Almus Baraj Gölü'nde bazı fizikokimyasal parametrelerin coğrafi bilgi sistemleri ile değerlendirilmesi ve gölün fosfor taşıma kapasitesinin belirlenmesi
Evaluation of some physico-chemical paremeters of Almus Dam Lake with geographic information systems and modeling its phosphorous carrying capacity
- Tez No: 237818
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HABİBE ÖZMEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kimya, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
Tokat ili Almus ilçesinde bulunan Almus Baraj Gölü'nde belirlenen 9 istasyonda, bazı fiziksel ve kimyasal parametreler mevsimsel olarak belirlenmiş ve sonuçlar Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile değerlendirilmiştir. Arazi çalışmaları sonucunda elde edilen ve XYZ veritabanına işlenen su kalite parametreleri Kriking metodu (spherical semivariogram) kullanarak ARCGIS 9.1 coğrafi bilgi sistemleri yazılımında 30 m çözünürlüğe enterpole edilmiştir. Böylece sıcaklık, pH, iletkenlik, çözünmüş oksijen, bulanıklık, seki görünürlüğü, toplam fosfor, ortofosfat, nitrit azotu, nitrat azotu ve amonyak azotu parametreleri için mevsimsel ve alansal olarak farklı derinlik değerlerini içeren raster haritalar oluşturulmuştur. Çalışmada fiziksel ve kimyasal parametrelere ait bulgular ?Kıta İçi Su kaynakları Kalite Sınıflandırılması? ve OECD tarafından belirlenen trofik statü sınıflandırılma değerleri ile karşılaştırılarak, Almus Baraj Gölü'nün ölçülen parametreler açısından su kalite sınıfları ve trofik statüsü tespit edilmiştir. İlgili parametrelerde meydana gelen mevsimsel ve alansal değişimleri tespit etmek için; iki yönlü varyans analizi (ANOVA) testi, ölçülen parametreler arasındaki ilişkileri tespit etmek için ise, Pearson Korelasyon Analizi, Almus Baraj Gölü'nün su kalitesi sınıflandırmasında belirleyici olan parametreleri tespit etmek için Temel Bileşenler Analizi (Principal Compenent Analysis) kullanılmıştır. İstatistiksel sonuçlar ile CBS haritalarında elde edilen bulgular karşılaştırılmıştır. Çalışmanın diğer aşamasında Gölün fosfor taşıma kapasitesi; OECD tarafından kabul edilen Beveridge'nin önerdiği fosfor yüklenmesi modeli kullanılarak belirlenmiştir.Çalışma sonucunda elde edilen veriler değerlendirildiğinde, her bir fiziksel ve kimyasal parametre için türetilen CBS haritaları gölün ölçüm yapılmayan noktalarının bile su kalitesini tahmin etmemizi sağlamıştır. Korelasyon analizi veya diğer istatistiksel analizler ile elde edilen bilgiler ve ilişkiler CBS haritalarıyla kolaylıkla ortaya konulabilmiştir. PCA göre; göl suyu kalitesine etki eden en önemli parametrelerin; sıcaklık, çözünmüş oksijen, elektriksel iletkenlik, seki görünürlüğü (berraklık), pH, nitrat azotu, ortofosfat ve toplam fosfor olduğu belirlenmiştir. ?Kıta İçi Su kaynakları Kalite Sınıflandırılması?na göre Almus Baraj Gölü sıcaklık (14,30±7,44 C°), çözünmüş oksijen (10,15±2,67 mg / L), elektriksel iletkenlik (304,43±19,71?S.cm-1), pH (8,20±0,18), nitrat azotu (1,3±0,28) mg / Laçısından I.Sınıf; ortofosfat (0,16±0,10 mg / L) ve toplam fosfor (0,03±0,01 mg / L) açısından ise II. Sınıf su kalitesine sahiptir. Göl OECD tarafından verilen sınır değerlere göre toplam fosfor açısından mezotrofik, seki görünürlüğü (2,59±1,33 m) açısından ötrofik bir yapıya sahiptir. Sıcaklık değerlerinin derinliğe göre değişimi incelendiğinde, Almus Baraj Gölü'nde ocak ve mart aylarında kış stangasyonu, mayıs ve kasım aylarında ilkbahar ve sonbahar karışımı, temmuz ve eylül ayarlında ilk 10 m'de epilimnion, 10 ile 20 m arsında termoklin, 20 m'den aşağı derinliklerde ise hipolimnion tabakası tespit edilmiştir.Almus Baraj Gölün Fosfor taşıma kapasitesi 2275,21 mg/m2. yıl olarak bulunmuş, Gölde 6981, 76 ? 4023,33 ton/yıl değerleri arasında balık yetiştiriciliği yapıldığında suyun ötrofikasyona uğramadan kendi kendini yenileyebileceği sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
The physical (temperature, turbidity, secchi disk visibility, conductivity) and chemical (dissolved oxygen, pH, Nitrate-Nitrogen, Nitrite-Nitrogen, Ammonium-Nitrogen, Orthophosphate, total phosphorus) parameters of Almus Dam Lake located in the district Almus of province Tokat were seasonally determined at nine stations located along the lake. The parameters were analyzed using ARGIS 9.1 software in order to create spatial and seasonal maps of all parameters with Kriking Interpolation Method. The water quality class and trophic status of Almus Dam Lake were determined by comparing the results of our measured parameters with the values of Intercontinental Water Sources Quality Classification and