Türkçede soru
The interrogative in Turkic
- Tez No: 249500
- Danışmanlar: PROF. DR. EMİNE GÜRSOY NASKALİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 447
Özet
Bu tezin kapsamında Türk yazı dillerinde soru cümleleri yapı ve anlam bakımından incelenmiştir. Tarihî Türk yazı dillerinden Eski Türkçe (Köktürk, Uygur), Karahanlı, Harezm, Kıpçak, Eski Anadolu Türkçesi, Çağatay ve Osmanlı Türkçesi ile çağdaş Türk dilleri Altay, Azeri, Başkurt, Çuvaş, Gagauz, Hakas, Karaçay, Karakalpak, Kazak, Kırgız, Kumuk, Nogay, Özbek, Tatar, Tuva, Türkmen, Uygur, Yakut ve Türkiye Türkçesi bu çalışmada ele alınmıştır. Bu dillerde yazılmış metinlerden soru cümleleri derlenerek Türkçe tercümeleri ile birlikte verilmiştir. İlk bölüm, evet-hayır soruları ve soru kelimeleri olarak iki gruba ayrılmıştır. Bu bölümün konuları soru ekinin cümledeki yeri ve vurgu ile yapılan soru cümleleridir. Birinci bölümün ikinci kısmında ise soru kelimeleri cümledeki işlevlerine göre sınıflanmıştır. İkinci bölümde cevap beklenmeyen soru cümlelerinin tipleri ele alınmıştır. Bunlar; gerçek soru cümleleri ile cevap beklenmeyen sorular olarak ikiye ayrılmıştır. Gerçek soru cümleleri bilgi alma amacını taşır ve cevap bekler. Cevap beklenmeyen sorular ?pratik?, ?vurgu? ve ?retorik? sorular olarak sınıflanmıştır. Üçüncü bölümde soru cümlesinin yan unsurları olan sorma edatları ile soru işaretinin yazımı incelenmiştir. Ayrıca çalışmanın sölük bölümünde soru kelimeleri ve sorma edatları listelenmiştir. Bu sözlükte Türk yazı dillerinde kullanılan ortak şekillerde görülen morfolojik değişimleri izlemek mümkündür. Çalışmanın sonunda Sonuç bölümü ile Bibliyografya bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis analises interrogative sentences in Turkic languages both semantically and sentactically. Historical eras of the Turkic languages; Old Turkic, Karahanid, Kharezm, Kipchak, Chagatay, Old Anatolian Turkish, Ottoman Turkic languages and the modern Turkic languages; Altai, Azeri, Bashkir, Chuvash, Gagauz, Karachay-Balkar, Karakalpak, Kumyk, Nogai, Sakha/Yakut, Kazakh, Kyrgyz, Tatar, Turkmen, Uyghur, Uzbek and Turkish languages were examined in this study. The texts written in Turkic languages were scanned to find interrogative sentences, and the examples have been given with their Turkish translations. First chapter of the thesis consists of two parts: yes-no questions and wh- questions. In this chapter the place of question particle in the sentence, and the interrogative sentences made via intonation were examined. In the second part of the first chapter the interrogative words were categoryzed according to their functions in the sentences. In the second chapter types of rhetorical questions were analysed. Interrogative sentences can be divided two gropus according to their fınctions: First was ?real? interrogative sentences which their function is mainly to have information and these sentences require answer. The second type is ?rhetorically interrogative? which doesn?t require any answer. It has three types: 1. Practical questions, 2. Exclamatory questions, 3. Rhetorical questions. Third chapter focuses on the secondary elemets of interrogative sentences which are interjections and question mark. At the glossary part of the thesis the interrogative determiners and interjections were listed. In this glossary it is possible to follow morphologic changes of the common interrogative words in the Turkic languages. At the end of this thesis there?s a conclusion part and the bibliography.
Benzer Tezler
- Word2vec temsillerini kullanarak Türkçede soru sınıflandırmasında derin öğrenme analizi
A deep learning analysis on Turkish question classification task using word2vec representations
ŞEYHMUS YILMAZ
Doktora
Türkçe
2020
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolDüzce ÜniversitesiElektrik-Elektronik ve Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİNAN TOKLU
- أدٔاث االسخفٓاو فً انهغت انعربٍت ٔانخركٍت -دراست حقابهٍت-
Arapçada ve Türkçede soru edatları - karşıtsal çözümleme -
BASHAR YOUNES
Yüksek Lisans
Arapça
2008
DilbilimGazi ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM ÖZAY
- Fragesatze als sprechhandlungen und ihre anwendung im daf -unterricht (Eine vergleichende arbeit)
Konuşma davranışı olarak soru cümleleri ve Almanca dersinde uygulanması (Karşılaştırmalı bir çalışma)
N.ZEHRA SAVRAN
- Toplum çevirmenliği bağlamında sağlık turizmindeki diyalog çevirilerine dilbilimsel ve çeviribilimsel yaklaşım
A linguistic and translation research oriented approach to interpreter mediated dialogues in medical tourism
BURAK ÖZSÖZ
Doktora
Türkçe
2019
Mütercim-TercümanlıkSakarya ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEREF ATEŞ
PROF. DR. AYMİL DOĞAN
- Plickers uygulamasıyla 7. sınıf Türkçe dersinde atasözü ve deyim öğretimi
Teaching proverbs and idioms in 7th grade Turkish courses with Plickers application
BURHAN ÖZÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN ÖZÇAKMAK
