Geri Dön

Belagat ekseninde retorik/dil bilimi terimleri

Terms of rhetoric/linguistic in basic of belagat

PDF İndir

  1. Tez No: 249844
  2. Yazar: BAHADIR GÜNEŞ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. A. MEVHİBE COŞAR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2009
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Bölümü
  12. Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 302

Özet

Belagat, dili ve sözün kullanımını kurallara bağlama ihtiyacından ortaya çıkmış, en eski ve sürekli disiplinlerden biridir. Bilimsel bir disiplin olmasının yanında, estetik özellikler de sergileyen belagat, birincil malzemesinin dil olması nedeniyle dil biliminin çalışma alanına girmektedir.Birbiriyle uyumlu ve benzeşen özelliklerinin yanında, farklı nitelikler de sergileyen bu disiplinlerden belagat, Batıda retorik (rhetorique) adıyla anılırken Türkçede yakın dönemlerde `sözbilim' ve `söz sanatı' olarak adlandırılmaktadır. Bu çalışmada belagat/retorik/sözbilim ekseninde önerilen terimlerin birbirini karşılama düzeyi incelenmeye çalışılmıştır. Böylece söz konusu alanların gerek içerik gerek terminoloji bakımından ne denli örtüştüğü görülmek istenmiştir.Çalışmada önce belagat terimleri tanımları ve kulanım özellikleriyle ele alınmış, Arap kaynaklarına ait belagat terimlerinin Türkçede ve Batı kaynaklarındaki karşılıklarına yer verilmiştir. Burada ele alınan Türkçe ve Batı kaynaklı dil bilimsel öneriler de yine tanımları ve kullanım özellikleriyle belirtilerek belagat terimleriyle ortak ve ayrılan yönlerine dikkat çekilmiştir. Daha sonra kelimelerin terim olarak ele alınabilmeleri için gerekli koşullara göre, kabul edilebilirlikleri incelenmiş, önerilen Türkçe kelimelerin yapı ve anlam özelliklerine değinilmiştir.Türkçede belagat, daha köklü ve belirgin bir geçmişe sahiptir. Dil bilimi çalışmaları ise çoğu tercüme esasında olmak üzere yenidir. Bugün belagat ile sözbilim/retorik/dil bilimi çalışmalarında ele alınan konular denk görünse de aralarında yaklaşım farkları vardır. Bu farklar özellikle belagat terimlerinin karşılanmasında kendini gösterir. Bu bağlamda Türkçenin terim meselesi de göz önüne alındığında iki alan birbirinden olduğundan çok ayrı görünebilmektedir.

Özet (Çeviri)

Belagat which arises from the need of relating the usage of the language and word to rules is one of the oldest and the constant fields. Belagat not only being an academic field, but also showing esthetic features is studied in the field of linguistic because its primary material is language.Belagat, which is one of those fields bearing not only corresponding but also different feautures, is called `sözbilim? and `sözsanatı? in Turkish recently while it is called rhetoric in the West. In this study the corresponding level of the terms which are offered in the axis of belagat/rhetoric/sözbilim was tried to be worked on. Hence it was aimed to prove how much the fields under consideration are corresponding with each other both in content and in terminology.In the study belagat terms are examined with their definitions and usage properties and meanings of rhetoric terms belonging to Arabic sources in Turkish and Western sources. Turkish and Western origanated linguistic suggestions which are dealed here are explained with their definitions, and usage properties and their common and different aspcets with belagat terms were pointed out. Then in accordance with necessary circumstances their acceptability was studied and structure, and meaning feautures of the suggested Turkish words were referred to so that the words could be dealed with as terms.In Turkish belagat has an older and distinctive history. Linguistic studies most of whose are about translation is new. Although the subjects dealed in the studies of sözbilim/rhetoric/linguistic look like the same, there are approach differences among them. These differences are seen especially when giving the meaning of belagat. In this sense when the terms issue of Turkish is considered, two fields can seem rather different from each other.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    745802

    Die Suche nach einer terminologischen Äquivalenz zum Begriff Der Metapher im Türkischen durch Vergleich von Rhetorik und belâgat

    Metafor Kavramına Retorik- Belâgat Mukayesesi İçinde ve Belâgat Terminolojisinde Kavramsal Karşılık Arayışları

    MEHMET AKİF DUMAN

    Doktora

    Almanca

    Almanca

    2018

    DilbilimJohannes Gutenberg-Universität Mainz

    Türkoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HENDRİK BOESCHOTEN

  2. Tez No

    814183

    Ziyâüddîn İbnü'l-Esîr öncesi ve sonrası İlm-i Beyân

    ʿIlm al-Bayân before and after Diyâʾ al-Dîn Ibn al-Athîr

    NOURA NEZİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıArdahan Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HALİT BOZ

  3. Tez No

    874128

    اﻟﺸِّﻌﺮُ اﻟﻌ َﺮﺑ ِﻲﱡ وَ أَﺛَﺮُه ُ ﻓﻲ اﻟﺨُﻄَﺐِ اﻟﺪِّﯾ ْﻨ ِﯿﱠﺔ

    Eş-şi'ru'l-'Arabiyyu ve Eseruhu Fi'l-Hutabi'd-Diniyye

    NATIQ FAWZI IBRAHIM AL-AZZAWI

    Doktora

    Arapça

    Arapça

    2024

    DilbilimUşak Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM KOCABIYIK

  4. Tez No

    159359

    Ahmet Reşit Bey'in Nazariyât-ı Edebiyyesi üzerine bir inceleme

    Başlık çevirisi yok

    NESRİN ŞAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Türk Dili ve EdebiyatıGazi Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. BELKIS GÜRSOY

  5. Tez No

    796213

    منهج الجاحظ في توظيف الآيات القرآنية في كتابه الحيوان -دراسة أدبية بلاغية

    Câhız'ın Hayavân isimli eserinde Kuran ayetlerini kullanması edebî belâğî bir araştırma

    ZAINAB AKRAM MOHAMMED MOHAMMED

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2023

    DinÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ KUTAIBA FARHAT

Geri Dön