Ahmed bin el-Hüseyin bin Muhammed bin el-Uleyf'in Kitâbü'd-Dürri'l-Manzum fî Menâkıbi's-Sultân Bâyezid Melikü'r-Rum adlı eserinin çeviri ve değerlendirmesi
Translation and evaluation of Ahmed bin el-Hüseyin bin Muhammed bin el-Uleyf?s Kitâbü?d-Dürri?l-Manzum fî Menâkıbi?s-Sultân Bâyezid Melikü?r-Rum
- Tez No: 264032
- Danışmanlar: DOÇ. DR. VEHBİ GÜNAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Sultan II. Bâyezid, Osmanlı Devleti, İbnü'l-Uleyf, Arapça Osmanlı Tarihi, Sultan II Bayezid, Ottoman Empire, İbnu?l-Uleyf, History of Ottoman Empire in Arabic
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 377
Özet
Çalışmamızda XVI. yüzyılın başlarında, Mekkelî Arap şairi İbnü'l-Uleyf, Sultan II. Bâyezid'e ithafen yazdığı Kitâbü'd-Dürrü'l-Manzum fî Menâkıbı's-Sultan Bâyezid Meliki'r-Rum eseri ele alınmıştır. Bu çalışmanın giriş bölümünde Osmanlı Devleti'nde ilk tarih yazıcılığı, resmi tarih yazıcılığı (vak`anüvislik) ile ilgili bir girişin ardından yazar İbnü'l-Uleyf'in hayatı, eserleri Sultan II. Bâyezid ile ilişkisi ayrıca eserin tanıtımı ve yazarın eserinin döneminden önce yazılmış klâsik İslâm tarihi kaynaklarını kullanması hakkında bilgiler verilmiştir.Çalışmamızın II. Bölümünde ise eserin içeriği genel olarak değerlendirilmiştir. Değerlendirmede, şair İbnü'l-Uleyf'in Sultan II. Bâyezid'in Mekke ve Meddine ahalisine her yıl gönderdiği yardımlardan dolayı teşekkür etmek amacıyla kaleme aldığını bu eseri ayrıntılı bir biçimde incelenmiştir. Ayrıca o dönemde Memluklu Devleti'nin hâkimiyeti altında bulunan Mekke ve Medine henüz Osmanlı hâkimiyeti egemenliğinde değildi. Eserin yazım tarihinin bu döneme rastlaması da tarih ve siyaset açısından önemli bilgiler içermesini sağlamştır.Eserin III. Bölümünü yazmanın Arapça'dan Türkçeye çevirisi oluşturmaktadır. Çeviride, eserde geçen müellif, kitap, şahıs ve yer isimlerini genel olarak dipnot verilmiş ve ansiklopedik bilgilerden yararlanılmıştır. Ayrıca âyet, hadîs ve şiirlerin orijinali yazılarak okuyuculara kolaylık sağlanmaya çalışılmıştır. Sonuç olarak eserin, adından anlaşılacağı üzere yazarının II. Bâyezid'in menkıbelerini içeren menakıbnâme tarzı gibi bir eseri görünümündedir. Oysaki eser, içerdiği edebi değeri yüksek şiirlerinin yanı sıra barındırdığı tarihî ve siyasî bilgilerle döneminin tarihçilerinin dikkate değer bir örneğini oluşturduğu anlaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
In our study, at the beginning of 16th century Arabic poet Ibnu?l-Uleyf?s book Kitâbü?d-Dürrü?l-Manzum fî Menâkıbı?s-Sultan Bâyezid Meliki?r-Rum, which was dedicated to Sultan Bayezid, was focused on. Ibnu?l-Uleyf was from Mecca. In the introduction, after a short knowledge about the first historiography of the Ottoman Empire and the offical historiography of the (vak`anüvislik) , in the book, there is some information about Uleyf?s life, his Works, his relationship with Sultan Bayezid and also Uleyf?s using Works of classical period of isamic history.In the second part of our study, the content of our study was shortly was evaluated. In the evaluation, the poet Uleyf?s work which was written to return thanks and this book was about Sultan Bayezid?s sending help every year to the people of Mekke and Medinne was examined in detail. Also at that time, Mekke and Medinne were under domination of Memluks. Because this work?s writing date came across to this period, it contains historically and periodically important knowledge.In the third part, there is a translation of this work from Arabic to Turkish. In the translation, author names, books, people and place names were given as footnotes and encyclopedic knowledge was used. Moreover verses, Hadith and poems were written originally to provide easiness to the readers. As a result, as the name of the book implies, the work includes appreciations to Sultan Bayezid and it seems to a menkibname. Besides the work?s high literary poems, it has been understood that it is a good examle of historical and political knowledge which attracted lots of historians.
Benzer Tezler
- El Veledü'ş-Şefik ve Hafidü'l Halik adlı kaynağa göre Anadolu Selçukluları
Anatolian Seljuks according to el Veledü'ş Şefik ve Hafidü'l Halik
KUBİLAY KOÇ
- Gazzali'nin batıniliğe karşı mücadeledeki rolü
Al-Gazzalî's role in the struggle against al-batinîyyah
AHMED ABDULRAHEM ISMAEL IBRAHIMALKHALIL
Yüksek Lisans
Arapça
2016
DinYüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET KESKİN
- Ârifî'nin Reşehât çevirisinin transkripsiyonlu metni ve bu çevirinin kaynak metinden manzum kesitlerle çeviri eleştirisi bağlamında karşılaştırması
Transcription text of the Reşehât translation of Ârifî and the comparison of this translation from the source text in the context of the translation criticise with randomly selected sections
SALİHA SIVACIOĞLU
Doktora
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
- Eski Türk edebiyatında Mensur Yûsuf u Züleyhâ hikâyeleri ve Muhammed B. İbrahim'in Yûsuf u Züleyhâ'sı
The stories of Yûsuf and Zuleyhâ written in prose and Muhammed b. İbrahim's Yûsuf and Zuleyhâ
MEHMET ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıYıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ERDOĞAN
- تلقيح الأفهام في شرح مسائل ذوي الأرحام دراسة وتحقيق
Ebü'l-ala Mahmûd b. Ebubekir'in Telkîbu'l-Efhâm fi Şerhi Mesâili Zevi'l-Erhâm adlı eseri-araştırma ve tahkik
SHIREEN YOUSIF AHMED
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KHALED DERSHWI