İç Anadolu Bölgesi'nde küresel ısınma sürecinde yağış ve sıcaklık verilerinde meydana gelen değişimler ve eğilimler
The dimension of global warning depending on precipitation and temperature data in Central Anatolia
- Tez No: 235525
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. TÜRKAN ALTIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Niğde Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlköğretim Bölümü
- Bilim Dalı: İlköğretim Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 796
Özet
İç Anadolu Bölgesi'ne dahil olan ondört ilin merkez istasyonları ve bu illerin bölge sınırları içinde yer alan ilçe istasyonlarına ait 1975-2006 yılları arasını kapsayan yağış ve sıcaklık verileri 1975-1990 ve 1991-2006 yılları arasını kapsayacak şekilde 2 eşit döneme bölünerek birbirleriyle karşılaştırılmıştır.Aylık ortalama sıcaklık verileri için oluşturulan değer sınıfları ve frekansları tabloları incelenmiş ve incelenen 48 istasyonun hepsinde sıcaklık artışı tespit edilmiştir. Aylık ortalama sıcaklık verilerinin mod değerleri hesaplanmış ve 19 istasyonda artış, 29 istasyonda düşüş saptanmıştır. Aylık ortalama sıcaklık verilerinin nispet olarak probabilite değerleri hesaplanmış ve 48 istasyonda sıcaklık artışı tespit edilmiştir.Aylık toplam yağış verileri için oluşturulan değer sınıfları ve frekansları tabloları incelenmiş ve 19 istasyonda düşüş, 10 istasyonda artış tespit edilmiş ve 4 istasyonda artış ya da azalış olmadığı saptanmıştır. Aylık toplam yağış verilerinin mod değerleri hesaplanmış ve 14 istasyonda düşüş, 11 istasyonda artış tespit edilmiş ve 8 istasyonda artış ya da azalış olmadığı saptanmıştır. Aylık toplam yağış verilerinin nispet olarak probabilite değerleri hesaplanmış ve 16 istasyonda düşüş, 10 istasyonda artış tespit edilmiş, 7 istasyonda artış ya da azalış olmadığı saptanmıştır.Uzun süreli Yağış Karasallığı değişimlerinde 20 istasyonda karasallık artışı saptanırken 12 istasyonda düşüş saptanmıştır. Uzun süreli Yağış Etkinliği İndis Eğilimlerinde 29 istasyonda düşüş saptanmıştır.Yıllık Yağış Yoğunluğu değerlerinde 12 istasyonda düşüş, 10 istasyonda artış tespit edilmiştir. Mevsimlik Yağış Yoğunluğu değerlerinde Kış mevsiminde 13 istasyonda düşüş, 9 istasyonda artış; İlkbahar mevsiminde 13 istasyonda artış, 9 istasyonda düşüş; Yaz mevsiminde 11 istasyonda düşüş, 11 istasyonda artış ve Sonbahar mevsiminde 15 istasyonda düşüş, 7 istasyonda artış tespit edilmiştir.Yıllık Yağış Toplamı eğilimlerinde 26 istasyonda düşüş, 6 istasyonda artış tespit edilmiştir. Yıllık Yağış Yoğunluğu eğilimlerinde 12 istasyonda düşüş, 10 istasyonda artış tespit edilmiştir. Mevsimlik Yağış Yoğunluğu eğilimlerinde Kış mevsiminde 15 istasyonda düşüş, 7 istasyonda artış; İlkbahar mevsiminde 15 istasyonda düşüş, 7 istasyonda artış; Yaz mevsiminde 14 istasyonda artış, 8 istasyonda düşüş ve. Sonbahar mevsiminde 14 istasyonda düşüş, 8 istasyonda artış tespit edilmiştir.En yağışlı ayın yağış sapması ve dağılış tablolarının incelenmesi neticesinde 15 istasyonda yağış oranında düşüş, 15 istasyonda artış, 2 istasyonda ise en yağışlı ayın yağış oranında artış ya da azalış olmadığı tespit edilmiştir.Ondört ilin aylık ortalama sıcaklık artışı yüzdelerinin genel ortalamasına göre; İç Anadolu Bölgesi'nde % 2,6 oranında sıcaklık artışı tespit edilmiştir. Probabilite artışı yüzdelerinin genel ortalamasına göre ise; % 3 oranında artış tespit edilmiştir.Ondört ilin aylık toplam yağış azlığı yüzdelerinin genel ortalamasına göre; İç Anadolu Bölgesi'nde % 0,7 oranında yağış azlığı tespit edilmiştir. Probabilite azalışı yüzdelerinin genel ortalamasına göre ise; % 0,8 oranında azalış tespit edilmiştir.Genel olarak İç Anadolu Bölgesi'nde % 3 oranında sıcaklık artışı saptanırken, yağış miktarında % 1 oranında yağış azlığı tespit edilmiştir. Maksimum ve Minimum sıcaklık değişimlerinde özellikle Nisan ayında düşüş saptanırken, Mayıs ayında ciddi yükselmeler yaşandığı saptanmıştır.Özellikle 1975 ? 1990 yıllarına nazaran 1991 ? 2006 yılları arasında İç Anadolu Bölgesi'nde sıcaklık oranında artış, yağış oranında düşüş, Maksimum ve Minimum sıcaklık verilerine göre ise; Mayıs ve Eylül aylarında ki ciddi yükselişlere bağlı olarak mevsim kayması tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Fourteen central stations in Central Anatolia Region and precipitation and temperature data consisting of the years 1975-2006 which belongs to county stations in the area of Central Anatolia are compared by dividing 2 equal periods which consist of the years 1975 ? 1990 and 1991 ? 2006.Rate groups and frequency tables which were created for monthly temperature data are analyzed and temperature increase is ascertained in all of the 48 stations. Mode rates of monthly temperature data are calculated and it?s been determined that there is increase in 19 stations, whereas there is lapse in 48 stations. In comparison to monthly average temperature data, probability rates are determined and as a result temperature increase in 48 stations is analyzed.Rate groups and frequency tables which were created for precipitation data are analyzed and lapse in 19 stations, increase in 14 stations is ascertained and it?s analyzed that there are neither an increase nor a lapse in 4 of the stations. Mode rates of monthly precipitation data are calculated and lapse in 14 stations and increase in 11 stations is analyzed and in 8 stations