Geri Dön

Uluslararası çevre politikaları çerçevesinde çevre-teknoloji ilişkisi

Environment-technology relations within the frame of international environmental policies

  1. Tez No: 250269
  2. Yazar: AHSEN SAÇLI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYŞEGÜL MENGİ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2009
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü
  12. Bilim Dalı: Sosyal Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 389

Özet

Bu çalışmada, ekonomik, toplumsal, politik süreçler için iki önemli faktör olan teknoloji ve çevre olguları incelenmiştir. İnsan yaşamında belirleyici özellikleri olan bu olgular, birbirlerinin üzerinde her düzeyde etkili olmaktadırlar. Bu çalışmada uluslararası çevre politikaları çerçevesinde teknoloji ve teknoloji politikaları ele alınmıştır.İlkçağlarda ihtiyaç nedeniyle geliştirilen teknoloji, 20. yüzyılın sonlarından itibaren insan yaşamını kontrol eder hale gelmiştir. 21. yüzyılda artık yaşamın her noktasına giren teknoloji, ortaya çıkan çevre sorunları ve daha birçok nedenle sorgulanmaktadır. Devletlerin gelişme çabalarında merkezi bir rol üstlenen teknolojinin, çevre sorunlarına neden olmakla suçlanması ve bu sorunları ortadan kaldırmak için yine teknolojiye başvurulması çelişkili bir durum yaratmaktadır. Ayrıca küreselleşme olgusu, bu durumu daha da karmaşık hale getirmektedir. Bu bağlamda, çevre ve teknoloji olguları ile bunların yarattığı etik tartışmalar incelenmiştir.Teknolojinin gelişmesinden ve kullanımından kaynaklanan çevre sorunlarını ortadan kaldırmak amacıyla birçok teknoloji geliştirilmiştir. Ancak bu teknolojiler sorunlara lokal düzeyde çözümler getirmekten ileri gidememiştir. Bu nedenle hammadde ve enerjinin kullanımında tasarruftan başlamak üzere, üretimin tüm aşamalarında ve ürünün kullanıma sunulması da dahil olmak üzere çevreye duyarlı üretimi amaçlayan `Temiz Üretim' yöntemleri geliştirilmiştir. Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından da desteklenen bu yöntemlerin yaygınlaşması için uluslararası düzeyde çaba gösterilmektedir. Bu çerçevede, çevre sorunlarını çözmek amacıyla geliştirilen yöntemler ile `Temiz Üretim' sistemi incelenmiştir.Teknoloji geliştirmek, uluslararası düzeyde gelişmiş ülke olabilmenin önemli koşullarından biri olduğundan dolayı, devletlerin bu konuda özel çabaları bulunmaktadır. 2. Dünya Savaşı ile birlikte teknoloji geliştirme faaliyetleri kişisel buluşlardan çıkarak araştırma geliştirme laboratuarlarına girmiştir. Gerçekleştirilen araştırma geliştirme faaliyetleri önemli miktarda sermaye ve bilgi birikimi gerektirmektedir. Bu çerçevede, ancak kamu ve büyük firmalar bu çalışmaları yürütülebilmektedir. Bu firmalar genel olarak çok uluslu şirketler olup, son yıllarda teknoloji geliştirme çalışmalarında kamu faaliyetlerinden daha fazla ön plana çıkmaktadırlar. Teknoloji geliştirme faaliyetlerinde oldukça önemli rol üstlenen çok uluslu şirketlerden, çevreye duyarlı teknolojilerin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması konusunda önemli beklentiler bulunmaktadır. Azgelişmiş ülkeler ise teknoloji geliştirme noktasında, teknoloji transferinden yararlanmaktadırlar. Ayrıca, kopya ve taklit teknoloji kullanımından, kendi teknolojilerini geliştirme düzeyine ulaşabilen yeni endüstrileşen ülkeler de bulunmaktadır. Ancak uluslararası düzeyde gerçekleştirilen TRIPS Anlaşması, teknoloji ve teknoloji transferi konularında önemli sınırlamalar getirmektedir. Teknoloji geliştirme ve transfer etme noktasında sorunlar yaşayan azgelişmiş ülkeler, çok uluslu şirketlerin yapacağı doğrudan sermaye yatırımlarını kendi ülkelerine çekmek amacıyla başta çevre standartları olmak üzere birçok konuda fedakarlık yapmak durumunda kalmaktadırlar. Bu çerçevede, araştırma geliştirme faaliyetleri, patent uygulamaları ve bunların uluslararası düzeyde özellikle OECD'nin ve diğer kuruluşlar ile AB'nin çalışmalarına değinilmiştir. Ayrıca eski ve kirletici endüstrilerin azgelişmiş ülkelere yönelmesi konusunda ortaya atılan `Kirlilik Sığınakları Hipotezi' de incelenmiştir.Küresel çevre sorunlarının çözülmesinde, sürdürülebilir gelişmenin sağlanmasının oldukça önemli bir yeri bulunmaktadır. Bu bağlamda, sürdürülebilir gelişme çerçevesinde, kullanılan teknolojiler ve uygulanan teknoloji politikaları önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışma kapsamında, teknolojinin gelişim tarihinden hareketle çevre sorunlarının ortaya çıkması, uluslararası düzeyde gündeme gelmesi ele alınmıştır. Uluslararası düzeyde gerçekleştirilen uluslararası çevre anlaşmaları incelenmiş ve bu anlaşmalarda teknolojinin ve teknoloji transferinin yer aldığı maddeler üzerinde durulmuştur. Gelişmişlik-azgelişmişlik kavramları ve küreselleşme çerçevesinde, teknoloji geliştirme faaliyetlerinin, teknoloji transfer politikalarının ve tüm bunların çevre olgusu üzerindeki etkileri incelenmiştir.Gelişme olgusu üzerinde, devletlerin geliştirdiği bilim ve teknoloji politikalarının önemi ele alınmıştır. Bilim ve teknoloji politikalarının geliştirilme stratejileri üzerinde durulmuştur. Ayrıca, inovasyon sistemi geliştirme çalışmaları ele alınmış, bu çerçevede AB'nin ve uluslararası kuruluşların faaliyetleri incelenmiştir. İnovasyon, teknolojinin yenilenmesi ve yeni teknolojilerin geliştirilmesi noktasında oldukça önemli bir sistemdir ve çevre sorunlarının çözülmesi noktasında inovasyondan önemli beklentiler bulunmaktadır.Devletlerin gelişme çabalarında, sağlam ve uygulanabilir bilim ve teknoloji politikaları geliştirmelerinin oldukça önemli olduğu, geliştirilecek bu politikalarda çevre olgusuna tüm boyutlarıyla birinci derecede önem verilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