OECD, respectively. The spatial and seasonal variations in physical and chemical parameters were analyzed with the Two-Way ANOVA, the relationships among these parameters were evaluated using Pearson Correlation Analysis, and water quality parameters which were important in the determination of water quality class of the Lake were identified using Principal Component Analysis. Results of statistical analyses were compared with the GIS maps. In the second phase of the research, phosphorous carrying capacity were determined using Beveridge suggested phosphorus loading model recognized by OECD.The GIS maps created for all parameters allowed us to estimate the water quality of the lake areas that were not sampled. The results obtained by correlation and other statistical analyses were overlapped with the results of GIS maps. The results of PCA analyses demonstrated that temperature, dissolved oxygen, conductivity, secchi depth, pH, Nitrate-Nitrogen, Orthophosphate, and total phosphorus were important parameters affecting water quality of the Lake. According to Intercontinental Water Sources Quality Classification, Almus Dam Lake has Class I water quality when considering parameters of temperature (14,30±7,44 C°), dissolved oxygen (10,15±2,67 mg / L), conductivity (304,43±19,71?S.cm-1), pH (8,20±0,18), Nitrate-Nitrogen (1,3±0,28 mg / L) and Class II in relation to orthophosphate (0,16±0,10 mg / L) and total phosphate (0,03±0,01 mg / L). According to OECD criteria, the lake has the mesotrophic trophical structure when taking the phosphorus concentrations into account and eutrophic structure when considering the secchi depth value (2,59±1,33 m). With the examination of seasonal temperature-depth profile, it was observed that winter stagnation and spring and fall vertical mixing occurred during the January and March and spring May and November, respectively. Temperature stratification was clearly observed during the July and September. Epilimnion, Metalimnion (thermocline) and hypolimnion were well clearly visible at the first 10 meters, between 10-20 meters, and below 20 meters, respectively.Phosphorus carrying capacity of the Lake was determined as 2275,21 mg.m-2 per year. It has been concluded that the lake will renew itself without going to eutrophication when the total production of aquaculture is between 4023,33 (Food Conservation Ratio (FCR):1.5-1) and 6981,76 (FCR: 1:1).
Benzer Tezler
- Chondrostoma regium (Heckel, 1843)'un farklı kemiksi yapılarında yaş tayini ve bazı populasyon parametrelerinin araştırılması
Age determination from different bony structures and investigation of some population parameters of Chondrostoma regium (Heckel, 1843)
TUĞBA ŞEHERLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
BiyolojiGaziosmanpaşa ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MENDERES SUİÇMEZ
- Analysis and examination of floating photovoltaic power systems according to power and efficiency parameters
Yüzer fotovoltaik güç sistemlerin güç ve verimlilik parametreleri açısından incelenmesi ve değerlendirilmesi
ABDULRAHMAN EMARA
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULLAH HAKAN YAVUZ
- Almus Baraj Gölü (Tokat) Gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) kafes işletmelerinin sediment kalitesine etkisi
The effect of cage culture of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) on quality of sediment in Almus Dam Lake
DOĞUKAN KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Su ÜrünleriAnkara ÜniversitesiSu Ürünleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERAP PULATSÜ
- Almus baraj gölünde balık yetiştiriciliği ve hayvancılıktan gelen azot ve fosfor yükünün modellenmesi
Modeling of nitrogen and phosphorus load from aquaculture and livestock in the Almus dam lake
GÖKHAN EKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Su ÜrünleriTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiZootekni Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EKREM BUHAN
- Almus baraj gölünde ağ kafeslerde iki farklı ticari yem ile beslenen gökkuşağı alabalığının (Oncorhynchus mykiss) büyüme performansı, yem tüketimi ve balık etindeki yağ asidi profilindeki değişimlerin incelenmesi
Investigation the changes in fatty acid profiles, growth performances, and food consumption of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) fed with two commercial feed in net cages in Almus dam lake
BURHAN ÖZBARUTÇU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Su ÜrünleriTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiSu Ürünleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİHAT YEŞİLAYER