Geri Dön

Aşılı domates bitkilerinde tuz stresine karşı anaçların etkisi

Response of tomato rootstocks to salinity stress

  1. Tez No: 255764
  2. Yazar: GÖLGEN BAHAR ÖZTEKİN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. YÜKSEL TÜZEL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Bitki gelişimi, biyomas, verim, kalite, klorofil, prolin, oransal su içeriği, bitki su tüketimi, besin içeriği, Plant growth, biomas, yield, quality, chlorophyll, proline, relative water content, plant water consumption, nutrient content
  7. Yıl: 2009
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 375

Özet

Bu çalışma, 2005-2006 yıllarında ilkbahar ve sonbahar dönemi sera domates yetiştiriciliğinde tuz stresine karşı anaçların tepkilerinin araştırılması amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada, dönemlere göre değişmekle birlikte, ticari olarak kullanılan Heman, Beaufort, Maxifort, Vigomax ve Resistar ile Asya Sebze Araştırma ve Geliştirme Merkezi (AVRDC)'nden temin edilen AVRDC1 genotipi anaç olarak kullanılmıştır. Kontrol olarak aşısız uygulamanın yanı sıra kendine aşılı Durinta/Durinta kombinasyonuna da yer verilmiştir.Yetiştiricilik açık sistem perlit kültürü şeklinde yürütülmüş, bitki gelişimi için gerekli tüm besin elementleri damla sulama ile verilmiştir. Anaç-tuz reaksiyonunu saptamak amacıyla besin solüsyonu EC'si 2 (kontrol), 4 ve 6 dS/m'de tutulmuştur. Tuzluluk düzeyleri (4 ve 6 dS/m) dikimden 3 hafta sonra, besin solüsyonuna NaCl ilave edilerek elde edilmiştir. 6 dS/m uygulaması ayrı bir parselde tekrarlanmış ve dikimden 2 hafta sonra bu parseldeki bitkilere, yapraktan 10 mM prolin uygulanmıştır (6 dS/m+Prolin). Fide dikimleri sonbahar döneminde Ağustos ayının son haftası ve Eylül ayının ilk haftasında, ilkbahar döneminde ise Mart ayının ilk haftasında yapılmıştır. Fideler plastik saksılara (3 bitki/saksı), bitki sıklığı 3.48 bitki/m2 olacak şekilde dikilmiştir. Deneme iki faktörlü tesadüf parseli deneme desenine göre, anaçlar tuz seviyesi üzerine split plot olacak şekilde 3 tekerrürlü ve her tekerrürde 12 bitki olacak şekilde kurulmuştur.4 yetiştirme dönemi sonucunda elde edilen ortalama değerlere göre; anaç genotipine göre değişmekle bitlikte, anaç kullanımı ile özellikle aşısız bitkilere göre bitki boyu, gövde kalınlığı, yaprak alanı, vejetatif aksam ve kök yaş ve kuru ağırlığı, toplam ve pazarlanabilir verim, toplam klorofil, prolin, yaprak oransal su içeriği, bitki su tüketimi ve su kullanım randımanı ile kaldırılan besin madde miktarlarının arttığı saptanmıştır. Besin solüsyonunun tuz seviyesinin 6 dS/m'ye çıkarılması ile sözü edilen parametreler azalmış ancak yaprak prolin içeriğinde ve meyve kalitesinde artış gözlenmiştir. Tuz stresi özellikle ortalama meyve ağırlığını azaltırken, pazarlanmaz meyve oranını artırmıştır. Yine tuzlu koşullarda yaprakların Na ve Cl içerikleri artarken, K, Ca, K/Na ve Ca/Na oranlarında azalma olmuştur. Dışarıdan prolin uygulanan bitkilerin, prolin uygulanmayan 6 dS/m tuz seviyesindeki bitkilere göre ölçülen tüm parametrelerde tuz stresinin olumsuz etkisini azaltıcı yönde etki ettiği görülmüştür. Araştırma sonuçları, özellikle tuzlu koşullarda bitki gelişimini, su tüketimini ve verimini arttıran aşılı bitki kullanımının ve dışarıdan prolin uygulamasının domates yetiştiriciliğinde tuz toleransını artırmada kullanılabilecek geçerli bir strateji olabileceğini ortaya koymuştur.

