Yoksulluğa ve yoksullara ilişkin değerlendirmelerin sistemin meşrulaştırılması kuramından hareketle incelenmesi
The investigation of evaluations towards the poverty and poor from the standpoint of system justification theory
- Tez No: 230863
- Danışmanlar: PROF. DR. MELEK GÖREGENLİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Bölümü
- Bilim Dalı: Sosyal Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 209
Özet
Bu çalışmanın amacı, toplumumuzda yoksulluğa ve yoksullara ilişkin değerlendirmeler hakkında bilgi edinmektir. Bu amaç doğrultusunda, sosyo-demografik değişkenler, sosyal psikolojik değişkenler (adil dünya inancı, grup-temelli başatlık ve ekonomik sistemin meşrulaştırılması), yoksulluğa ilişkin nedensel atıflar ve yoksullara yardım politikalarıyla ilgili tutumlar arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Bu çalışmaya Ege, İzmir Ekonomi ve Dokuz Eylül üniversitelerinde eğitim görmekte olan 592 üniversite öğrencisi katılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, toplumumuzda yapısal atıfların, bireyci ve kaderci-ailesel atıflara göre daha fazla yapıldığı gözlenmiştir. Kadınların; düşük gelirlilerin; sosyal bilimler-güzel sanatlar öğrencilerinin, erkeklerden; yüksek gelirlilerden; fen bilimleri öğrencilerinden daha fazla yapısal atıflar yaptıkları bulunmuştur. Yine, sol politik görüşlü katılıcıların, sağ politik görüşlü katılımcılardan yapısal atıfları daha fazla ve bireyci ve kaderci-ailesel atıfları daha az onayladıkları saptanmıştır. Ayrıca, yapısal eşitlik modellemesi analizleri, yüksek sosyo-ekonomik statünün kişisel adil dünya inancı, grup-temelli başatlık ve ekonomik sistemin meşrulaştırılması değişkenlerini pozitif yönde yordadığını göstermiştir. Kişisel adil dünya inancı ve grup-temelli başatlık yoksulluğa ilişkin bireyci atıfları pozitif yönde yordamaktadır. Ekonomik sistemin meşrulaştırılmasının yapısal atıfları negatif yönde yordadığı saptanmıştır. Bunun yanı sıra kaderci-ailesel atıfların, grup-temeli başatlık tarafından pozitif, algılanan sosyo-ekonomik statü tarafından ise negatif yönde yordandığı görülmüştür. Ayrıca, sosyo-ekonomik statünün yoksulluğa ilişkin bireyci ve yapısal atıflar üzerindeki etkisinin dolaylı olduğu ve söz konusu etkiye sosyal psikolojik değişkenlerin aracılık ettiği bulunmuştur. Yoksullara yardım politikalarıyla ilgili tutumların ise ekonomik sistemin meşrulaştırılması ve bireyci atıflar tarafından negatif yönde yordandığı görülmüştür.Bu araştırmanın en önemli katkıları şunlardır: (1) toplumumuzda yoksulluğa ilişkin atıf boyutlarının neler olduğu araştırılmıştır, (2) bazı önemli sosyo-demografik değişkenlerin yoksulluğa ve yoksullara yönelik değerlendirmelerde anlamlı etkilerinin olup olmadığı incelenmiştir, (3) algılanan sosyo-ekonomik statü, kişisel adil dünya inancı, grup-temeli başatlık, ekonomik sistemin meşrulaştırılması, yoksulluğa ilişkin nedensel atıflar ve yoksullara yardım politikalarıyla ilgili tutumlar arasındaki doğrudan ve dolaylı ilişkiler yapısal eşitlik modellemesi aracılığı ile gösterilmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this present study was to investigate the evaluations about the poor and poverty in our society. In the line of this aim, the relationships among sociodemographic variables, some social psychological variables (belief in a just world, group-based dominance and economic system justification), causal attributions for poverty and attitudes towards policies to aid the poor were examined. In order to do so, 592 university students at Ege University, İzmir Ekonomi University and Dokuz Eylul University participated in the current study. The results of this study revealed that, structural attributions for povery were endorsed more strongly than individualistic and fatalisitic-family attributions for poverty. Women; low income groups; social science-art students regarded structural explanations as more important cause of poverty than men; higer income groups; natural science students. Leftist political orientation group made more structural and less individualistic and fatalistic-family attributions for poverty than rightist political group.In addition, structural equation analysis results showed that higher perceived socioeconomic status predicted increased personal belief in a just world, group-based dominance and economic system justification. Higher group-based dominance and personal belief in a just world predicted increased individualistic attributions. Higher economic system justification predicted decreased structural attributions for poverty. And higher group-based dominance predicted increased and perceived socioeconomic status predicted decreased fatalistic-family attributions for poverty. Also, it was found that the effects of perceived socioeconomic status on individualistic and structural attributions were mediated by social psychological variables. And higher individualistic explanations for poverty and economic system justification predicted decreased support for policies to aid the poor.The major contributions of this thesis are (1) invesitgating the causal attributions for poverty in Turkey (2) examining some of the effects of important demographic variables on the evaluations of poverty and poor (3) showing the direct and indirect relations among perceived socioeconomic status, group-based dominance, personal belief in a just world, economic system justification, attributions for poverty and support for policies to aid the poor by using structural equation modelling.
Benzer Tezler
- Sustainable development goals in lower-middle income economy: Relevancy and outlook in Cameroon
Alt gelirli ekonomi'de sürdürülebilir kalkınma hedefleri: Kamerun'da uygunluk ve görünüm
HAMAN ADAMA MOHAMADOU
Doktora
İngilizce
2022
EkonomiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiSosyal Politika Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULKADİR DEVELİ
- The poverty damage: The effect of household income on job searching behavior in Turkiye
Yoksulluk çıkmazı: Türkiye'de hanehalkı gelirinin iş arama davranışına etkisi
EYLÜL SEREN KÖSEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
EkonometriGalatasaray Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ULUS
- Yoksulluğun değişen yüzü çalışan yoksullar: İstanbul Sancaktepe Kemal Türkler Mahallesi üzerine bir araştırma
Working poor as the changing identity of poverty: A research on the town of Kemal Türkler Mahallesi, Sancaktepe, İstanbul
FATİH KAHRAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
SosyolojiSüleyman Demirel ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SONGÜL SALLAN GÜL
- Siirt ilinin kentsel yoksulluk olgusu: Bir alan araştırması
The case of urban poverty in Siirt: A field research
MEHMET AYDIN BEŞTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
EkonomiSiirt Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEMİH SERKANT AKTUĞ
- Tommaso Campanella ve Thomas More'un ütopyalarının karşılaştırılması
Comparing Thomas More and Tommaso Campanella's utopias
MAHMUT AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
FelsefeAtatürk ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OSMAN ELMALI