Manyetotellürik ve yapay kaynaklı manyetotellürik frekans sondaj eğrilerinden katman parametrelerinin doğrudan yorumu
Direct determination of the layer parameters from magnetotelluric and controlled source audiomagnetotellurics frequincy sounding curves
- Tez No: 22992
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET TUĞRUL BAŞOKUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeofizik Mühendisliği, Geophysics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1992
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeofizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 77
Özet
1 ÖZET MANYETOTELLÜRİK VE YAPAY KAYNAKLI MANYETOTELLÜRİK FREKANS SONDAJ EĞRİLERİNDEN KATMAN PARAMETRELERİNİN DOĞRUDAN YORUMU Cemal KAYA Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeofizik Mühendisliği Anabil im Dalı Danışman : Doç. Dr. Ahmet Tuğrul BAŞOKUR 1992, Sayfa : 69 Jüri: Prof. Dr. Turan KAYIRAN Prof.Dr. 0. Metin ILKIŞIK Doç. Dr. Ahmet Tuğrul BAŞOKUR Manyetotellürik (MT) derinlik sondajı tekniğinde diğer jeofizik yöntemlerde olduğu gibi yeraltı hakkında bilgi sağlamaya çalışılınır. MT sondaj eğrilerinden ardışık yaklaşım yöntemi uygulaması ile katman parametreleri çözülebilir. Bu yöntemde işleme başlamadan önce katman parametreleri tahmin edilmelidir, ilk tahmin edilen değerler, gerçek katman parametrelerinden çok farklı ise ardışık yaklaşım yöntemiyle doğru sonuçlara ulaşılamaz. Doğrudan yorum tekniği, ilk katman parametrelerinin gerçeğe çok yakın olarak bulunmasını sağlar. Doğrudan yorum yöntemi ile bulunan parametrelerin ardışık yaklaşım yönteminin ilk tahmin parametresi olarak kullanılması yararlı olacaktır. Bu amaç için MT yöntemde kullanılmak üzere homojen ortamda fazı sıfır olan“ Sıfır Fazlı Empedans ”(ZPI) bağıntısı önerilmiştir. Tarafımızdan önerilen bu bağıntı kullanılarak MT sondaj eğrilerinden katman parametrelerini bulmak mümkündür. Ayrıca ZPI bağıntısının gerçel ve sanal bileşenleri ayrı ayrı incelendiğinde değişik özellikler ortaya çıkmaktadır. MT sondaj eğrilerinde özdirenç yöntemlerinde olduğu gibi katmanların etkisi açık biçimde görülmemektedir. Cagniard görünür özdirenç grafiği yerine ZPI değerleri frekansın fonksiyonu olarak grafiklenirse, katmanlar arasındaki ayırım daha kolay olarak görülebilir. ZPI bağıntısı yardımıyla katman parametrelerini doğrudan saptanması için bir FORTRAN programı geliştirilmiştir.Yöntem bu program aracılığı ile 4 değişik tipte (K,Q, A, H) üç katmanlı eğrilere ve 8 değişik tipte ( HK, HA, KH, KQ, AA, AK, QQ, QH) dört katmanlı eğri örneklerine uygulanmıştır. ANAHTAR KELİMELER : Manyetotellürik (MT), Sıfır fazlı empedans (ZPI)
Özet (Çeviri)
n ABSTRACT DIRECT DETERMINATION OF THE LAYER PARAMETERS FROM MAGNETOTELLURIC AND CONTROLLED SOURCE AUDIOMAGNETOTELLURICS FREQUENCY SOUNDING CURVES Cemal KAYA Ankara University Graduate School of Natural and Applied Science Department of Geophysical Engineering Supervisor : Assoc. Prof. Dr. Ahmet Tuğrul BAŞ0KUR 1992, Page : 69 Jury: Prof. Dr. Turan KAYIRAN Prof.Dr. 0. Metin ILKIŞIK Assoc. Prof. Dr. Ahmet Tuğrul BAŞ0KUR Magnetotelluric deep sounding provides us information about the layered earth. Iterative inversion technique is used for the interpretation of MT sounding curves. Initial guess about the layer parameters have to be input to start the inversion, and new layer parameters are calculated by updating initial guess. The iteration is continued until certain conditions fulfilled.lt is obvious that the algorithm will not converge if the initial guess are unrealistic. Direct interpretation technique provides parameters which are close to the true solution. These parameters solved by direct interpretation methods can be used as an initial guess for iterative inversion technique. For these purpose, Zero Phase Impedance (ZPI) has which has zero phase for homogenous medium introduced. ZPI function leads to direct determination of layer parameters from MT sounding curves. The plot of real and imaginary parts of ZPI function helps to identify the layer parameters. ZPI function indicates the real layered structured more clearly than the conventional plot of Cagniard apparent resistivity. A FORTRAN program which uses ZPI function is developed to estimate layer parameters from MT sounding curves. Some examples are given for 4 different type (K, Q, A, H) three-layer curves and 8 different type (HK, HA, KH, KQ, AA, AK, QQ, QH) four layer curves. KEY WORDS : Magnetotelluric (MT), Zero Phase Impedance (ZPI)
Benzer Tezler
- Manyetotellürik yöntemide sonlu farklar metodu ile iki boyutlu modelleme
Two dimensional modeling in magnetotelluric method by finite difference method
BERK YAKAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Jeofizik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. H. İLYAS ÇAĞLAR
- Erzincan manyetotelürik verilerinin değerlendirilmesi (profil-A)
Interpretation of Erzincan mt measurements
HIDIR AYGÜL
- A study on upper atmospheric joule heating using observations and coupled models and a space weather consequence: Geomagnetically induced currents
Yukarı atmosfer joule ısınmasının gözlem ve uzay havası modelleri kullanarak kapsamlı incelenmesi ve bir uzay havası uygulaması: Jeomanyetik akımlar
EMİNE CEREN EYİGÜLER
Doktora
İngilizce
2018
Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEREFŞAN KAYMAZ
- Elektrik ve elektromanyetik yöntemler ile hidrojeofizik araştırmalar: Haymana (Ankara) örneği
Hydrogeophysical investigations using electric and electromagnetic methods: The case of Haymana (Ankara)
KÜRŞAT DORUK ERDAĞI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Jeofizik MühendisliğiAnkara ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET EMİN CANDANSAYAR
- Sismoloji ve manyetotellürik verilerin birleşik ters çözümü
Joint inversion of seismology and magnetotelluric data
İSMAİL DEMİRCİ
Doktora
Türkçe
2015
Jeofizik MühendisliğiAnkara ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜNAL DİKMEN