Bursalı Murad Emri ve Divanı
Murad Emri Efendi from Bursa and his Divan
- Tez No: 257718
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Murad Emrî Efendi, Dîvân, Bursa, Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı, Şiir, Ancient Turkish Literature, Bursa, Murad Emrî Efendi, Divan, Poet
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Bölümü
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 1459
Özet
İçindekiler, Kısaltmalar, Önsöz ve ?19. Yüzyılda Divan Şiiri ve Değişim? başlıklı Giriş'ten sonra üç bölümden oluşan çalışmamızın I. Bölümünde ?Divan Şiirinin Sonbaharında Bursa'da Bir Yabangülü; Murad Emrî Efendi? genel başlığı altında A. Şairin hayatı, B.Eserleri, C.Edebî Kişiliği; burada 1.Şairliği üzerine kaynaklarda söylenenler, 2.Kendi sanatı hakkındaki düşünceleri, 3.Şiir tenkitçiliği, 4.Edebî kişiliğine etkisi olanlar, 5.Şairliğinin etkileri, 6.Ehl-i beyt sevgisi, 7.Eğitim anlayışı, 8.Bir tahmis şairi olarak Murad Emrî Efendi konuları üzerinde durulmuştur. Daha sonra D.İş yaşamı ele alınarak sırasıyla: 1. Matbaacı kimliği ve Matbaa-i Emrî, 2.Kütüphaneci, Kitapçı kimliği ve Kütüphane-i Emrî, 3.Gazeteci kimliği; Fevâ'id, Bursa ve Sanayi gazeteleri işlenmiştir.II. Bölümde Murad Emrî Divanı'nın değerlendirilmesi yapılmış; A.Şekil özellikleri incelenmiştir. Divanın şekil yönünden incelenmesinde her nazım şeklinin sayısı, divanda kullanılan vezinlerin oranlarıyla kafiye ve redif tek tek ortaya konmuş, istatistikî tabloyla gösterilmiştir. Şairin şiir diliyle ilgili ayrıntılı bir inceleme yapılmış, dil ve üslup özellikleri ortaya konulmuştur. B.Divanın muhtevasında dikkati çeken hususiyetler ele alınarak 1.Tasavvuf-din, 2.Aşk, 3.Sevgili, 4.Âşık, 5.Rakip, 6.Şarap, 7.Sosyal hayat altında; a.Tarihî-Efsanevî kişiler, b.Ferdî şikâyetleri ve istekleri, c.Gönül, d.Şehirler, e.Vatan-Gurbet, f.Yaşam konuları ele alınmıştır. 8.Murad Emrî Efendi'nin Bursalı diğer şairlerle münasebetleri konu edilmiştir. C.Divanın gelenek dışı nitelikleri ve değişimler incelenerek bölüm tamamlanmıştır. Divan-ı Murad Emrî'de farklı nazım şekillerinden toplam 918 manzume bulunmaktadır. Bunların 474'ü gazel, 139'u tahmis, 136'sı kıt'a, 89'u muhammes, 47'si müfret, 18'i muhammes kıt'a, 6'sı mersiye, 2 kaside şeklinde yazılmış münacat, 1 terkib-i bent, 1 terci-i bent, 1 murabba, 2 tarih, 1 mesnevi şeklinde yazılmış mezar şiiridir.Sonuç bölümünde tezimizde ulaşılan sonuçlar özetlenmiştir. Bibliyografyaya Murad Emrî ile ilgili günümüze kadar yapılan yazma, basma ve günümüz alfabesiyle yapılan çalışmaların tümü alınmaya çalışılmıştır. Divan metninden önce metnin oluşturulmasında tutulan yolla metinde kullanılan kısaltmalar birlikte verilmiştir. Çalışmamız genel bir dizinle sona ermektedir.Danışmanı: Prof. Dr. İsmail Hakkı AKSOYAK
Özet (Çeviri)
Table of Content, abbreviation, preface and after the introductory headline ?Ottoman Poetry and Alternation in the 19th Century?, A Yabangülü in Bursa during the autumn of the Ottoman Poetry; Murad Emrî Efendi? is in the first part of our work consisting of three parts. A. A Poet?s Life, B. Literary Works, C. Literary Personality are under this General Headline. Issues like 1. What is said about being poetry in the sources, 2. The thoughts of his own literary art, 3. Literary Criticism, 4. The poets influencing His Literary Personality, 5. Effects of Being a Poet, 6. Ehl-i Beyt Love, 7. His Education Concept, 8. Focused on Murat Emri Efendi?s as a Tahmis Poet are emphasized under the Literary Personality. Then under the Business Life of the Poet; 1. Pressing Identity and Matbaa-i Emri, 2. Librarian, Book Identity and Kütüphane-i Emri, 3. Journalist Identity; Fevâ?id, Bursa ve Sanayi gazettes are focused on.In the second Part, assesment of Murat Emri Divan has done; A. Form Features has analyzed. Analyzing Divan in terms of Form, number of each nazım form, rhyme and redif have presented with the ratio of meter used in divan, and displayed by statistical charts. A detailed study has been done and language and literary style have presented. Issues like 1. Sufism-Religion, 2. Love, 3. Beloved, 4.Aşık, 5. Contestant, 6. Şarap, 7. Under the Social Life; a. Historical-Legendary People, b.Personal Complaints and Desires, c.Gönül, d. Cities, e. Vatan-Gurbet, f.Life, and 8. Murat Emri Efend?s Relationship with other Bursa?s poets are focused in terms of Divan Muhtevası. Second part has completed by analyzing Divan?s nonconventional qualifications and changes. There are 918 manzume consisting of different nazım forms in Divan-ı Murad Emri. These are 474 gazel, 139 tahmis, 89 muhammes, 47 müfret, 18 muhammes kıt?a, 6 mersiye, 2 münacat written in thre form of kaside, 1 terkib-i bent, 1 terci-i bent, 1 murabba, 2 tarih, 1 mezar poems written in the forms of mesnevi.In conclusion part, achieved results in thesis have summarized. All the literary works done via current alphabet related with Murat Emri have tried to present by bibliography. Before Divan Text, the method followed for composing text and the abbreviation used in the text have been given together. Our study has ended with a general index.Advisor: Prf. Dr. İsmail Hakkı AKSOYAK
Benzer Tezler
- Murad Emrî Efendi Divânı'nda maddi kültür
Material culture in Murad Emrî Efendi's Divân
YELİZ AKYÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıDüzce ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EDA TOK
- Sürûrî'nin Şerh-i Mu'ammeyât-ı Mîr Hüseyin adlı eseri(İnceleme-tenkitli metin)
Sürûrî's work called 'Sharh-i Mu'ammeyât-i Mir Hüseyin' (Examination-critic text)
TOLGA ÖNTÜRK
Doktora
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ÖZTÜRK
- Cinani'nin Bedayi'ül-Asar'ı (175b-301a) giriş-tenkitli metin-dizin
Bedayi'ül-Asar of Cinani (175b-301a) introduction-critical review-index
MEHMET KOCAKAPLAN
Doktora
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. GÜLDEN SAĞOL YÜKSEKKAYA
- Ahmed Paşa Dîvânı: Tenkitli metin-bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük
Ahmed Pasha's Divan: Critical text-contextual index and functional dictionary
SERCAN KADAŞ
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE YILDIZ
PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK