Geri Dön

İktisadi malzeme yönetimi ve J.I.T. (stoksuz üretim)

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 26713
  2. Yazar: NEDİM DİKMEN
  3. Danışmanlar: PROF.DR. ALİ ÖZGÜVEN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: İşletme, Business Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1993
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 130

Özet

123 2.9. ÖZET VE SONUÇ İktisadi Malzeme Yönetimi ve J.I.T. (Just-In-Tıme Operatıons). Kavramı ülkemiz için yeni bir kavramdır. Kısaca“Stoksuz Üretim”olarak da adlandırılan bu sistemin kullanımı Japonya ve Amerika'daki bazı firmalarla sınırlıdır. Ancak konu tüm işletmeler için çok önemli olup; dünya'da bu sistemle ilgili yoğun araştırmalar ve tartışmalar yapılmaktadır. Ülkemizde birkaç çokuluslu firma hariç (IBM, TOYOTA gibi) uygulanmayan bu sisteme, bütün firmalar tarafından büyük bir ilgi duyulmakta, en kısa zamanda bu sistemin uygulamaya konulmasının, firmaya her alanda tasarruf sağlayacağına ve faydasına inanılmaktadır. Bu doktora çalışmasındaki asıl amacım, ülkemizin Modern Endüstri kuruluşlarına; bu konuda kaynak ve bilgi açısından faydalı olmak. Bu alanda yapılan araştırma ve yayınların çok az olması nedeniyle, konunun önemini iktisadî bir bakış açısı ile firmaların ilgisine sunmak; Bu sistemin uygulamaya konmasının firma ve ülkemiz ekonomisine kalkınma ve refah açısından önemli katkılarda bulunacağının önemini vurgulamaktır. İktisadî malzeme yönetimi kapsamında malzeme tedariği, kontrolü; elleçlenmesi(material handling); stoklanması ve dağıtımı konuları incelenmektedir. Planlama ve programlama departmanından çalışma sahasına olan bilgi akışı, malzeme ve parçaların firma içindeki fiziksel akışına yön verir. Çalışma alanından geri gelen bilgi ise, fiili üretimle ilgili olarak geri besleme sağlar. Satın alma konusunun kapsamında ise ürün spesifikasyonlarının tanımlanması; fiyat teklifleri alınması, tedarikçilerin performanslarına göre sınıflandırılması, imal etme ya da satınalma kararlarının değerlendirilmesi, ihale verilmesi ve performansın değerlendirilmesi gibi konular, malzeme tedariği ve maliyetlerin düşürülmesi açısından incelenmiştir.« 124 Bu sistemde satın alınan malzemeler, montaj işleminden az önce imalata girmelidir. Hammadde ve bileşen parçaların sık sık ufak miktarlarda satın alınması ile işletmeye bazı yararlar sağlanır. Öncelikle envanter düzeyleri düşer; stok alanı için yer ihtiyaçları azalır, ayrıca üretim esnekliği artar. Satınalma müdürleri fiyatlandırma kararlarını alırken en düşük toplam maliyetleri gözönüne alırlar. Bu kapsama satış fiyatı, navlun, teslim alma maliyetleri ve ikame ürünler için gerekli olmayan özel işleme maliyetleri girer. İmal etme yada satınalma kararlan alınırken, bir kuruluş fiyatların yanı sıra teknik uzmanlık; ürün kalitesi ve teslimatların zamanında ve güvenilir bir şekilde yapılması konularına önem vermelidir. Stoklar, gelecekte yapılacak üretimlerin alternatifidir. Yüksek maliyetler ve tanımlanabilir avantajlar, stok bulundurmayla yakından ilgilidir. Bir firmanın, elinde ne kadar stok bulunduracağını belirlemesi için bu maliyet ve avantajları çok iyi değerlendirmesi gerekir. Bir kuruluşun, elinde stok bulundurma nedenleri olarak üretimin tüketimden ayrılması, üretim sistemi içersinde pürüzsüz bir iş akışı sağlanması, fiyatlardaki kısa-dönem dalgalanmalarından faydalanma ve tedarik sırasında meydana gelebilecek muhtemel kesintilerin etkilerinin bertaraf edilmesi gibi faktörler sayılabilir.“Akıllı”depolama sistemleri, insansız olarak çalıştırılabilen; bilgisayar kontrollü depolama ve stoktan alma sistemleridir. Bir dağıtım sistemi, tedarikçi ile müşteri arasındaki fiziksel bağdır. Dağıtım sistemleri, çok sayıda müşteri ve tedarikçiyi bir üretim zinciri oluşturacak şekilde birbirine bağlar.125 JIT, sistemi gereksiz olan herşeyin ortadan kaldırılmasına yönelik bir felsefedir. Tam zamanında üretim sistemi, talep edilen parçalan minimum sayıda üreterek ara stok düzeylerini azaltmayı amaçlar. Bu yönüyle sistem daha çok bir“Talep Çekme”sistemi olarak adlandırılır. Oysa günümüz endüstrilerinde“Çizelge-İtme”sistemi kullanılmaktadır. Jlt sisteminin amacı, stok seviyelerini düşük tutarak