştir. Burada İstanbul Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi'nde bulunan tek yazma nüsha tenkitli metin neşri usulleri uyarınca yeniden yazılarak yeni ve sağlam bir metin ortaya konmaya çalışılmış ve son olarak da metnin içinde geçen ayetler, hadisler, özel isimler, yer isimlerinden oluşan ayrı ayrı dizinler oluşturularak metinden yararlanacaklara kolaylık sağlamaya gayret edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Siyasatnama is a kind of political work that is written to advise rulers and administrators who hold absolute power over government, and that has morals, politics and religions as its subjects.In this work, the qualities that rulers should have, and terms and conditions of government are listed. Siyasatnamas-Nasihatnamas that were first written during the period of the Sassanid Empire (Iran) were later translated to Arabic and adapted to Islam and became a model for books named Nasihat al-Muluk in the Islamic world.This study is the text analysis and translation of the siyasatnama Âdâb al-Khilafa and Asbab al-Hisafe, written by Ibrahim b. Mohammed in the 15th century.This study consists of an introduction, two chapters, a critique of the text and several indexes. In the introduction section, siyasatnamas and books on morality are dealt with, the rise of such writing is researched, and studies done on this issue before and after Islam are briefly introduced. In the first chapter, the history and socio-cultural background of the author?s period and political history of the Shirwanshahs, major sources on the history of the Shirwanshahs, and studies done on the history of the Shirwanshahs are summarized.In the second chapter, the writing, organization, manuscript, orthographic features, linguistic and genre features and figure of speech of Âdâb al-Khilafa as well as its historical and literary value are studied.Following the analysis part, Turkish translation and a critique of Persian text are provided based on the single copy of the work. The single manuscript, which is kept at Istanbul Topkapı Palace Museum Library, is rewritten in accordance with the rules of critical text publishing; Quranic verses, hadiths, proper names and place names that are included in the work are listed in indexes to facilitate the understanding of the work.
Benzer Tezler
- Mehmet B.İbrahim'in manzum Şir'atü'l-İslam tercümesinin metin ve tahlili (İlk on beş fasıl)
The critical edition of Mehmed Ibn İbrahim's poetical translation of Şhir'at l-İslam
AHMET AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BÜNYAMİN AYÇİÇEĞİ
- Râbıta risaleleri literatürü: XIX. yüzyıl ve sonrası
Literature of Rābiṭa treatises: XIX. century and after
TURAN KOÇTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERCAN ALKAN
- İbnü't-Tahhân'ın Hâvi'l-Fünûn ve Selvetü'l-Mahzûn adlı mûsikî eseri (Tahkik ve inceleme)
Ibn al-Taḥḥān's 'Hāwī al-Funūn wa-Salwat al-Maḥzūn' music book (Edition - critic)
MUHAMMET SEVİNÇ
Doktora
Türkçe
2020
Güzel SanatlarMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET HAKKI TURABİ
- تفسير مجمع الحكم لإبراهيم بن محمد بن عيسى الميموني (ت.1079/1488) دراسةً وتحقيقاً للوحات (1-30)
İbrahim b. Muhammed b. İsa el- Meymûnî'nin (ö.1079/1488) Mecmeu'l-Hikem isimli tefsirinin tahlil ve tahkik (1-30 varaklar arası) / Tafsir Majma' al-Hikam by Ibrahim bin Muhammad bin Isa al-Maimoni (d. 1079/1488), study and investigation of papers(Between 1-30 leaes)
YAHYA ABDULLAH DHAIBAN AL-OGAIDI
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL KILIÇ
- رسالة شريفة في الكلام على آيتي الوضوء والتيمم لبرهان الدين المأموني دراسة وتحقيق القسم الثاني منه وهو آية المائدة
İbrâhîm b. Muhammed el-Me'mûnî'nin 'Risâle fi'l-Kelâm alâ Âyeteyi'l-Vuzû ve'Teyemmüm' adlı eserinin edisyon kritiği (3. kısımdan mülhak bahsine kadar) / An Honorable Treatise on the Two Verses of Ablution and Tayammum by Burhan al-Din al-Mamouni, study and investigation (The second part of it, which is the Ayat al-Maaida)
MOKHALAD MASLAT FAISAL GHRAIRI
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ALİ AYTEKİN