there are neither a lapse nor an increase. In comparison to monthly precipitation data, probability rates are determined and as a result an increase 10 station, lapse in 16 stations is analyzed and there are neither a lapse nor an increase in 7 stations.In long term precipitation continental rate changes, continental climate increase in 20 stations is determined, whereas a lapse in 12 stations is analyzed. In long term index of precipitation activities tendencies, a lapse in 29 stations is determined.In annual precipitation density values, a lapse in 12 stations and an increase in 10 stations is analyzed. In seasonal precipitation density rates, a lapse in 13 stations and an increase in 9 stations is determined in the winter season. In seasonal precipitation density rates, an increase in 13 stations and a lapse in 9 stations is ascertained in the spring season. In seasonal precipitation density rates, a lapse in 11 stations and an increase in 11 stations is determined in the summer season. And finally in the autumn season, a lapse in 15 stations and an increase in 7 stations is ascertained.In annual areal precipitation tendencies it?s been analyzed that there is a lapse in 26 stations and an increase in 6 stations. In annual precipitation density tendencies, a lapse in 12 stations and an increase in 10 stations is ascertained. Seasonal precipitation density tendencies show that there is a lapse in 15 stations and an increase in 7 stations in the winter season. In the spring season it?s been analyzed that there?s a lapse in 15 stations and an increase in 7 stations. In seasonal precipitation density tendencies show that there?s an increase in 14 stations and a lapse 8 stations. In the autumn season, it?s been ascertained that there?s a lapse in 14 stations and an increase in 8 stations.As a result of the analysis of precipitation deviation at most amount of precipitation become of month and distribution tables, a lapse of precipitation density in 15 stations and an increase in 15 stations is analyzed. Also in 2 stations there is neither a lapse nor an increase of precipitation density rates.According to the general average of the temperature increase percentages of 14 cities, it?s been analyzed that there?s a %2.6 temperature increase in Central Anatolian Region. According to the general average of monthly temperature probability increase percentages of 14 cities, it?s been ascertained that there?s a % 3 increase in Central Anatolia.According to the general average of monthly total precipitation scarcity percentages, %0.7 precipitation scarcity is analyzed in Central Anatolia Region. According to the general average of monthly total precipitation probability lapse percentages, it?s been ascertained that there?s a %0.8 lapse in Central Anatolia.In general a % 3 temperature increase is analyzed in Central Anatolia, whereas it?s ascertained that there?s a % 1 lapse of precipitation scarcity. While a lapse in maximum and minimum temperature changes, especially in April, is determined, it?s analyzed that there are serious increases in May.Especially, as compared to 1975 ? 1990, between the years 1991 ? 2006 it?s been ascertained that there?s temperature increase and lapse in precipitation rates in Central Anatolia. Also according to maximum and minimum temperature data, season shift is determined depending on serious increases in May and September.
Benzer Tezler
- Öğretmen adaylarının küresel ısınmanın kaynağına yönelik informal muhakemeleri üzerine karma yöntem araştırması
A mixed method study on pre-service teachers' informal reasonings aimed at origin of global warming
EREN ZORLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAksaray Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BARIŞ EROĞLU
- İç Anadolu Bölgesinde sıcaklık ve yağış değişkenlerinin eğilim analizi
Trend analysis of temperature and precipitation variables in Central Anatolia Region
SERHAT ÖZYILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İnşaat MühendisliğiYozgat Bozok Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT AY
- Denim kumaş üretiminde su ve enerji kullanımının değerlendirilerek üç farklı denim kumaşının çevresel etkilerinin YDA ile karşılaştırılması
Measuring the energy and water consumption of denim production and comparing the environmental impacts of three different denim types using life cycle assesment ( LCA )
FATMA SEDA CÜNDÜBEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Çevre MühendisliğiErciyes ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EVRİM KARAÇETİN
- Şehirsel havzalarda oluşan su kirliliğinin HSPF ile modellenmesi ve iklim değişikliği etkilerinin belirlenmesi-Eskişehir örneği
Modeling of water pollution in urban watersheds with HSPF and determination of climate change effects-Eskişehir model
BURCU ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Çevre MühendisliğiAnadolu ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MİNE ALBEK
- Türkiye üzerinde 21. yüzyılda rüzgar hızı ve rüzgar enerjisi potansiyelinin incelenmesi ve wasp modeli ile seçili bölge için sonuçların değerlendirilmesi
Assesment of wind energy potential over Turkey in the 21st century by using regional climate model coupled with micro scale model
ERKAN YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YURDANUR ÜNAL
PROF. DR. ŞÜKRAN SİBEL MENTEŞ
PROF. DR. ZAFER ASLAN