İnternet Bağımlılık Ölçeğinin geliştirilmesi ve bazı demografik değişkenler ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Development of Internet Addiction Scale and scrutinising the relations between the internet addiction and some demographic variables.
- Tez No: 234300
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MURAT KAYRİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Bu çalışmanın öncelikli amacı, Türkçe internet bağımlılık ölçeği geliştirmektir. Ölçek maddeleri, DSM-IV ve ilgili alanyazının yanında özellikle öğrencilerin internet ile ilgili düşüncelerinden alınan veriler ile oluşturulmuştur. Çalışmanın örneklemini, 301'i kız, 443'ü erkek ve 10'u kayıp veri olmak üzere ortaöğretim kademesindeki 754 öğrenci oluşturmaktadır. Bu yüzden, Türkiye'nin her coğrafi bölgesinden kozmopolit özellik arz eden birer il ve her ilden de ikişer okul seçilmiştir. Bölgelerdeki illerin seçimi uygun örnekleme, illerde belirlenen okullar ise seçkisiz örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Örneklemdeki bireylerin yaş aralığı 14-20 aralığında değişmekte olup, yaş ortalaması 15,82 olarak bulunmuştur. Ölçek beşli likert tipinde olup, 35 maddeden oluşmaktadır.Ölçeğin Cronbach alfa (?) iç tutarlık katsayısı .944 olarak bulunmuştur. Bu çalışmada, yapı geçerliği için açımlayıcı (exploratory) faktör analizi, elde edilen faktör yapısının doğruluğunu test etmek için de doğrulayıcı (confirmatory) faktör analizi yöntem olarak belirlenmiştir. Ölçek dört alt faktörden oluşmaktadır. Bu dört faktör; ?Yoksunluk?, ?Kontrol Güçlüğü?, ?İşlevsellikte Bozulma? ve ?Sosyal İzolasyon? olarak adlandırılmıştır. Ölçeğe ilişkin toplam açıklanan varyans %47,463 olarak bulunmuştur.Ölçeğin puanlanmasında; dağılım normal olmadığı için, dağılım ölçülerinden ortanca (median) ve çeyrek sapma (quartiles) değerleri kullanılmıştır. Burada ortanca değer eşik değer olarak kabul edilebilmiştir. Tutum düzeylerinin de düşük-orta-yüksek şeklinde sınıflandırılması için de; düşük (ortanca ? çeyrek sapma), orta (ortanca), yüksek (ortanca + çeyrek sapma) modeli kullanılmıştır. Ancak, bireylerin bağımlılık durumları hakkında daha detaylı sonuçlar elde edebilmek için örnekleme sınıflandırma tekniklerinden ?İki Aşamalı Kümeleme Analizi? tekniği uygulanmıştır.Bireylerin madde toplam puanlarına göre bağımlılık durumu ?iki aşamalı kümeleme analizi? yöntemi ile dört gruba ayrılmış olup birinci grup ?bağımlı grup?, ikinci grup ?bağımlılık riski taşıyan grup?, üçüncü grup ?eşik grubu?, dördüncü grup ise ?bağımlı olmayan grup? olarak tanımlanmıştır. Bu çalışmada 754 bireyden 76 (%10,1) birey internet bağımlısı ve 199 (%26,4) birey olası bağımlı (risk altında) olarak bulunmuştur. Geriye kalan 222 (%29,4) eşik grubundaki birey ve 257 (%34,1) bağımlı olmayan gruptaki birey ile toplam 479 ( %63,5) birey ise bağımlı olarak tespit edilmemiştir.Bu çalışmada, bazı demografik değişkenlere ilişkin tanımlayıcı istatistiklerin yanında bu değişkenler ile internet bağımlılık durumu arasındaki ilişkiler de incelenmiş ve sonuçlar yorumlanmıştır. Bu sonuçlara göre; il, cinsiyet, sınıf, yaş, baba mesleği, sigara kullanma durumu, aile geliri, interneti en sık kullanım amacı, interneti yıllık ve günlük kullanım miktarı ile internet bağımlılığı arasında anlamlı bir fark bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to build a Turkish internet addiction scale. Items of the scale were composed of data collected from DSM-IV, related literature and specially thoughts of students about internet. The sample of the study included 754 students at secondary education level, 301 of which are female, 443 male and 10 lost data. Therefore, a cosmopolitan city from each geographical regions of Turkey and two schools from each cities were chosen. The selection of cities on the regions were designated with appropriate sampling method, while the schools stated in cities were designated with random sampling. The age range of individuals in sample varied between 14-20 and average of age was seen to be 15,82. The scale was five-point likert-type and consisted of 35 items.Cronbach alfa (?) internal consistency coefficient of the scale was found to be .944. In this study, exploratory factor analysis for structural validity, and confirmatory factor analysis to test the correctness of factor structure were determined as method. The scale is consisted of four sub-factors which were defined as ?Deprivation?, ?Controlling difficulty?, ?Disorder in Functionality? and ?Social Isolation?. Total stated variance regarding the scale is % 47,463.In grading of scale, due to dispersion is not normal; median and quartiles values in dispersion measures were used. At this point, median value accepted as threshold value. Low (median - quartiles), medium (median), high (median + quartiles) pattern was used for classification of attitude levels as low-medium-high forms. But, ?TwoStep Cluster Analysis Method? in classification methods was applied to the sample due to obtain detail results about addiction situations of individuals.Addiction status of individuals by item-total points were separated into four groups with ?TwoStep Cluster Analysis Method? method. The first group was defined as ?addictive group?, the second as ?addiction risk group?, the third as ?threshold group? and the fourth as ?non-addictive group?. 76 (%10,1) of 754 individuals appeared to be addictive of internet, and 199 (%26,4) of them potential addictive (under risk). There were totally 479 (%63,5) individuals together with those in threshold group (222 %29,4) and non-addictive group (257 % 34,1), who were not defined as addictive.In this study, beside depictive statistics about some demographic factors, relations between these factors and internet addiction status were analysed and results were interpreted. Considering these results, there appeared a significant difference between internet addiction and city, gender, class, age, occupation of father, smoking status, family income, purpose of the most frequent use of internet, usage rate of internet per year and day.
Benzer Tezler
- Çevrimiçi oyun bağımlılığı ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması
Development of online game addiction scale: A scale validity and reliability study
ABDULLAH BEDİR KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Bilim ve TeknolojiGaziosmanpaşa ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLŞAH BAŞOL
- Ortaokul öğrencilerine yönelik metaverse korku ölçeğinin psikometrik özelliklerinin klasik test kuramı ve madde tepki kuramına göre incelenmesi
Investigation of the psychometric properties of the metaverse fear scale for secondary school students according to classical test theory and item response theory
ECE AVİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH DOĞAN
- Ülkü ocakları mensuplarının internet bağımlığı ile fiziksel aktiviteye katılım düzeylerinin incelenmesi
A scrutiny on the levels of internet addiction and participation in physical activity of the members of the grey wolves organization
OLCAY KILAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Halk SağlığıDüzce ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KÜRŞAT KARACABEY
- İnternet kullanım sıklığının evli bireylerin evlilik uyumuna etkisinin incelenmesi
Examining the effect of internet usage frequency on the marital adjustment of married individuals
MELİSA ÖTLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLŞEN FİLAZOĞLU ÇOKLUK
- Bilişim çağında teknoloji bağımlılığı ve dijital istila üzerine bir araştırma
A research on technology addiction and digital invasion in the informatics age
MERT KÜÇÜKVARDAR
Doktora
Türkçe
2019
Bilim ve TeknolojiMarmara ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZHAN TİNGÖY