16.- 17. yüzyıl Osmanlı kumaş, halı ve kilimlerinde şemse motifi
Motif soleil dans les tissus, les tapis et les kilims Ottomans du 16ème et 17ème siècle
- Tez No: 261402
- Danışmanlar: PROF. ŞERİFE ATLIHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Güzel Sanatlar, Crafts, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 168
Özet
Bu çalışmada şemse motifi tanımlanmış ve İslamiyetten önceki Türk sanatında simgesel olarak taşıdığı değer araştırılmıştır. Yalnızca Türk topraklarında değil diğer yakın coğrafyalarda da kullanılan bu motifin mitoloji ve inançlardaki yeri de irdelenmiştir. Bu kültürler arasındaki etkileşimlerin şemse motifi üzerinde önemli etkileri olduğu tespit edilmiştir. Bu kültür etkileşimleri ile birlikte çağlar boyunca şemse motifinin anlam ve biçim yönünden geçirmiş olduğu evreler görsel eklerle desteklenerek açıklanmaya çalışılmış, ayrıca motif biçimsel yönden sınıflandırılmıştır. Bunun yanı sıra şemse motifinin Türk kumaş, halı ve kilimlerinde uygulanış biçimleri araştırılmış ve incelenmiştir.Türk el sanatlarında halk tarafından üretilen tekstillerin motifleri genellikle geometrik, Saray'dakilerin ise genellikle bitkiseldir. Halkın bünyesindeki motif ve desenlerin çok değişikliğe uğramadığı, bununla birlikte Saray için üretilen dekoratif objelerde geleneksel motiflerin yanı sıra kimi dönemlerde farklı kültürlerin etkileşimleri ile yeni motiflerin kullanıldığı görülmektedir. Şemse motifi de Osmanlı sarayındaki tekstil ürünlerinde yuvarlak ve oval biçimlerde, Saray dışındaki tekstillerde sekizgen, altıgen, eşkenar dörtgen, bazende dörtgen biçimlerinde yer alır.Sonuç olarak, bu çalışma şemse motifinin köklü bir inanç ve kültür geleneğinden gelmiş olduğunu, yüzyıllarca anlam ve biçim yönünden değişimlere uğramasına karşın kullanılmaktan asla vazgeçilmediğini gösterir. 16. ve 17. yüzyıllarda Türk kumaş, halı ve kilimlerinde uygulanış şekilleri ile ilgili elde edilmiş bilgiler bu çalışmada toplu olarak sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Le présent travail intitulé ?Motif soleil dans les tissus, les tapis et les kilims ottomans du 16ème et 17ème siècle? commence en définissant le motif soleil et continue en étudiant sa valeur symbolique dans les arts turcs préislamiques. Ce motif est utilisé non seulement dans le territoire turc mais aussi dans les régions voisines et le mémoire étudie sa place importante dans la mythologie et les croyances des peuples concernés. Le travail note également l?impact des interactions culturelles sur le motif soleil. Dues à ces interactions culturelles, les transformations aussi bien sémantiques que formelles subies par ce motif à travers les siècles ont été illustrées par les annexes visuelles et, les diversités formelles du motif ont été classifiées. Après avoir suivi l?évolution du motif à travers son histoire, le travail se focalise sur l?usage du motif soleil dans les arts de textile, tapis et kilim ottomans pour étudier les modalités de son application.Dans les artisanats turcs, les motifs des tissus produits par les paysans sont plutôt géométriques alors que les motifs utilisés pour les tissus du Palais impérial sont des représentations de fleurs stylisées. Les motifs reproduits par le peuple ne changent pas beaucoup tandis que l?on rencontre une grande diversité sur des objets décoratifs créés pour la Sublime Porte : à côté des motifs traditionnels, figurent de nouveaux motifs dus aux interactions avec de différentes cultures dans certaines périodes. Le motif soleil est alors reproduit par ses variantes en forme ronde ou ovale sur les textiles du palais à l?inverse des textiles du peuple où il est plutôt en forme de carré, de losange, d?hexagone ou d?octogone.Enfin, ce mémoire démontre le fait que le motif soleil provient d?une riche tradition de culture et de croyances, qu?il a subi des transformations au cours des siècles mais qu?il n?a jamais cessé d?être utilisé. Il met surtout l?accent sur les modalités d?usage de ce motif dans les tissus, tapis et kilims ottomans des 16ème et 17ème siècles.
Benzer Tezler
- 16. ve 17. yüzyıl Osmanlı saray sanatındaki karanfil motifleri ile çatma ve kemhalardaki karanfil motiflerinin karşılaştırılması
The comparison of carnation motifs in the Ottoman palace art in 15th-17th century with the carnation motifs in çatma and kemha
NAGEHAN ÖĞSÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Güzel SanatlarDokuz Eylül ÜniversitesiTekstil ve Moda Tasarımı Ana Sanat Dalı
PROF. NESRİN ÖNLÜ
- İtalyan Barok mimarisinin sıradışı uygulaması: Lecce kentinin Barok mimarisi
An extraordinary application of Baroque architecture: The Baroque architecture of the city of Lecce
FATMA ASLI ÜNTAK TARHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE NİLÜFER ÖNDİN
- 16 ve 17. yüzyıl Osmanlı kaftanları
16th and 17th century Ottoman robes
R. ZEYNEP ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiHaliç ÜniversitesiTekstil Ana Sanat Dalı
PROF. DR. ESİN SARIOĞLU
- Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Kütüphanesi bünyesindeki Kenan Özbel Koleksiyonunda bulunan dokuma kumaşların yapısal ve teknik Analizleri
The structural and technical analysis of Kenan Ozbel Woven Fabric Collection of Marmara University Institute of Fine Arts Library
ECE SÖYLEDİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
El SanatlarıMarmara ÜniversitesiTekstil Ana Sanat Dalı
PROF. ŞAHİN YÜKSEL YAĞAN
- Türk İslam kitap sanatında lake cilt tasarımları
Designing styles of Turkish Islamıc lacquer bindings
ÖZLEM İNAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BANU MAHİR