Türk kültüründe kadın (islam öncesi)
Woman in Turkish culture
- Tez No: 263204
- Danışmanlar: PROF. DR. ABDÜLKADİR YUVALI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Tarih, Sociology, History
- Anahtar Kelimeler: Kadın, Türk Toplumu, Destan, Woman, Turkish society, epic
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Türk Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
İnsanlığın var oluşundan günümüze kadar geçen süreç içerisinde kadın, her yönüyle yaşamın devamlılığını sağlayan, ona renk katan mihenk taşlarından biri olmuştur. Kadının ve anaların olmadığı yerde hayatın canlılığından ve devamlılığından bahsetmek mümkün değildir. Bu yönüyledir ki kadın daima tabiata benzetilmiş, üretkenliği dolayısıyla tabiatla eş değer görülmüştür.Biz bu çalışmamızda İslam Öncesi dönemde Türk kültüründe kadın konusu işlerken ilk önce kadına ve kız çocuğuna verilen değeri tespit etmek için Türklerin kadın ve kız çocuğu için kullandıkları kelimeleri ve bu kelimelerin etimolojik anlamlarını kaynaklar yardımıyla tespit etmeye çalıştık. İslam Öncesi Türk toplumlarında kadın için kullanılan kelimelerin manasına baktığımız da ise bu kelimelerin içerdikleri güzel anlamlardan kadına ne ölçüde değer verilmiş olduğunu net bir şekilde görebilmekteyiz. Kadının toplumda kazandığı bu değer onun anne olmasıyla birlikte öncelikle eşi nazarında, daha sonra yakınları nazarında daha da artmıştır.İslam öncesi Türk toplumunda kadının eş olarak, eşine karşı son derece saygılı oluşu ve aynı şekilde eşinden saygı görmesi göze çarpan bir özelliktir. Kadının eşine sevgisinin sadakatinin yanı sıra bir bayan olarak eşine güzel görünmek için makyaj ve kıyafetine de son derece özen gösterdiğini görmekteyiz.. Bu konuda günümüzdeki kadar modern bir anlayış içinde olmuştur. Bundan ziyade kadının hukuki hakları olarak da Türk toplumlarında çağdaşı diğer toplumlara göre daha fazla ha ve hukuka sahip olduğunu görmekteyiz. Kadın her alanda olduğu gibi idari hayatta da hak ettiği yeri almış, devlet meclislerine katılıp kurultaylarda söz sahibi olmuştur. Dini hayatta Türk kadınının yerine baktığımızda ise özellikle kadının yine verimliliği sebebiyle kimi toplumlarda ilahlaştırıldığı dahi görülmüştür. Yine bu özelliğinden dolayıdır ki doğum gibi bir olayda ve doğum sırasında ve sonrasında da kadının dini çizgide çok geniş yer edindiğine şahit olmaktayız. Doğum sonrasında bebeğin büyüyüp ad almasına kadar geçen sürede kadının, dinsel motifler olan iyi iyelere ve kötü iyelere karşı davranış şekilleri dini çizgide sembolleşmiştir. Bu gün dahi devam eden ve batıl olarak değerlendirilen kimi pratikler İslam Öncesi Türk toplumlarından devam edip günümüze kadar gelen şekilleridir.
Özet (Çeviri)
During the time from the existence of humanity to nowadays woman is the yardstick which provides the permanence of life and add colors to life from all aspects. It is not possible to mention about the vividness and continuity of life in the absence of women and mothers. Because of this aspect woman is always considered like nature and as a result of her fertility it is accepted equivalent to the nature.While we are analyzing woman in pre Islamic Turkish Culture in this thesis, firstly we tried to determine the words which are used for woman and girl by Turks and the etymological definitions of these words with the help of resources in order to determine the value that is given to woman and girl.When we examine the meanings of the words that are used for woman in pre Islamic Turkish culture, we can understand the amount of value that they gave woman from the good meanings which they contain.In pre Islamic Turkish culture one of the most significant feature is that woman as a wife is highly respectful to her husband and vice versa.We saw that woman paid highly attention to her make-up and clothes in order to be beautiful to her husband besides her love and respect to her husband. In this subject the approach of woman is similar to present days modern concept.Furthermore, it is considered that woman in Turkish culture had more judicial rights than its contemporary cultures.As it is happened in all fields woman took a considerable place in administrative life, she attended parliament and expressed her ideas in conventions.When we look through the role of Turkish woman in religious life she is considered as deity especially because of her fertility. Also because of this feature we realized that woman had a significant importance and wide role on religious aspect before, during and after birth periods. From birth till the time that the baby grows up and gains a name woman?s behaviors to the religious patterns such as good proprietors and bad proprietors are symbolized in religious forms. Some actions that even continue today and known as superstition are actually the forms that came from pre Islamic Turkish culture.
Benzer Tezler
- İslamiyet öncesi Türk destanlarında kadın tipi
The type of women in pre-islamic Turkish epics
ENNUR BİLECAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıBartın ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞERİFE SEHER EROL
- Manas Destanında kadın algısı
The perception of women in the Epic of Manas
SEFA NAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
TarihGümüşhane ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERVE KARAÇAY TÜRKAL
- Tanzimat döneminde Türk aile yapısı.
Başlık çevirisi yok
BANU YETİM
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
SosyolojiAnadolu ÜniversitesiYeniçağ Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. CAHİT YALÇIN BİLİM
- Türklerde İslam öncesi Arap kültürünün etkisiyle değişen kadın algısı
Changing perception of women in Turks with the effect of pre-Islamic Arab culture
HÜLYA GÜDENDEDE
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZCAN TAŞCI
- Türk kültür ve modernleşmesinde kadın ve eğitimi
Turkish culture and education of women and the modernization
EMEL ZELİHA CİHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimKırıkkale ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL AYDOĞAN