Amartya Sen'in yetkinlik yaklaşımı: Teori ve uygulama
Amartya Sen's capability approach: Theory and application
- Tez No: 240218
- Danışmanlar: PROF. DR. TURAN YAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Bölümü
- Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 284
Özet
Amartya Sen'in Yetkinlik Yaklaşımı, bireysel refah, sosyal düzenlemeler ve politikaların değerlendirilmesi konularında geniş bir normatif çerçeve sunar. Bilindiği gibi normatif iktisat, alternatif durumların ve politikaların seçimi ve uygulanması için değerlendirmeler yapar. Bir değerlendirme işleminde en önemli husus ise değerlendirmenin dayandığı temeldir. Örneğin, neo klasik refah iktisadında değerlendirme bireysel faydalar bağlamında yapılırken, John Rawls'un düşünce sisteminde bireyin refahını değerlendirmede birincil mallar endeksi temel alınır. Yine çağdaş adalet teorisyenlerinden biri olan Dworkin'in kuramında da değerlendirme temeli maddi kaynaklardır. Sen'e göre ise yaşam, oluşlar ve yapışlar anlamına gelen işlevselliklerden oluşur. Yetkinlik de bir kişinin ulaşabileceği işlevsellikler kümesini temsil eder. Zihinsel durumlara (fayda) nazaran daha objektif bir temel öneren bu bakış açısı, mal ve kaynak temelli değerlendirmeyi de yetersiz bulur. Önemli olan sahip olduğumuz mal ve kaynaklar değil, bunlarla neler yapabildiğimiz yani pozitif özgürlüklerimizdir. Bu nedenle normatif değerlendirmelerin enformasyonel temeli; bireysel faydalar, mallar veya kaynaklar değil, yetkinlikler olmalıdır. Enformasyonel temel olarak işlevsellik ve yetkinliklerin seçimi, bir yandan refah iktisadının oturduğu tabanı genişletmek anlamına gelirken öte yandan toplumsal seçim teorisi için de yapıcı bir rol oynar.Bu bakış açısı yetkinlik yaklaşımını, insanların mutluluk veya arzu tatminine yoğunlaşan felsefi yaklaşımlar ile gelir veya tüketime odaklanan teorik ve pratik yaklaşımlardan ayırır. Kalkınma politikalarının seçiminde insanların yetkinliklerine odaklanmak, derin bir teorik fark yaratarak, neo-liberal ve faydacı politika önerilerinden oldukça farklı politikalara neden olur.
Özet (Çeviri)
Amartya Sen?s Capability Approach, provides a broad normative framework for individual well-being, social arrangements and the evaluation of the policies. Normative economics is a sub discipline where the evaluations of altenative states and policies are made.In an evaluation exercise the focal point is the base of evaulation. For instance, in neo-classical welfare economics, while the evaluation is done in terms of individual utilities, in the Rawlsian framework, a primary goods endex is used as a base. And for Dworkin?s theory ? an important theory of justice- the base of the evaluation is material resources. According to Sen, life is constitued of functionings that means beings and doings. A capability is the set of feasible functionings. This view that suggested as more objective base than the mental states (utility), sees the commodity and resource-based approaches as insufficient, too.The important thing is what we can do- namely our positive freedoms, not what we have commodities and resources. Therefore the informational focus of the normative evaluation should be capabilities, neither utility, nor opulence.This point of view contrasts with philosophical approaches that concentrate on people?s happiness or desire-fulfilment, or on theoretical and practical approaches that concentrates on income, expenditures or basic needs fulfilment. A focus on people?s capabilities in the choice of development policies makes a profound theoretical difference and leads to quite different policies compared to neo-liberalism and utilitarian policy prescriptions.
Benzer Tezler
- Amartya Sen'in kalkınma anlayışı: Post-kalkınma yaklaşımları özelinde bir irdeleme
Amartya Sen's concept of development: An inquiry into the post-development approaches
MESUT KAÇANOĞLU
- Amartya Sen'in iktisat anlayışı: Yoksulluk bağlamında bir değerlendirme
Amartya Sen's economics approach: An evaluation in the context of poverty
SAVAŞ BEYTER
- Amartya Sen's capability approach and its relation with John Rawls' justice as fairness.
Amartya Sen'in yapabilirlik yaklaşımı ve bu yaklaşımın John Rawls'un hakkaniyet olarak adalet'i ile ilişkisi
SONGÜL ESMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
FelsefeOrta Doğu Teknik ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEREF HALİL TURAN
- Amartya Sen's idea of justice, and its relations with John Rawls and Adam Smith
Amartya Sen'in adalet düşüncesinin, John Rawls ve Adam Smith ile ilişkisi
UMUT DAĞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
FelsefeOrta Doğu Teknik ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEREF HALİL TURAN
- Yoksullukla mücadelede Amartya Sen'in kapasite yaklaşımı: Türkiye değerlendirmesi
Amartya Sen's capability approach in the fight against poverty: An assessment of Turkey
TÜRKAN YILMAZ
