Geri Dön

Necati Bey Divanı sözlüğü (Bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük)

Necati Cey court of dictionary (Contextual index and functional dictionary)

  1. Tez No: 235079
  2. Yazar: SERPER ACAR
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ZEHRA GÖRE
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Türk Dili ve Edebiyatı, Education and Training, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Necati Bey, bağlam, işlevsel sözlük, Necati Bey, context, functional glossary
  7. Yıl: 2009
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Selçuk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türkçe Öğretmenliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 678

Özet

Bu çalışmada, Necati Bey Divanı'ndan alınan tanıklarla, anlamın bağlama göre nasıl değişkenlik ve çağrışım imkânı kazandığı gösterilmeye çalışılmıştır.Bağlam, şiir dilinde kullanılan sözcükler; şiiri oluşturan öğeler arasında, şiirin anlatım ve anlam yönünü güçlendirmek için birtakım bağlantılar, birleştirmeler, türetmeler ve göstergeler arasında yeni ilişkiler kurmak demektir. Necati Bey Divanı üzerinde yapılan bu çalışmada, sözcüklerin bir bütün içindeki öğelere, konuya yani bağlama göre, belli bir kavramı dile getirdikleri gösterilmeye çalışılmıştır.Bir dil hakkında fikir edinmekte, o dili öğrenmekte; belli bir edebi dönem, yazar ve şair hakkında düşüncemizi geliştirmede; o dil, dönem, yazar ve şairle ilgili yapılan çalışmalar, eserler, sözlükler vb. çalışmalar önemli yol göstericileridir. Farklı amaçlar doğrultusunda hazırlanan farklı sözlük türlerinden biri de işlevsel sözlüklerdir. Temelde anlam-bağlam ilişkisine dayanan işlevsel sözlükler, bağlamlı dizinle ortaya çıkan sözvarlığının işlenmesinden oluşmaktadır. 15. asır divan şiirinin önde gelen şahsiyetlerinden biri olan Necati Bey'in, kaynaklarda sözü edilen ve bugün elimizde bulunan tek eseri olan divanındaki söz varlığından yararlanarak, anlamların bağlama göre ne gibi bir değişiklik ve çağrışım imkânı kazandığı, sözü edilen eserden alınan tanıklarla ortaya konulmaya; böylece, işlevsel bir sözlük hazırlanmaya çalışıldı.Bir dilin, yazarın veya şairin sözvarlığından; o dil, şair veya yazar hakkında, devrin kültür özellikleri, dil ve söyleyiş kalıplarıyla ilgili bilgiler edinilebilir. Bu açıdan düşünüldüğünde, Batı'da olduğu gibi ülkemizde de kültürümüze damgasını vurmuş ve onu yansıtmış, önemli şair ve yazarlarımızın eserlerinin sözvarlıklarının ortaya konması, işlenmesi ve bu tür çalışmalara önem verilmesi gerekmektedir.

Özet (Çeviri)

In this study, it has been tried to show how the meaning gains variability and connotation facility according to context by taking witnesses from Mr. Necati Ottoman Poetry.Context, words used in poetry, between components, some connections, compositions, creations and indicators which builds up poem, for making stronger its expression and meaning side, means to bring into new connections In this study on Ottoman Poetry of Mr. Necati, it has been tried to show that words mention a definite concept according to components in a whole and subject namely context.On having an idea about a language, learning that language, improving our thoughts about a definite literature period, writer or poet, studies such as researches, Works, dictionaries about that period, writer and poet are important advisors. One of the different word types preparing on different aims is functional word. Functional words based on meaning-context relationship are formed by processing of vocabulary which appears contextual index. By practicing on Mr.Necati who was one of the important poets of 15th century Ottoman Poetry and his Ottoman Poetry which is mentioned in the resources and his only work we have today, it has been tried to reveal how the meanings show difference according to the context and gain connotation facility. Thereby, it has been tried to prepare a functional word.From the vocabulary of a language, poet or writer, it is possible to have information about that language, poet or writer, cultural features of that era, language and pronunciation forms. When it is thought on this view, it is necessary to exhibit and give importance the Works and vocabulary of our important poets and writers who had an important role on our culture and reflected it as it is done in West.

Benzer Tezler

  1. Necâtî Bey Dîvânı: Metin-bağlamlı dizin-işlevsel sözlük

    Necâtî Bey's Dîvân: Text-contextual index-functional dictionary

    ENES İLHAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıGazi Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK

  2. Necati Bey Divanı'nda arkaik unsurlar

    Archaic elements in Necati Bey Divan

    YELİZ MERT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DilbilimGiresun Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HAKAN ÖZDEMİR

  3. 15. yy. şairlerinden Mesihi, Cem Sultan, Ahmed Paşa, Necati Beg, Üsküblü İshak Çelebi ve Şeyhi'nin divanlarında atasözleri ve deyimler

    Proverbs and idioms from the classical Ottoman poetry of Mesihi, Cem Sultan, Ahmed Paşa, Necati Beg, Ishak Çelebi from Üsküb and Şeyhi who are from 15. cc. poets

    SEVİL ÖGE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    Türk Dili ve EdebiyatıTrakya Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SÜREYYA BEYZADEOĞLU

  4. Necâti Bey Divanı'nın söz varlığı

    Vocabulary of the Necati Bey Divan

    NİSA OKER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıFırat Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHAT ÜSTÜNER

  5. Necati Bey divanı'nda sosyal hayat

    Social life at Necati Bey divan

    SERKAN BİLGİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AHMET YENİKALE