Özet (Çeviri)

This study was carried out between the years of 2005 and 2006 as spring and autumn season tomato production in greenhouse conditions in order to determine the response of tomato rootstocks against to salinity stress. Although there were slight differences among the growing seasons, different commercially available rootstocks namely Heman, Beaufort, Maxifort, Vigomax and Resistar and a genotype (AVRDC1) provided from from Asian Vegetable Research and Development Center (AVRDC) were used. As the control non-grafted and also self-grafted plants (Durinta/Durinta) were tested in the experiments.Growing was carried out in open perlite culture. Water and nutrient requirements of plants were supplied with complete nutrient solution via drip irrigation. EC level of the nutrient solution was kept as 2 (control), 4 ve 6 dS m-1 in order to determine rootstock-salt reaction. EC level was increased by adding NaCl to nutrient solution 3 weeks after transplanting. A fourth treatment was added by spraying exogenous proline (10 mM) 2 weeks after transplanting to all leaves of the plants irrigated with the EC level of 6 dS m-1 (6 dS m-1+Proline). Tomato seedlings were transferred into the greenhouse at last week of August and first week of September for autumn seasons and at the beginning of March for spring seasons. Seedlings were planted as 3 plants per container with a plant density of 3.48 plant m-2. The experimental design was randomized parcels with 2 factors. Main and subplot were salinity level and rootstocks respectively with 3 replicates. There were 12 plants in each replicate.The results showed that grafted plants were increased plant height, stem diameter, leaf area, shoot fresh and dry weight, total and marketable yield, total chlorophyll, proline, relative water content, plant water consumption, water use efficiency and nutrient uptake. These parameters were lower when salinity levels of nutrient solution kept at 6 dS m-1. Hovewer, leaf proline content and fruit quality were improved with high salinity. Salinity stress especially decreased mean fruit weight and increased amount of nonmarketable fruits. Besides, leaf Na and Cl concentration increased but leaf K and Ca concentration and K/Na and Ca/Na ratios decreased with increasing NaCl concentrations in nutrient solution. When compared to plants in 6 dS m-1, plant with exogenous proline application increased endogenous proline contend of leaf and improved all measured parameters and reduced the salinity damage on plant. It was concluded that grafting which caused an increase in plant vigour, water consumption and yield under salinity and exogenous proline application could be used as a strategy against salinity stress.

Benzer Tezler

  1. miR408 ve PDH45/47 genleri ile yüksek düzeyde ifade yaklaşımının bitkilerde kuraklık direnç mekanizmasına etkilerinin incelenmesi

    Investigation of the effects of miR408 and PDH45/47 overexpression on plant drought resistance mechanisms

    HANDE NUR KUMBUL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    ZiraatIsparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi

    Tarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. UFUK ÇELİKKOL AKÇAY

  2. Farklı anaçların tuz stresi ve alkali koşullarda domatesin verim, kalite ve biyokimyasal içeriğine etkisi

    Effect of different rootstocks on yield, quality and biochemical content of tomatoe under salt stress and alkaline conditions

    NURULLAH BAYRAM

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    ZiraatTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NAİF GEBOLOĞLU

  3. Örtüaltı aşılı domates yetiştiriciliğinde hibrit patlıcan anaç adaylarının anaçlık potansiyellerinin belirlenmesi

    Determination of potentials of the hybrid eggplant rootstock candidates in greenhouse grafted tomato cultivation

    SİBEL BAYINDIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    ZiraatOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Yetiştirme ve Islahı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLEK KANDEMİR

  4. Topraksız tarımda aşılı fide kullanımının domates (Solanum lycopersicum cv. Altess) yetiştiriciliğine etkileri

    The effects of grafting on tomato (Solanum lycopersicum cv. Altess) production at soilless culture

    HAVVA ÜNAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    ZiraatEge Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE GÜL

  5. Antalya ili Elmalı ilçesinde örtü altı domates üretim alanlarında görülen Verticillium dahliae kleb. izolatlarının moleküler tanısı

    Molecular characterization of Verticillium dahliae kleb. isolates from greenhouse tomato production areas of the Elmalı district in Antalya

    HASAN AKAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    ZiraatAkdeniz Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MÜRSEL ÇATAL