İşletmelerin fiyatlama yöntemlerinin incelenmesi: Fiyat endeksleri kullanılarak sektörel bazda test edilmesi
The analysis of firms? pricing approaches: Testing by using price indices on sectoral basis
- Tez No: 257542
- Danışmanlar: PROF. DR. BAHTIŞEN KAVAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, İşletme, Economics, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Bölümü
- Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 222
Özet
Bu çalışmanın amacı, ele alınan bir sektörde işletmelerin yaygın olarak kullandıkları fiyatlama yöntemini üretici ve tüketici endeksleri arasındaki ilişkilere dayalı olarak belirlemektir. Üretici ve tüketici fiyatları arasında iki yönlü ilişki olabileceği varsayımı ile yapılan bu çalışmada, ele alınan bir sektörde tüketici fiyatlarındaki değişmenin üretici fiyatlarını yönlendirdiği belirlenirse, söz konusu sektörde tüketici (talep) odaklı fiyatlama yönteminin yaygın olarak kullanıldığını, diğer bir ifadeyle bu sektörde türetilmiş talep teorisinin geçerli olduğunu ileri sürmek mümkün olacaktır. Üretici ve tüketici fiyatları arasında aksi yönde ilişkinin belirlenmesi halinde ise ele alınan sektörde maliyet odaklı fiyatlamanın belirleyici olduğu ileri sürülecektir.Bu amaçla ikincil verilere dayalı üretici ve tüketici fiyat endeksleri kullanılarak fiyat endeksleri arasındaki olası ilişkiler keşfedilmeye çalışılmıştır. Çalışmada tüm sektörlerin yer aldığı genel veriler ile Gıda, Giyim, Mobilya ve Ulaştırma sektörü verileri kullanılmıştır.Zaman serilerine dayalı verilerin kullanıldığı bu çalışmada, seriler arasındaki ilişkinin yönünün belirlenmesi için Granger nedensellik testi, ilişkinin büyüklüğünü ve gecikmeli etkileri belirlemek için de Vektör Otoregresif Model-VAR kullanılmıştır. VAR modelinde elde edilen sonuçlar etki-tepki fonksiyonları ve varyans ayrıştırması ile yorumlanmıştır. Bunların yanında, ulaştırma ve giyim sektörlerine ait verilerinin VAR modelinin durağanlık varsayımını sağlamaması sebebiyle, söz konusu sektörlerde, üretici ve tüketici fiyatları arasındaki ilişkileri açıklamak için sınır testi-ARDL yaklaşımı ve hata düzeltme modeline (ECM) dayalı Granger nedensellik testi kullanılmıştır.Testler Sonucunda; giyim sektöründe ve genel düzey verilerde üretici ve tüketici fiyatları arasında iki yönlü ilişki belirlenmiştir. Bu nedenle genel düzey ve giyim sektörü için tek başına maliyetlerin veya tüketicilerin (talebin) fiyat belirlemede etkili olduğunu ileri sürülememiştir. Mobilya sektöründe tüketici fiyatlarının üretici fiyatlarını belirlediği, dolayısıyla mobilya sektörü için talep odaklı fiyatlama anlayışının geçerli olduğu görülmüştür. Bu sonuç mobilya sektöründe türetilmiş talep teorisinin geçerliliğini göstermiştir. Ulaştırma ve gıda sektörlerinde ise, üretici fiyatlarının tüketici fiyatları üzerinde daha etkili olduğu dolayısıyla bu sektörlerde yaygın olarak maliyet odaklı fiyatlama yapıldığı belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to determine the pricing approaches commonly used by firms in a selected sector in terms of the relations between producer and consumer indices. In this study which was conducted with the assumption that there might be a bidirectional relation between producer and consumer prices; if it is determined that the change in consumer pricing directs producer pricing in a sector, it will be possible to claim that consumer (demand) based pricing is commonly used in this sector, in other words, derived-demand theory is valid in this sector. If an opposite-directional relation between producer and consumer pricing is determined, it will be claimed that cost-based pricing is the determiner in the discussed sector.With this aim, the possible relations between pricing indices are tried to be uncovered by using producer and consumer price indices based on secondary data. In this study, general data that covers all sectors and data from Food, Clothing, Furniture, and Transportation sectors are used.In this study where data based on time series are used, Granger causality test to determine the direction of the relation between the series and Vector Autoregression Model-VAR to determine the size of the relation and lagged effects are used. The results obtained from VAR model are interpreted with impulse-response functions and variance decomposition. Moreover, bound test-ARDL approach and Granger causality test based on error-correction model (ECM) are used to reveal the relations between producer and consumer prices in the discussed sectors as the data from transportation and clothing sectors does not meet the VAR model?s stationary assumption.According to the test results, from clothing sector and general level data it is determined that there is a bidirectional relation between producer and consumer prices. For this reason, for the general level and clothing sector it cannot be claimed that costs or consumers (demand) is solely effective in determining the price. It is seen that for furniture sector consumer prices determine the producer prices; in turn, demand-based pricing approach is valid for the furniture sector. This result shows that derived-demand theory is valid for furniture sector. In transportation and food sectors, it is determined that producer prices are more effective on consumer prices so that cost-based pricing is broadly done in these sectors.
Benzer Tezler
- 29 numaralı uluslararası muhasebe standardı açısından yüksek enflasyonist ekonomilerde mali raporlama ve bir sanayi şirketinde uygulama
Reporting in hyper-inflationary economies in accordance with international accounting standart No: 29 and a case study in an industrial company
MEHMET KEPEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
EkonomiMarmara ÜniversitesiSermaye Piyasası ve Borsa Ana Bilim Dalı
PROF.DR. NİYAZİ BERK
- Enflasyon muhasebesi kapsamında maddi duran varlıklarda yeniden değerlemesi: Bir üretim işletmesi uygulaması
Revaluation of tangible fixed assets within the scope of inflation accounting: Application in a manufacturing facility
TUĞÇE TUNGA
- Sağlık kurumlarında faaliyet tabanlı maliyetleme: Üniversite Hastanesi tüp bebek merkezi'nde uygulama
Activity based costing in health institutions: Application in university hospital ivf center
BİRGÜL YABANA KİREMİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Sağlık Kurumları YönetimiOndokuz Mayıs ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF DİKMETAŞ YARDAN
- Kamu İktisadi Teşebbüslerinin özelleştirilmesi ve SEK Süt Endüstrisi A.Ş. Edirne Havsa işletmesi incelemesi
Başlık çevirisi yok
GÜLŞAHİDAN DURUCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Ekonomiİstanbul ÜniversitesiPersonel Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL DURAK ATAAY
