Geri Dön

Tarihsel süreç içerisinde ticaret-alişveriş fonksiyonlarının irdelenmesi ve açık alan kurgulu alışveriş ve yaşam merkezleri

A historic survey of commerce-trade functions, open-air malls and lifestyle centers

  1. Tez No: 237140
  2. Yazar: MEHMET KEREM ULUENGİN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. BÜLENT TARIM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Ticaret, Alışveriş, Alışveriş merkezi, Alışveriş ve yaşam merkezi, Trade, Commerce, Shopping, Mall, Lifestyle center
  7. Yıl: 2008
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 112

Özet

İnsanlık tarihinin ilk sosyal eylemlerinden olan ticaret ve alışveriş kavramlarının, ekonomik ve sosyal etkenlere bağlı olarak tarihsel süreç içerisindeki değişimi, kentlerin ve ticaret mekânlarının kurgusunu etkilemiştir. Başlangıçta, toplanma yeri olarak basit bir kavram olan ve genellikle kent merkezinde konumlanan ticaret mekânları, günümüzde alışverişin yanısıra başka birçok fonksiyonu da içeren karmaşık ve kapalı yapılar halini almış, otomobilin ulaşım aracı olarak egemen hale gelmesine paralel olarak da, kent dışına taşınmıştır. Ancak dünyada son yirmi, ülkemizde son beş yılda yaşanan bir gelişme, açık alan kurgulu alışveriş ve yaşam merkezlerinin karşımıza çıkmasıdır.Bu çalışmanın amacı, söz konusu açık alan kurgulu alışveriş merkezlerinin ticaret ve alışveriş olgularının kent ile ilişkisi bağlamında, kent merkezinde konumlanmış geleneksel alışveriş mekânları ile benzerliklerini ve bu alışveriş merkezlerinin, ticaret ve alışverişin tarihsel süreci içerisinde bir geriye dönüş teşkil ettiğini ortaya koymaktır.Açık alan kurgulu alışveriş ve yaşam merkezlerinin kurgusu, kent merkezinde konumlanmış agora, forum, açık hava çarşısını andıran ortak alanlar, meydanlar, açık oturma alanlı restoran ve kafeleri ile, kent merkezinin hareketli, dinamik yapısına benzemektedir. Plan kurguları, kapalı alışveriş merkezlerinin (mall) rasyonel plan şemasına oranla, geleneksel ticaret mekânlarının organik dokusunu örnek alarak, insanlarda daha ?tanıdık? bir izlenim uyandırmaktadır. Bu yeni yaşam merkezleri, sık sık karma fonksiyonlu yapılar olarak karşımıza çıkmakta, mağaza katlarının üzerinde konut blokları, ofis birimleriyle beraber tasarlanmaktadırlar.Özetle, 1950 sonrası gelişen kapalı alışveriş merkezlerinin sağlıklı toplanma mekânları sunamadığı görülmüş, tespit edilen eksiklikler üzerinden gidilerek ?mükemmel kent merkezi? imgelemli alışveriş ve yaşam merkezleri kurulmaya çalışılmıştır. Bu eğilimin temelinde, kent merkezlerinin gerçekte nasıl olduğunu büyük ölçüde kapalı alışveriş merkezleri yüzünden unutan insanların, kent yaşamının hareketli ve dinamik yaşantısına duydukları özlemin yattığını söylemek yanlış olmayacaktır. Kent merkezinin yeniden keşfinin, merkez ancak önemini kaybettikten sonra gerçekleşmiş olması ise oldukça ironiktir.

Özet (Çeviri)

Trade and commerce are some of the first social acts of humankind. The way these have evolved over the centuries based on economic and social forces has, in turn, affected the physical form of cities and commercial spaces. Commercial spaces were, at first, simple gathering spaces. They were usually located in city centers. Today, however, the typical shopping mall incorporates many different functions beside commerce; and, as the automobile has become the dominant mode of transport, malls have left the city center, and migrated to the city?s periphery. Yet over the last twenty years globally, and the last five years in Turkey, a new type of commercial space has emerged. This is the open-air mall and lifestyle center.The purpose of this study is to investigate the similarities between these open-air malls and traditional commercial spaces located in the city center, and to demonstrate that commercial spaces have gone full-circle in that they are trending back to their historic archetypes.With their gathering spaces, squares, open-air restaurants and cafes, these new open-air malls and lifestyle centers resemble historic agoras, forums or bazaars which were typically located in city centers and where patronized by a vibrant, dynamic body of shoppers. Plan-wise, open-air malls depart from the rational, often rectilinear plan type of the typical mall, and emulate the organic morphology of traditional shopping spaces, thus creating a ?familiar? feel. Open-air malls are often planned as mixed-use buildings, incorporating residential or office blocks above the shopping levels.In short, with the perception that the post-1950s shopping mall did not provide for a healthy gathering space, a new ?perfect city center? was sought. The result of this endeavor is the open-air mall and lifestyle center. It would not be erroneous to state that at the root of this endeavor lies the yearning felt by society for a vibrant and lively city center?the very center which they had forgotten and become alienated to because of the shopping mall. It is ironic that this ?re-discovery? of the city center should occur mainly after the city center has lost its character as a commercial space.

Benzer Tezler

  1. Alışveriş merkezlerinin tarihsel süreç içinde gösterdiği değişimler ve mekansal kurgularının sosyal yaşam üzerindeki etkilerinin örnekler üzerinde analizi

    The innovation of shopping malls within the historical process and the analogous analysis of its effects, of social life of the spatial fantasies

    İLDEM AYTAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    İç Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ONUR ALTAN

  2. İstanbul kent merkezinde ticaret gelişimi, etkenleri ve ulaşım odaklı mekansal kurgusu, Tarihi yarımada (Eminönü ve Fatih), Beyoğlu, Şişli ve Beşiktaş örneği

    The facts and the development of trade and it's transportation led spatial construct in the city center of İstanbul, example of Historical peninsula (Eminönü and Fatih district), Beyoğlu, Şişli and Beşiktaş district

    AHMET TURAN SEPETCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. EMRE AYSU

  3. İstanbul Beyoğlu-Hasköy sokaklarında morfolojik ve dizimsel özelliklerin kullanıcı algısına etkisi

    Effect of morphologial and sequential features on user perception in Istanbul Beyoglu-Haskoy streets

    FATMA YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    MimarlıkFatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EMİNE KÖSEOĞLU ÇAMAŞ

  4. Tarihsel süreç içerisinde Kapalıçarşı

    The Grand Bazaar within the historical process

    İNCİ DİLAVEROĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    MimarlıkYıldız Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NURAN PILEHVARIAN

  5. Tarihsel süreç içinde Kayseri ticaret yapıları ve Kayseri Kale Çarşısı'nın değerlendirilmesi

    Kayseri traditional buildings in historical process and evaluation of Bazaar of Kayseri Castle

    EDA KIZILKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    MimarlıkGazi Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. AYSU BAŞKAYA