İstatistiksel çalışmalarda probit analizi ve uygulama alanları
Probit analysis and application fields in statistical studies
- Tez No: 252793
- Danışmanlar: PROF.DR. SEZAİ OĞRAŞ, YRD. DOÇ. DR. ERSİN UYSAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoistatistik, İstatistik, Biostatistics, Statistics
- Anahtar Kelimeler: probit analizi, probit dönüsümü, uyum iyiliği ölçütleri, parametre kestirim metotları, homojen veri, heterojen veri, aritmetik yaklasım, grafik yaklasım, doğal ölüm, doz-tepki, probit analysis, probit transformation, goodness of fit tests, parameter estimation methods, homogeneous data, heterogeneous data, arithmetic approach, graphic approach, natural death, dose-response
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 187
Özet
Yüksek lisans tezi olarak hazırlanan bu çalısmada, uygulamaya dönük bir çalısma yapılmıstır. Birinci kısımda, konunun özünü olusturan probit modelin, istatistik biliminde nerede yer aldığı irdelenmistir. Probit modelin, genellestirilmis lineer modellerden hangi bilgiler ısığında elde edildiği anlatılmıstır. Probit modelin, nitel bağımlı değiskenli modeller içinde yer alması nedeniyle, nitel bağımlı değiskenli modellerden doğrusal olasılık modeli, logit model de genel olarak bu kısımda değerlendirilmistir. Daha sonraki bölümde, iki düzeyli probit modelin varsayımları ile baslanarak probit modelin matematiksel yapısı incelenmistir. Bu bölümde probit model için parametre kestirim metotları verilmis ve probit model varsayımları altında parametre kestirim metotlarının incelenmesi yapılmıstır. Parametre kestirim metotları olarak; ağırlıklı en küçük kareler, en çok olabilirlilik, minimum ki-kare ve iteratif olarak yeniden ağırlıklandırılmıs en küçük kareler metotlarından bahsedilmis, en çok olabilirlilik metodunun güçlü teorik özelliklerinden dolayı diğer metotlara göre üstün yanlarından bahsedilmistir. Uygulamada bu metot kullanılmıstır. Bu bölümün diğer bir parçasını da, probit model için kullanılabilecek uyum iyiliği ölçütleri olusturmustur. Bu ölçütlerden yararlanılarak probit regresyon doğrusunun verilere uyumunun test edilebilirliği metotları belirtilmistir. Uygulama kısmında, uyum iyiliği ölçütü olarak, ki-kare (c 2 ) dağılımı gösteren, ağırlıklı artık kareler toplamı metoduyla verilerin regresyon doğrusuna uyumu test edilmistir. Bu yaklasımlardan sonra probit analizinin uygulamaya yönelik adımlarına geçilmistir. Bu adımlarda sırasıyla grafik yaklasım, aritmetik yaklasım ve doğal ölüm gözlenmesi durumunda düzeltme yöntemleri anlatılmıstır. Yine uygulamaya yönelik bu kısımda güven aralıklarının bulunması ve heterojenlik gösteren veriler için düzeltilmis güven aralıklarının bulunması kısımları incelenmistir. Bulgular bölümünde hazır verilerden yararlanılmıs, uygulamaya yönelik adımlarda belirtilen metotlar kullanılmıstır. Bu kısımda analiz edilen veriler, doz-tepki iliskisini gösteren böcek öldürücü kimyasalın probit analizi ile incelenmesinden olusmaktadır. Veriler uygulamaya yönelik adımlara bakılarak el yordamı ile hesaplanmıstır. Elde edilen sonuçlar, istatistik paket programlardan elde edilen sonuçlarla karsılastırılmıs, arastırmanın amacına göre sayısal yuvarlamadan kaynaklanan farklılıkların göz ardı edilebileceği gözlemlenmistir. Bunun yanında probit modelin el yordamıyla ve bilgisayar paket programlarıyla hesaplanmasının avantaj ve dezavantajları tartısılmıstır.
Özet (Çeviri)
This study which is prepared as a master thesis has been made as an applied research. In the first section, probit model which is constituted core of subject has been investigated for the estimation of the place in statistics science. The model of probit has been described with the knowledge which is obtained at generalized linear models (GLM). Because of probit model?s inclution in a group of qualitative dependent variable models, once again in this section, linear probability model, logit model and probit model which are qualitative dependent variable models have been evaluated generally. In the following section, the mathematical structure of the probit model has been investigated by starting with assumptions of binary probit model. In this section for the probit model, parameter estimation methods have been given and parameter estimation methods investigation has been done by probit model assumptions. As parameter estimation methods; weighted least squares, maximum likelihood, minimum chi-square (c 2 ), the iteratively reweighted least square methods have been discussed and, because of the maximum likelihood method?s powerful characteristics, compared to the other methods powerful characteristics have been discussed. This method has been used in application. The other part of this section has constituted the goodness of fit tests for probit models. The probit regression line?s goodness of fit to the data has been clarified by using these tests. At the part of application section, as a goodness of fit test, goodness of data to regression line has been tested by sum of weighted residual square method which is the chi-square (c 2 ) distribution. After these approaches, the probit analysis steps have been described towards to application. At these steps; graphic approach, aritmetic approach and correction methods in the natural death cases have been described respectively. Once again in this section, the part of finding confidence intervals and finding corrected confidence intervals which go towards to the application for heterogeneous data have been investigated. In the indication section, prepared data have been utilized. The indicated methods at the results have been used. Analysed data have constituded with investigation of probit analysis which is showed dose-response relation of insecticide. Data have been calculated by handle according to the application steps. Obtained results have been compared to the statistical package programs? results. According to the aim of research, neglection differences from numerical rounding have been discussed. Furthermore, advantages and disadvantages of probit model calculation by handle and computer package programs have been discussed.
Benzer Tezler
- Fundraising modeling study for non-profit organisations: Defining the main factors effecting individuals to donate via organisations
Kar amacı gütmeyen organizasyonlar için bir kaynak geliştirme modelleme çalışması: Bireylerin kurumlar üzerinden bağış yapmasını sağlayan ana faktörlerin tanımlanması
ALİ DOĞAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FETHİ ÇALIŞIR
- Derin öğrenme teknikleri kullanılarak hisse senedi fiyatlarının tahmin edilmesi: BIST'te bir uygulama
Forecasting stock prices using deep learning techniques: An application in BIST
ÖZGÜR SARACIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EkonometriManisa Celal Bayar ÜniversitesiEkonometri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYNUR İNCEKIRIK
- Kâr kalitesi ve sürdürülebilirlik ilişkisi: BİST sürdürülebilirlik endeksinde yer alan firmalar üzerine bir inceleme
The relationship between earnings quality and sustainability: A study on companies in the BIST sustainability index
SALİH TUTAR
- Olabilirsel doğrusal programlama ile tedarik zinciri ağ yapısının modellenmesi ve bir uygulama
Modeling supply chain network using possibilistic linear programming and an application
ÖZGÜR KABAK
Doktora
Türkçe
2008
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FÜSUN ÜLENGİN
- Pencere veri zarflama analizi ile hayat sigortası şirketlerinin etkinliklerinin analizi
Analysis of the efficiency of life insurance companies using window data envelopment analysis
ABDULLAH İLKAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERHAN ÇEBİ