Duygusal zekanın akademisyenlerde tükenmişlik ile ilişkisinin incelenmesi
Investigation of relationship between emotional intelligence and burnout in academicians
- Tez No: 265038
- Danışmanlar: PROF. DR. NURULLAH GENÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, İşletme, Education and Training, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 249
Özet
Gerek kamu gerekse özel sektör çalışanları, çalışma hayatında oluşan sorunlar, insan ilişkilerinin yarattığı stres ve gerginlikler sonucu duygusal olarak etkilenmekte ve başkalarını da etkilemektedirler. Yaşam doyumunun azalması, duygusal zenginliğin kaybolması ve duygusal enerjilerinin bitmesi, hayatlarının farklı kariyer aşamalarında bulunan tüm bireyleri etkileyebilecek bir sorunu gündeme getirmektedir. Bu sorun tükenmişliktir.Duygusal zekâ; özellikle duygunun algılanması, asimilasyonu (özümsenmesi), anlaşılması ve yönetimini içerdiğinden, duygusal bilgileri işleme yeterliliğidir. Duygusal zekâ duygular ve tepkiler arasındaki bağlantıları sezmeyi, bir karara duyguların mı yoksa düşüncelerin mi hükmettiğini bilmeyi, farklı seçimlerin sonuçlarını öngörmeyi ve bütün bu iç görüleri hayati konulardaki kararlılığımıza yansıtmamızı içermektedir.Araştırmanın amacı, akademisyenlerin duygusal zekâ yeterlilik düzeyleri ile tükenmişlikleri arasında bir ilişkinin olup olmadığını incelemektir. Bu çerçevede, kuramsal temel kısımda ilgili literatür taranarak, duygusal zekâ ve tükenmişlik araştırılmış ve duygusal zekâ ile tükenmişlik ilişkisini vermek alt amaç olarak belirlenmiştir.Akademisyenlerin duygusal zekâsı Chan'in EI12 ölçeği ile ,Pozitif Duygusal Değerlendirme, Pozitif Duygusal Yönetim, Empatik Duyarlılık boyutları olarak tespit edilecektir. Akademisyenlerin duygusal zekâlarının çalışma süreleri, yaş, cinsiyet, unvan, eğitim alanı gibi demografik özelliklerine göre farklılık gösterip göstermediği araştırılacaktır. Tükenmişlik boyutunu değerlendirmek üzere, Maslach Tükenmişlik Envanteri (Maslach Burnout Scale) kullanılmıştır. Tükenmişliğin boyutları bu çalışmada Duygusal Tükenme, Kişisel Başarı, Duygusal Katılaşma, Duygusal Yumuşama ve Duyarsızlaşma olarak belirlenmiştir. Demografik değişkenlerle de duygusal zekâ ve tükenmişlik unsurlarındaki değişiklikler incelenmiştir. Duygusal zekâ ile tükenmişlik arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik yapılan araştırmada hipotezlerin test edilmesinde, t testi, varyans analizi (ANOVA), faktör analizi, korelasyon ve regresyon analizleri kullanılmıştır. Duygusal zekâ ile tükenmişlik arasında düşük düzeyde pozitif yönde bir ilişki bulunmuştur.Birinci bölümde duygu kavramı, zekâ kavramı ve duygusal zekâ kavramı ve duygusal zekânın göstergeleri tanıtılmaya çalışılmış.İkinci bölümde akademik kariyer tanımlanmış ve tükenmişlik kavramı, süreci ve tükenmişliğe etki eden unsurlar, tükenmişliğin sonuçları ve tükenmişliği önlemede örgütsel ve bireysel önlemler anlatılarak Türkiye'de ve yurt dışında yapılan tükenmişlik araştırmaları anlatılmıştır.Üçüncü bölümde duygusal zekânın tükenmişlikle ilişkisi incelenmiştir. Duygusal zekâ göstergeleri tükenmişlikle ilişkilendirilerek akademisyenlerin kariyer safhalarında tükenmişlik yaratan unsurlar incelenmiştir.Yapılan literatür araştırmasına göre; Türkiye'de akademisyenlerin duygusal zekâ davranışlarını inceleyen çok az çalışma tespit edilmiştir, ancak dünyada da henüz çok yeni olan duygusal zekâ konusunda ülkemizde çalışmalar hız kazanmaya başlamıştır.Araştırma bulgularının duygusal zekâ yeterliliği ile akademisyenlerin ve üniversitelerin tükenmişliği önleme politikalarını hayata geçirme olasılığının bulunması çalışmanın önemini arttırmaktadır. Araştırma sonuçları ilgili yazına ve kurama da bilimsel bir zenginlik katacak ve belirsiz kalan bazı alanları aydınlatacak niteliktedir.
