Tip 2 diyabetli hastalara verilen eğitimin öz-bakım üzerine etkisi
Impact of education provided to type 2 diabetes mellitus patients on self-care
- Tez No: 248144
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MAĞFİRET KAŞIKÇI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Tip 2 diyabet, öz-bakım, hasta eğitimi, hemşirelik, Type 2 diabetes mellitus, self-care, patient education, nursing
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Esasları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 87
Özet
Bu araştırma iki aşamada gerçekleşmiş olup birinci aşamasında, Diyabet Öz-Bakım Ölçeği (DÖBÖ) Türkçe'ye uyarlanmıştır. İkinci aşamasında ise; tip 2 diyabetli hastalara diyabete ilişkin eğitim verilerek, eğitimin bu hastaların öz-bakım aktiviteleri üzerine etkisi incelenmiştir. Bu yönü ile araştırmanın birinci aşamasında metodolojik araştırma modeli, ikinci aşamasında ise tek grup ön test ? son test deneme öncesi modeli kullanılmıştır.Araştırma Erzincan Devlet Hastanesi A ve B Bloklarındaki Dahiliye Polikliniklerinde Mayıs 2007 - Haziran 2008 tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Araştırmanın evrenini, belirtilen tarihte adı geçen birimlerde bulunan, örneklem seçme özelliklerine uyan tüm tip 2 diyabetli hastalar oluşturmuştur. Araştırmanın birinci aşamasında örneklem seçme özelliklerini taşıyan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 246 hasta alınmıştır. Test-tekrar test güvenilirliği için aynı örneklem grubundan alınan 123 hastaya iki hafta sonra tekrar test uygulanmıştır. Birinci aşamada; DÖBÖ Türkçe'ye uyarlanmıştır. Ölçeğin Cronbach ? güvenilirlik katsayısı 0.81 olarak bulunmuştur.İkinci aşamada; 100 tip 2 diyabetli hasta ile çalışılmıştır. Hastalara, soru formu, DÖBÖ'nin Türkçe formu ve metabolik kontrol değişkenleri formu uygulanarak ön test yapılmıştır. Araştırma kapsamındaki her bir hastaya araştırmacı tarafından hazırlanan eğitim kitapçığı eşliğinde 3 aylık bir eğitim verilmiştir. Eğitim süresince her bir hastayla ayda bir olmak üzere toplam 4 kez görüşülmüştür. Eğitim bitiminde bütün hastalara ilgili formlar, tekrar uygulanarak son test yapılmıştır.Hastaların eğitim öncesi ve sonrası DÖBÖ'den aldıkları puan ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuş ve eğitim sonrası puan ortalamalarında yükselme tespit edilmiştir. Araştırma kapsamına alınan hastaların eğitim öncesi ve sonrası metabolik kontrol değişkenleri olan HbA1c, total kolesterol, trigliserid, LDL kolesterol, sistolik ve diastolik kan basıncı ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuş ve eğitim sonrası bu metabolik kontrol değişkenleri önemli ölçüde düzelmiştir. Hastaların diğer metabolik kontrol değişkenleri olan HDL kolesterol, beden kitle indeksi ve bel çevresi ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamsız olmasına karşın, beden kitle indeksi ve bel çevresi ortalama değerleri düşmüş, HDL kolesterol değerinde ise yükselme sağlanamamıştır. Bu sonuçlar hastalara verilen eğitimin hastaların öz-bakımlarını ve metabolik kontrol değişkenlerini olumlu yönde arttırdığını göstermektedir.
Özet (Çeviri)
This study has been carried out in two stages. In the first stage, Diabetes Self-Care Scale (DSCS) was adapted into Turkish language and in the second stage type 2 diabetes mellitus patients were given education regarding this disease and effect of such education on self-care activities of these patients were investigated. The research design used in the first stage was methodological approach and the one used in the second stage was pre-experimental single-group pretest-posttest model.The study was conducted between May 2007 and June 2008 at the outpatient wards of the Department of Internal Medicine located in the Blocks A and B in Erzincan State Hospital. The study population comprised type 2 diabetes mellitus patients who were present at the above-mentioned units during the specified period and who met the eligibility criteria. Two hundred forty six eligible patients who accepted to participate in the study were enrolled in the first stage of the research. For test-retest reliability, 123 patients from the same sampling group were retested after two weeks. In the first stage, the DSCS was adapted into Turkish language. Cronbach ? reliability coefficient of the scale was found as 0.81.The second stage of the study comprised 100 type 2 diabetes mellitus patients. These patients were pretested by exercising a question form, the Turkish version of the DSCS and the form of metabolic control variables. Each patient has received a 3 month education with the aid of an educational manual prepared by the investigator. During the whole course of the study each patient was interviewed totally 4 times on monthly basis. On completion of the study, the relevant forms were readministered for the posttest.The difference between pre- and post-educational mean DSCS scores was found to be statistically significant with an increase in post-educational mean scores. The difference between pre- and post-educational metabolic control variables of HbA1c, total cholesterol, triglyceride, LDL cholesterol, systolic and diastolic blood pressure was found statistically significant showing a remarkable decrease after the education. Although the difference between mean scores of other metabolic control variables such as HDL cholesterol, body mass index and waist circumference was statistically insignificant, mean values of body mass index and waist circumference were decreased and HDL cholesterol value could not be elevated. These results show that education provided to patients effect the self-care and the metabolic control variables of patients positively.
Benzer Tezler
- Miyokard infarktüsü geçiren diyabetli bireylerde planlı hasta eğitiminin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve diyabet öz yönetimi üzerine etkisi
Effect of planned patient education on healthy lifestyle behaviors and diabetes self-management among individuals with diabetes mellitus dnd myocardial infarction
ZEHRA KENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Hemşirelikİstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşaİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ARZU ERKOÇ
- Yetişkinlerin sağlık okuryazarlık durumları ve etkileyen faktörler: Tip II diyabetli hasta örneği
Yetişkinlerin sağlik okuryazarlik durumlari ve etkileyen faktörler: Tip II diyabetli hasta örneği
FİLİZ ASLANTEKİN
Doktora
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiYaşam Boyu Öğrenme ve Yetişkin Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERAL UYSAL
- Diabetes mellitus hastalarında öz bakım yönetimi ile tedavi uyumu arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between self-care management and treatment compliance in diabetes mellitus patients
GİZEM ŞENYÜREK ADA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHTEŞEM EROL YAYLA
DR. ALİ İHSAN ÇABUK
- Kişiselleştirilmiş hasta katılım planı'nın tip 2 diyabetli hastalarda diyabet yönetimine etkisinin incelenmesi
Effect of the personalized patient engagement plan on diabetes management in patients with TYPE 2 diabetes
DİLARA CENGİZ
Doktora
Türkçe
2023
HemşirelikHacettepe ÜniversitesiHemşirelik Esasları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATOŞ KORKMAZ
- Bir tıp fakültesi hastanesi diyabet polikliniğine başvuran tip 2 diabetes mellitus'lu bireylerde depresyon semptomları ve özbakım aktiviteleri
Depression symptoms and self-care activities in individuals with type 2 diabetes mellitus attending to a diabetes outpatient clinic at a medical faculty hospital
İKLİM GÜRCAN YILDIRIM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Halk Sağlığıİstanbul ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİM İŞSEVER