Opsiyon borsalarında fiyat etkinliği - İzmir Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası üzerine ampirik bir çalışma
Price efficiency in option markets - an empirical study on İzmir Derivatives Exchange
- Tez No: 258394
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET BAHA KARAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Bölümü
- Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 152
Özet
2001 yılında dolar ve altına dayalı vadeli işlemler elektronik ortamda yapılmaya başlanmış; ancak, Türkiye'nin gerçek anlamdaki ilk vadeli işlemler ve opsiyon borsası olan İzmir VOB 4 Şubat 2005'te faaliyete geçmiştir. VOB'da döviz üzerine TLDolar ve TLEuro, endeks üzerine İMKB-100 ve İMKB-30, faiz üzerine G-DİBS ve emtia üzerine Egepamuk, Anadolu Kırmızı Buğday ve Altın olmak üzere toplam 8 adet vadeli işlem sözleşmesi işlem görmektedir. Çalışmamızda söz konusu ürünlerden TLDolar ve TLEuro sözleşmelerinin zayıf formda fiyat etkin olup olmadıkları rassal yürüyüş modeli çerçevesinde test edilmiştir. Rassal yürüyüş modeli kapsamında otokorelasyon, birim kök, koşu testleri ve temel istatistiksel analizler (Jarque Bera, basıklık, çarpıklık katsayıları, aritmetik ortalama, mod, medyan, varyans vb.) 04.02.2005 ve 16.01.2009 dönemleri arasındaki zaman serileri üzerine uygulanmıştır. Korelogram test sonuçları TLDolar sözleşmeleri için gözlem sayısı (36) dahilinde otokorelasyonun varlığına işaret ederken TLEuro sözleşmelerinde otokorelasyonun var olmadığı ortaya çıkmıştır. Belirleme katsayısının her iki sözleşme için de düşük olması korelogram testi sonucunda TLEuro için rassal yürüyüşün varlığı yönünde ortaya çıkan bulguyu desteklerken TLDolar sözleşmesi için farklı analizlerin yapılması gereksinimine işaret etmiştir. Rassal yürüyüşün arka planındaki iki temel faktörden birisi olan hata terimlerinin 0 ortalama değeri etrafında normal dağılıma sahip olmaları; bir başka deyişle tutarlılıkları, basıklık ve çarpıklık sınamaları ile araştırılmıştır. TLDolar ve TLEuro sözleşmelerinin her ikisinin de normal dağılıma sahip olmadıkları ortaya çıkmıştır. Diğer taraftan, her iki sözleşmenin de leptokurtik dağılıma sahip olmaları nedeniyle çıkan sonuçların yanıltıcı olabileceği ihtimali parametrik olmayan koşu testinin uygulanmasını gerektirmiştir. Koşu testleri TLDolar ve TLEuro sözleşmeleri için rassal yürüyüşün var olduğu yönündeki farksızlık hipotezinin reddedilememesi ile sonuçlanmıştır. Son olarak uygulanan birim kök testleri de her ki sözleşme için birim kökün var olduğu ve rassal yürüyüşün reddedilemeyeceği yönündeki sonuçları ortaya çıkarmıştır. TLEuro sözleşmelerinin TLDolar sözleşmelerine kıyasla daha oynak yapıda olduğu gözlemlenmiştir.
Özet (Çeviri)
In 2001, Usd and gold futures started to be traded on electronic markets; however, İzmir Derivatives Exchange as the real structured futures market of Turkey went into operation on 4th of February, 2005. As TRYUsdolar and TRYEuro on currency, Turkdex ISE-100 and Turkdex ISE-30 on equity index, T-Benchmark on interest rate and Cotton, Wheat and Gold on commodity; in the aggregate eight futures contracts are traded in İzmir Derivatives Exchange. In our study, whether TRYUsdolar and TRYEuro futures conracts are price efficient in weak-form was tested within the framework of random walk model. Within the context of random walk model; autocorrelation, unit root, runs tests and basic statistical analysis (Jarque Bera, curtosis, skewness coefficients, mean, mode, median, variance etc.) were applied on time series figures covering the period between 04.02.2005 and 16.01.2009. Correlogram test results indicate that within the observed values, there exists autocorrelation on TRYUsdolar futures contracts; on the other hand, nonexistence of autocorrelation on TRYEuro futures contracts became evident. Low level of coefficient of determination for both contracts supports the existence of random walk on TRYEuro contracts as found out by the correlogram test and on the other hand, indicates the necessity of making alternative analysis for TRYUsdolar contracts. Normal distribution of error terms (white noise) around zero; namely consistency which is one of the two basic factors lying behind random walk hypotheses was tested through curtosis and skewness tests. It became evident that neither TRYUsdolar and nor TRYEuro futures contracts are normally distributed. On the other hand, the probability of misleading resuts as a result of the leptocurtic distribution of both contracts entailed the application of runs test which is nonparametric. Runs tests resulted in failure to reject the null hypothesis of existence of random walk on TRYUsdolar and TRYEuro contracts. Unit root tests which was finally applied, also brought about the conclusions of existence of unit root and failure to reject random walk for both contracts. It was observed that TRYEuro contracts were more volatile than TRYUsdolar contracts.
Benzer Tezler
- Opsiyon işlemleri, döviz opsiyonları ve TRL/döviz opsiyonları fiyatlama ve risk yönetiminde uygulamaya yönelik model önerisi
Option transactions, currency options and a practical model for pricing and risk management of TRL/FX options
MUSTAFA DOĞAN
- Vadeli işlem ve opsiyon borsalarında tarımsal ürünlere dayalı vadeli işlem sözleşmeleri Türkiye uygulamalası
Futures contracts on agricultural products in futures and options markets Turkey application
ROZİ MİZRAHİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
EkonomiCelal Bayar ÜniversitesiMuhasebe ve Finansman Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HAKAN ARACI
- Opsiyon fiyatlandırmasında kullanılan modeller ve Türkiye için öneri
Option pricing models and proposals for Turkey
HAMZA KAMBEROVİÇ
- Sınırlı ve sınırsız fiyat stokastik süreçleri için varyansın düşürülmesiyle dinamik opsiyon fiyatlaması
Dynamic options pricing with variance reduction for limited and unlimited price stochastic procesess
SEMİH YÖN
Doktora
Türkçe
2015
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CAFER ERHAN BOZDAĞ