G. Kore ve Türkiye'de askerlerin siyasete müdahalelerinin karşılaştırılması (1960-1980)
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 25714
- Danışmanlar: PROF. DR. İLTER TURAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1993
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 201
Özet
ÖZET Araştırmamız 1960-1980 yılları arasında G.Kore ve Türkiye'de meydana gelen askerlerin siyasete müdahalelerinin sebeplerini bulmayı hedeflemiştir. Aynı zamanda, bu sebeplere bakarak, iki ülkedeki askeri müdahaleler arasındaki benzerlik ve farklılıklar ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. incelememizin 1. Bölümünde Askerlerin siyasete müdahalelerinin sebeplerini araştırdık. Bu sebepleri şöyle özetleyebiliriz: Ülke bütünlüğünü korumakla yükümlü olan Askerler, top lumsal, siyasal, ekonomik bunalımlar sırasında sivil hükümetin bu bunalımı çözemediği takdirde bunalımı çözmek için siyasete müdahale ederler. Ayrıca askerlerin toplumda kazanmış oldukları sosyal, ekonomik pozisyonları ve hak çıkarlarının hükümet politikası yüzünden olumsuz olarak etkilendiği hallerde de askerlerin huzursuzluklarının artması ve sınıfsal menfaatlerini korumak istemesi sonucu, toplumsal bunalımları bir fır sat olarak değerlendirmeleri de söz konusudur. Bir ülkedeki bunalımlar, çeşitli sebeplerden kaynaklanır, içten veya dıştan gelen ideolojik etkenler ve ekonomik problemler sonucu ülkedeki milli birlik bozulabilir, özellikle ideolojik kutuplaşmalar, toplumu aşırı gruplaşmaya yönel terek çatışmalara sebep olabilir. Bu durum milli birliği teh dit edebilir, ikinci olarak, az gelişmiş ülkelerdeki hızlı ekonomik kalkınma isteği, işçi ve işveren arasındaki büyük gelir farklılığı da toplumsal bunalım yaratabilir. Üçüncü ola rak kitlelerin sıkıntılarını dile getirecek siyasal ve toplumsal örgütlerden yoksun olması ve bu sıkıntıların militan akımlara yol açması sonucu toplumsal bunalım başlayabilir. Siyasi, ekonomik ve toplumsal bunalım sivil yöneticiler tarafından çözülebilirse, askerlerin müdahalesi zorlaşacaktır. Bu bunalım sivil yöneticiler tarafından çözülmediği takdirde, askerler arasında çıkan huzursuzluk sonucunda ordu kendisini siyasete müdahale etmek zorunda hisseder. Yani ordu ülkenin parçalanmasına seyirci kalmak istemez. Bunların dışında, ordunun sınıfsal çıkarlarını korumak istemesi ve askerlerin iktidar isteklerinden de siyasete müdahale etmeleri ihtimali de vardır. Tezimizin II. Bölümünde G.Kore'de meydana gelen askeri darbelerin doğuş nedenlerini inceledik. Kore milleti, Çin'in Konfüçyus felsefesinin etkisiyle sivil yönetimi güçlendirirken askeri güçleri küçümsemişti. 1910-1945 yılları arasında Japon egemenliği altında ezilmiş ve daha sonra 1950 'den 1953 'e kadar süren Kore savaşı sıra sında çok sıkıntı çekmiş olan köre halkı bu savaştan sonraki yıllarda askerlere destek vermeye başladı, özellikle K.Kore- nin komünist ideolojisine ve ülke güvenliğini tehdit eden K. Kore ordusuna karşı G.Kore halkı orduyu gittikçe daha fazla destekledi. G.Kore'de 1960-1980 yılları arasında 2 defa askeri darbe oldu. 1961 yılında askerlerin siyasete müdahalesinin sebeplerini şöyle özetleyebiliriz: Kore