In this study, technology and environment facts which are two important factors for economical, social and political processes have been examined. These facts which have features at the human life, are to be effective on each?s others at all levels. In this study, within in the frame of international environment policies, technology and technology policies have been taken up.Technology was developed because of the need at the ancient times, but since the end of 20th century it has been became to control the human life. Technology, which is entering any point of life at the 21st century, is questioned because of emerging environment problems and also many other problems. Technology, which has a central role at the development efforts of governments, is charged with leading environmental problems and applying to the technology for eliminating these problems is created a conflicting situation. Additionally, globalization fact makes this situation more complicated. In this context, environment and technology facts and their ethical discussions have been examined.A great deal of technology has been developed for eliminating the environmental problems arising from usage and development of technology. However these technologies did not go forward except for bringing solutions to the problems at local levels. For this reason, about to start from saving at the usage of raw materials and energy, ?Cleaner Production? methods, which are aiming environmentally-conscious or friendly production at all stages of production and also included product available, has been developed. Efforts are shown at international level for poliferation of these methods which are also supported by United Nations Environment Programme. Within in the frame of ?Cleaner Production? system and developed methods for solving environment problems are examined.To develop technology is one of the important conditions of being developed country at the international level so governments are provided special efforts at this issue. Along with the 2nd World War, technology development activities had develop to the research and development laboratories from individual inventions. These performed research and development activities are required substantial amount of capital and knowledge. Within in the frame of, only public and big companies can be carried out these researches. These companies are generally multinational companies and at the recent years they come into prominence at the technology development works far more than public activities. There are important expectations which are waiting from multinational companies at the technology development activities at the development and extensification of environmentally-conscious technology issue. Less developed countries are benefited from technology transfer at the technology development point. Besides, there are new industrialization countries which can be reached to the own technology development level from the usage of copy and imitation technology. However TRIPS Agreement clamps down on to the technology and technology transfer issues. Less developed countries, who have got problems at the technology development and transfer point, are made a lot of sacrifice at some issues especially environmental standards because of taking multinational companies capital enterprises to their own countries. In this context, it is examined research and development activities, patent applications and especially OECD, EU and other organizations works at the international level. ?Pollution Havens Hypothesis? are also examined because of transfer of old and contaminating industry to the less developed countries.Sustainable development has got an important part to solve the global environmental problems. In this context, within in the frame of sustainable development, usage of technology and applied technology policies are took an important place. Within in the frame of this study, to emerge of environmental problems from the point of view development history of technology and to become a current issue is examined. International environmental agreements performed at the international level have been examined and articles which are about technology and technology transfer have been emphasized at these agreements. Within in the frame of development-less development terms and globalization, effects of technology development activities and technology transfer policies to the environmental fact have been examined.At the development fact, importance of governments performed science and technology policies have been handled. Development strategies of science and technology policies have been emphasized. Innovation system development works have also been handled, in this context, activities of EU and international organizations have been examined. Innovation is an important system at the development of new technology and renewal of technology and there are important expectations from innovation to solve the environmental problems.It has been reach that it is very important to develop safe and applicable science and technology policies at the development aims of governments and at these developed policies environment fact is very important at the first level with its all dimensions.

Benzer Tezler

  1. Türkiye'den konut örnekleri bağlamında modern mimaride teknoloji ve yenileme ilişkisi

    Technology and refurbishment in modern architecture relationship in the context of housing examples in Turkey

    İPEK FETİL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLTEN ASLIHAN ÜNLÜ

  2. Cumhuriyet dönemi Türk düşünürlerin teknoloji kavramına bakışı ve bu bakışın eğitim sistemine yansıması

    The views of Turkish thinkers of the Republican era on the concept of technology and its reflection on the education system

    AYŞE PARMAKSIZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN HALUK ERDEM

  3. Contribution a la recherche d'un cadre juridique pour un droit international de laconcurrence plus efficace

    Daha etkin bir uluslararası rekabet için hukuki çerçeve arayışı

    ALİ CENK KESKİN

    Doktora

    Fransızca

    Fransızca

    2009

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. JEAN MARC SOREL

    PROF. DR. HALİL ERCÜMENT ERDEM

  4. Sürdürülebilir kalkınma çerçevesinde Türkiye'nin nükleer enerjiye ilişkin politikalarının değerlendirilmesi

    Evaluation of nuclear energy policies of Turkey with in the framework of sustainable development

    ECE KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Kamu YönetimiKarabük Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİL İBRAHİM AYDINLI

    YRD. DOÇ. KEMAL YAMAN

  5. Çevreye duyarlı işletmecilik ve Türk sanayinde çevre yönetim sistemi uygulamaları

    Green management and environmental management systems in Turkish industry

    ESRA NEMLİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    Kamu Yönetimiİstanbul Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. A.ZEYNEP DÜREN