Özet (Çeviri)
As a consequence of the problems arising in the working life and stresses and strains created by the human relations, those working for the public and private sector are affected emotionally and affect the others as well. Diminished life satisfaction, lost emotional wealth and exhausted emotional energies bring forward a problem that can affect all the individuals who are in the different career stages of their lives. This problem is called `burnout?.Since emotional intelligence constitutes particularly perception, assimilation, understanding and management of emotions, it is the ability to process emotional knowledge. Emotional intelligence includes perceiving the connections between emotions and reactions, knowing whether emotions or thoughts rule over a decision, foreseeing the results of different choices and reflecting all these insights to our determination about vital issues.The aim of the study is to investigate if there is a relationship between levels of emotional intelligence and burnout among academicians. In this context, for the theoretical part, emotional intelligence and burnout was investigated by reviewing the literature and explaining the relationship between emotional intelligence and burnout was determined as the sub-aim of the study.Emotional intelligence of academicians will be determined as Positive Emotional Evaluation, Positive Emotional Management, and Empathetic Susceptibility dimensions by using Chan?s EI12 scale. It will be investigated if the emotional intelligence of the academicians differs according to the demographic characteristics such as their term of employment, age, gender, title, field of education. Maslach Burnout Scale was used to evaluate the burnout dimension. In this study, the burnout dimensions were determined as Emotional Exhaustion, Personal Achievement, Emotional Toughness, Emotional Softening and Depersonalization. The changes in emotional intelligence and elements of burnout were investigated using the demographic variables. During the research conducted to determine the relationship between emotional intelligence and burnout, t-test, variance analysis (ANOVA), factor analysis, correlation and regression analyses were used to test the hypotheses. A low positive relationship was found between emotional intelligence and burnout.In the first part, the concepts of emotion and emotional intelligence, and indicators of emotional intelligence were tried to be described.In the second part, academic career was defined and the concept and process of burnout, factors affecting burnout, and organizational and individual measures to prevent burnout were described. Additionally, the previous researches conducted in Turkey and abroad were reported.In the third part, the relationship of emotional intelligence with burnout was scrutinized. The factors leading to burnout among career stages of academicians were investigated by associating the indicators of emotional intelligence with burnout.According to the literature research, very few researches were found about the emotional intelligence behaviors of academicians in Turkey; however, the number of studies about emotional intelligence, which is a new concept in the world as well, is accelerating in our country.That the findings of the study reveal the likelihood of implementation of the policies about emotional intelligence ability and preventing burnout among academicians and universities raises the importance of the study. The results of the research will also scientifically enrich the related literature and theory and shed light on some of the gray areas.
Benzer Tezler
- Tükenmişlik, iş stresi ve duygusal zekâ arasındaki ilişki: Akademisyenler üzerine bir araştırma
The relationship between bleeding, business stress and emotional intelligence: A research on academics
EMİNE KARAKAYA
- Duygusal zekânın karar verme tarzları üzerindeki etkisinde belirsizlikten kaçınmanın moderatör rolü
The moderator role of avoiding uncertainty in the effect of emotional intelligence on decision making styles
HABİBE AKTAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeYıldız Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE DEMİRHAN
- Kültürel zeka ve duygusal zekanın iş tatmini üzerindeki etkileri: Akademisyenler üzerinde yapılan bir çalışma
The effects of cultural intelligence and emotional intelligence on job satisfaction: The study on academicians
RABİA ÇEKMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İşletmeİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGÜR KÖKALAN
- Dijital ikiz teknolojilerinin işletmelerde yöneticilerin görevlerini yerine getirebilmesine ilişkin bir araştırma
A study on how digital twin technology enables executives to fulfill their responsibilities in businesses
ASEL DEMİRDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Yönetim Bilişim SistemleriDüzce ÜniversitesiYönetim Bilişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İZZET KILINÇ
- Kadın akademisyenlerin başarısında duygusal zekânın etkisi üzerine bir araştırma
A research on the impact of emotional intelligence on the success of female academicians
MURAT KORKMAZ