savaşından sonra ideolojik çatışma yine yoğunlaş-ti. Komünist ideolojisini benimseyen solcular, iki Kore'nin birleşmesini isteyerek, sokak çatışmalarını başlattılar.Bu durum askerler arasında tedirginlik yaratmıştır. Ayrıca sivil yönetim ülkedeki ekonomik krizi çözemiyordu. Bunun dışında ordunun temel şikayeti Myung CHANG hükümeti sırasında meclis kavgaları yüzünden ordudaki subayların terfileri ve maaş ar tışlarının ihmal edilmesidir. Bu yüzden askerler arasında huzursuzluk doğmuştur. Ve bu soruna çözüm olarak askerler siya sete müdahale ediyor ve iktidara geçiyorlar. 12 Aralık 1979 'daki askeri darbe ise başkan Junghee PARK' m öldürülmesinden bir ay sonra meydana gelmiştir. Başkan PARK, G.Kore'yi 18 yıl boyunca diktatörlükle yönetmiş tir. 1961 yılında askeri darbe ile iktidarı elde etmiş olan PARK ekonomik kalkınma politikası ile halktan destek sağlama ya çalıştı. Onun ekonomik kalkınma politikası yabancı serma ye getirip işgücüne dayanan, ihracata yönelik hafif sanayiyi geliştirmekti. Ülke kalkınması bu şekilde planlanmıştı. Bağımsız bir ekonomik kalkınma programı izlerken PARK hükümeti hem ordu, hemde Kore Merkezi Haberalma Teşkilatı mensupları tarafından işçilerin yaygın grevlerini uzun süre bastırdı. PARK iktidarı döneminde ekonomik büyüme adı altında devamlı ezilen grup işçi sınıfıydı. PARK' m rejimine muhalif olan her hareket K.Kore'den gelen komünist hareketler olarak nitelen dirilip, acımasız şekilde baskıya uğramışlardır. Ayrıca, K.Kore 'den bir saldırı gelmesi ihtimaline karşı PARK, ordu ile sıkı bir ilişki içinde idi. Ordu içinde bulunan 200 'e yakın subaydan oluşan Birlik Derneği, Başkan PARK ile özel bir ilişkiye sahipti. PARK iktidarı altında hakkını alamayacağını anlayan sanayi işçilerinin hareketi, başkan PARK' m öldürülmesiyle sonuçlanmıştır. Başkanın ölümünden hemen sonra PARK ile yakın ilişkide bulunan Birlik Derneği üyeleri askeri dar be yapıp iktidarı ele geçirmişlerdir. 3. Bölümde Türkiye'de askeri darbelerin doğuş nedenlerini inceledik. Tarihçiler, Türk milletinde ordunun büyük önem taşıdığından birleşilmektedir. Asya toplumlarından beri ordu ve merkezi devlet siyasal sistemin temel yapısını oluşturmuştur. Osmanlı imparatorluğunun kuruluşundan sonra 600 yıldan fazla süren yönetim, halkın zihninde askerin üstün olduğu fikrini kabul ettirmiştir. Yani askerler yöneten sınıf siviller ise yönetilenler olarak kabul edilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti 'nin kuruluşundan sonra askerler yine devletin en iyi koruyucusu olduklarını göstermişlerdir. Askerler, M.Kemal 'in modernleşme yolunda başlattığı önemli reformları tam olarak desteklemişlerdir. Bu reformlarla din ve geleneklere dayalı Osmanlı zihniyeti a- rasında bir uzlaşmazlık meydana gelmiştir. I960' da askerlerin siyasete ilk müdahalelerinin sebeplerini şöyle özetleyebiliriz: Çok partili dönemden önce CHP, ordunun maddi -manevi gereksinimlerini karşılarken ordu da CHP iktidarının korunması modernleşme reformlarının gerçekleştirilmesi konusunda CHP 'yetam destek vermişti. Fakat Demokrat Parti 'nin (DP) iktidara gelmesi, CHP ile özdeşleşmiş olan orduyu muhalefet pozisyonu na düşürmüştür. Ordu DP döneminde