Türk dünyası masal geleneğinde şamanistik unsurlar
The shamanistic structures in Turkish world tale tradition
- Tez No: 254845
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZKUL ÇOBANOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi (Folklor) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 1047
Özet
Çalışmada, Türk dünyası olarak adlandırılan geniş coğrafya içerisinde yirmi sekiz Türk topluluğuna ait üç binin üzerinde masal, taşıdıkları şamanistik unsurlar açısından incelenmektedir. Çalışma giriş, üç bölüm ve sonuç'tan oluşmaktadır. Giriş kısmında, çalışmanın konusu ve alanı, amacı, araştırmada kullanılan yöntemler üzerinde durulmuştur.Birinci bölümde, masal tanımları ile Türk dünyasında ?masal? karşılığı kullanılan terimler sıralanmıştır. Hemen arkasından masalları içine alan kuramlar yer almaktadır. Daha sonra ?Masalda Tip ve Motif? başlıkları üzerinde durularak; bu konularda dünyada, Türk dünyasında ve Türkiye'de yapılan tasnif ve çalışmalar aktarılmıştır. Masal, mit-efsane-destan-halk hikâyesi ve fıkra olarak diğer nesir anlatılarla, karşılaştırılmış ve sonrasında, masalın Şamanizm ile ilişkisi irdelenmiştir.İkinci bölüm, Şamanizm'e ayrılmış olup; Şamanizm'in tanımı, eskiliği, yayılma alanları, diğer dinlerle etkileşimi, yaşayan unsurları ile Şaman adı, Şaman olma süreci, görevleri, enstrümanları, yardımcı ruhlar ile ak-kara Şaman, ekstaz ve Şamanizm'de evren anlayışı, üzerinde durulan diğer başlıklardır.Üçüncü bölümde, yazılı kaynaklardan elde edilen üç binin üzerindeki masal metni, taşıdıkları şamanistik özellikler bakımından yetmiş dört başlığa ayrılarak, değerlendirilmektedir.Sonuç kısmında ise tezin genel çerçevesi içerisinde yapılan tespitler, yorumlanmaktadır.
Özet (Çeviri)
In the study, more than three thousand tales, which belong to twenty-eight Turkish groups that is embedded in the wide geographical area called the Turkish world, have been studied in terms of shamanistic structures. The study consists of an introduction, three parts and a conclusion. In the introduction part, the subject and the scope of the study, its aim and the methods used in the study are focused.In the first part, the definitions of a tale and the terms that are used in relation to ?tales? in the Turkish world have been listed. Right after that, theories including the tales take place. Then, the topics `Types and Motifs in Tales? have been focused on and the classifications and studies that are conducted in these subjects in Turkey and the Turkish world have been shared. Tales, as myths, folk stories and jokes, have been compared with other genres and then the relation beween Shamanism and tales have been examined.The second part has been devoted to Shamanism and the definition of Shamanism, its history its areas of spread, its inreaction with other religions, the Shaman name with living structures, the process of becoming a shaman, its duties, instruments, the black and white shaman with assissting souls and the perception of the universe in Shamanism are other topics that have been focused on.In the third part, more than three thousand tale texts gathered out of written sources, have been evaluated as being divided into seventy-four topics in relation to shamanistic structures.In the conclusion part, the findings gathered in the general framework of the study have been interpreted.
Benzer Tezler
- Özbek masallarında olumsuz (Kötücül) tipler
Negative (Malicious) characters in Uzbek fairy tales
ZEHRA AKILMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Halk Bilimi (Folklor)Uşak ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERHAN SOLMAZ
- Azerbaycan folklorunda tabiat kültleri ile ilgili inançlar
Nature cults in the Azerbaijan-Turkey folklore
RÖVŞEN ALİZADE
Doktora
Türkçe
2008
Halk Bilimi (Folklor)Azerbaycan Milli Elmler AkademiyasıFolklor ve Müzikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEYFEDDİN RZAYEV
- Pazarcık Türkmen Alevileri
Pazarcik Turkmen Alevis
BAHTİYAR MURAT ARAS
Doktora
Türkçe
2017
SosyolojiNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLYAS GÖKHAN
- Bagış Destanı: İnceleme-metin
The Epic Of Bagysh: Research-text
ÇİĞDEM AKYÜZ
Doktora
Türkçe
2013
Halk Bilimi (Folklor)Ege ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NERİN YAYIN