CHP dönemindeki kadar maddi manevi destek alamamıştır. Toplumsal itibar da azalmıştı. Ekonomik kriz nedeniyle subayların gelir kaybına uğraması su baylar arasında huzursuzluk yaratmıştır. Askerlerin hassas oldukları din konusunda DP çeşitli ödünler vermiş ve dini si yasal bir sermaye olarak kullanmıştır. Bu ortamda dincilerin faaliyetlerinin de artması orduyu iyice tedirgin etmiştir. Ayrıca, MENDERES' in antidemokratik bazı uygulamaları da ordu yu rahatsız etmiştir. 1971'de askerlerin siyasete müdahale nedenleri şöyledir: Milli Birlik Komitesi tarafından hazırlanan anayasa anti -demokratik rejimin gelmemesi için geniş bir düşünce ve örgütlenme hürriyeti tanımıştır. Bir yandan bu özgürlükler tanınırken, aynı zamanda hükümetin güçsüz kalması, toplumda tehlikeli bir ideolojik kutuplaşmaya yol açmıştır, islamı savunan partiler ile sol ideolojiyi savunan partiler arasında yaşanan ideolojik gerginlik ve çatışmalar, toplumsal bunalıma yol açmıştır. Terörün ve şiddet olaylarının hükümet tarafın dan önlenememesi kamuoyunda olduğu kadar, orduda da rahatsızlık uyandırmıştır. Ayrıca ekonomik problemler de toplumsal bunalımı körüklemiştir. Askerler bu bunalımın başgösterdiği durumda yönetime geçici olarak el koymuştur. Çünkü siyasetçilere karşı güvensizlik vardı. 1980 'deki müdahalenin sebeplerine gelince: 12 Mart muhtırasının verilmesinden sonra kurulan partiler üstü hükümetlerin döneminde özellikle solcu ideolojiye karşı yürütülen bastırma hareketine rağmen toplumsal olaylar tama men önlenememiştir. 1973' ten itibaren 1980 yılında darbenin yapıldığı zamana kadar Türkiye hep koalisyon hükümetleri ta rafından yönetildi. Laikliğin bir savunucusu olan CHP, üç ay tek başına hükümet kuramadıktan sonra radikal dinci Milli Selamet Partisi ile ortak sivil koalisyon hükümeti kurmuştu. Milli Selamet Partisi yeni bir meşruiyet kazanmakla birlikte, Cumhuriyetin temel ilkelerinden biri olan laikliğe aykırı davranması orduda tedirginlik yarattı. Ayrıca, güçsüz koalisyon hükümeti sırasında radikal solcu ve radikal sağcılar arasında ideolojik gerginlik ve çatışmalar daha da artarak toplumsal bunalım ve anarşiye yol açmıştı. 1970 'li yıllarda yaşanan petrol krizi Türkiye 'de ekonomik bunalıma yol açmıştı. Ekonomik durumun kötüye gitmesine de engel olamayan sivil koalisyon hükümeti döneminde partiler arasındaki uzlaşmaz tutumun artmasıyla parlamento da işlemiyordu.Türkiye'deki ideolojik gerginlik ve toplumsal bunalımın derinleşmesi, ekonomik krizin çözülememesi, güçsüz sivil yönetim, etnik ve dini çatışmalar bir sivil savaş havası estiriyordu. Ayrıca radikal dinci kanadı, ordunun en hassas olduğu Atatürk'e, laikliğe yönelik saldırılar askerlerin siyasete müdahale etmeye yöneltti.Son olarak, farklı siyasal kültürlere sahip iki ülke olan G.Kore ve Türkiye'deki askerlerin siyasete müdahaleleri ni doğuran çeşitli nedenlerin benzerlik ve farklılıklarını değerlendirdik. Siyasal kültüre baktığımız zaman G.Kore'de siviller yö neten, askerler ise yönetilenler olmuştur. Ancak Kore savaşın dan sonra ulusal güvenliğin önemi artmakla beraber, askerler yöneten seçkinler arasına girmiştir. Türkiye' de ise gelenek sel olarak askerler yöneten, siviller ise yönetilenler olmuş tur. Askerler Türkiye Cumhuriyetinin modernleşme ve laikliğin koruyucusu ve uygulayıcısı olmuştur. G.Kore'deki askerler, hem K.Kore'deki komünist yöneti me hemde ülke içindeki komünist hareketlere karşı ulusal güvenlik sorunları sebebiyle çok hassas davrandı. Ama Türkiye' deki askerler Cumhuriyetin temel ilkesi olan laikliğe ve Ata türkçülüğe karşı olan dinci hareketler konusunda çok hassas olmuştur. Toplumsal bunalıma baktığımız zaman G.Kore'de komünist ve demokrasi ideolojileri arasında çatışmalar meydana gelir ken Türkiye'de dine dayalı radikal sağcılar ile radikal solcular arasında ideolojik gerginlik ve çatışmalar meydana gelmiştir. Her iki ülkede de ekonomik kriz yüzünden işçi hareketlerinin yoğunlaştığını görüyoruz. Devletçe ekonomik bunalım sözkonusu olmadığı halde, işçilerin kendi hakkını alamadığı zaman yoğun greve başvurmaları ülkede bir bunalıma yol açtı. iki ülkedeki askerlerin şikayetlerinin ortak noktasına baktığımız zaman, askerlerin sosyo-ekonomik pozisyonunun bozulması askerler arasında huzursuzluk yarattığını görüyoruz. Bu durumda, askerlerin sosyo-ekonomik durumlarını, hak ve çıkarlarını korumak için siyasete müdahale isteklerinin arttığını görüyoruz. Türkiye'deki askerlerin siyasete müdahaleleriyle, G. Kore' dekileri birbirinden ayıran bir başka özellik ise, darbe den sonra meydana gelmektedir. Türkiye'de askerler demokrasi yi, laikliği, ekonomiyi düzeltmek için müdahale etmişlerdir, bu durumları kısmen veya tamamen düzelttikten sonra askerler yönetimi sivillere devretmişlerdir. G.Kore'de ise askerler toplumsal ve ekonomik bunalımı çözmek için yönetime müdahale etmişlerdir. Ama sorunlar çözüldüğü halde iktidardan çekilme mişlerdir.
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Demokrat Parti Döneminde ordu-iktidar ilişkileri
Military government relations during Democrat Party Period
TAMER NALBANT
Doktora
Türkçe
2019
Siyasal BilimlerAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİGE SÜKAN
- Güney Kore eğitim sistemi ile Türkiye eğitim sisteminin karşılaştırılması
Başlık çevirisi yok
İN KYUNG CHO
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiSınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN ÖZCAN
- Otomotiv sektöründe teknoloji transferi ve teknoloji geliştirme yeteneğinin kazanılması: Güney Kore ve Türkiye örneği
Technology transfer and acquining the technology development capability at automotive sector; South Korea and Turkey samples
SITKI SELİM DOLANAY
Doktora
Türkçe
2017
EkonomiSüleyman Demirel Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BEKİR SAMİ OĞUZTÜRK
- 'Daughter (-in-law) of Turkey': An account of international marriages from South East Asian women in İstanbul
'Türkiye'deki gelinler': İstanbul'da evlenen Güneydoğu Asyalı kadınların hikayeleri
OI TING CHAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
SosyolojiSabancı ÜniversitesiTürkiye Çalışmaları Ana Bilim Dalı
Assoc. Prof. Dr. TÜLAY ARTAN
- Türkiye ve Güney Kore'de uygulanan IMF politikalarının karşılaştırılması (1997-2002)
Comparision of the applied IMF politics in south Korea and Turkey (1997-2002)
HALİL ÖZEKİCİOĞLU