bu stokların üzerini örttüğü problemleri meydana çıkarmaktadır. Toplam kalite kontrolü (TKK); kalite kavramının kaynaktan ele alındığı, şirket genelinde gösterilen çabalar bütünüdür. JIT sistemi aynı zamanda bir“Çekme”sistemi olarak da isimlendirilir. Çünkü malzemeler sisteme işleme faaliyetleri boyunca gerekli oldukları zamanlarda çekilirler. Nakil Kanbanı (N. Kanban); parça ya da malzemelerin biryerden, bir yere hareketine yetki veren bir sistemdir. Üretim Kanbanı (Ü. Kanban); daha fazla parça üretimine yetki veren bir sistemdir. Stok seviyesi, her bir parça için kullanılan kanban sayısının farklılaştırılmasıyla alçaltılıp yükseltilebilir. Benzer işleme, faaliyetlerine sahip parçalar, grup teknolojisi ile aynı ürün ailesi içersinde toplanır. Bir Grup Teknolojisi (GT) hücresi, belirli ürün ailelerinin üretimini yapan makina grubundan oluşur.126 Makinaları üretime hazırlama süreleri, işlemlerin mümkün olduğunca makinalar çalışır durumdayken yapılması, aletler ve müştemilatın, ayar işlemlerini hızlandıracak şekilde modifiye edilmesi alet edavatların el altında bulundurulması ve ayar işlemleriyle ilgili araştırmalar yapılmasıyla azaltılabilmektedir. JIT sisteminde“Balık Kılçığı Şeması”problemlerin muhtemel nedenlerinin tanımlanması amacıyla kullanılmaktadır. Kalite Grupları: Çalışanların işle ilgili sorunları çözmek için bir araya getirilmesini sağlar. JIT sistemi içerisinde, dengelenmiş montaj programı pürüzsüz bir malzeme akışı sağlanması ve stok düzeyinin en aza indirgenmesi açılarından önem taşır. Satınalmaların tam zamanında gerçekleştirilmesi, tedarikçi ile müşteri şirketin stok seviyesinin azaltılması ve kalitenin yükseltilmesine yönelik olarak işbirliği içersinde çalışmasına bağlıdır. MRP ve JIT sistemlerinde önemli olan gerekli parçaların gerektiği anlarda hazır bulundurulmasıdır. Ancak MRP sisteminde bilgisayar destekli planlama ön plana çıkarken, JIT sisteminde pürüzsüz ve sürekli bir malzeme akışının sağlanmasına önem verilmektedir. İktisadî malzeme yönetimi ve stoksuz üretim (JIT) yaklaşımı uygulamaları ile işletmelerde elde edilen başlıca kazançlar aşağıda özetlenmiştir. -Firmanın stok seviyesi ve envanter maliyetlerinin azaltılması. -Firma aktivitesi ve etkinliğinin artması. -Envanter verimliliğinin artması. -İmalat geçiş zamanlarının azalması. -Ürün kalitesinin yükselmesi. -İşletme de yer ihtiyaçlarının azalması.127 Sonuç olarak; JIT sistemi uygulaması stok seviyeleri ve maliyetlerin düşürülmesi, işletme içerisindeki problemlerin kolaylıkla ortaya çıkarılıp çözümlenmesi açısından, firmanın zaman ve yer tasarrufu yapması bakımından, daha akıcı ve istenilen zamanda malzeme tedariği ve pürüzsüz bir parça akışının temin edilmesiyle, üretim prosesi ve imalatının basitleştirilmesi konusunda, çok büyük faydalar sağlar. Bu sistem sayesinde işletmenin kâr marjı yükselmekte, rekabet edilebilirliği artmakta, firma ekonomisi ve ülkenin refaha ulaşması açısından fayda sağlanmaktadır. Sanayide JIT sisteminin uygulanmaya konması kişi başına reel geliri artırmakta ve ülkenin kalkınmasına önemli katkılarda bulunmaktadır.

Özet (Çeviri)

Özet çevirisi mevcut değil.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    10070

    Türk tütün politikasının Avrupa Topluluğu ortak tütün politikasıyla bütünleşmesi

    Başlık çevirisi yok

    HALUK TANRIVERDİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1990

    Ekonomiİstanbul Üniversitesi

    Organizasyon ve İşletme Politikaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YILDIRIM ÖNER

  2. Tez No

    339558

    2010 ve 2011 yıllarında Sağlık Bakanlığı yataklı tedavi kurumlarında antibiyotik kullanımı ve tüketiminin retrospektif analizi

    A retrospective analysis of antibiotic use and consumption in the years 2010-2011 in inpatient treatment institutions under the Ministry of Health

    İREM MÜHÜRCÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Eczacılık ve FarmakolojiGazi Üniversitesi

    Farmakoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NURETTİN ABACIOĞLU

  3. Tez No

    209708

    Osmanlı şehir tarihinin arşiv kaynakları İzmit örneği

    The history of Ottoman urban's archives resources: Example of İzmit

    MERVE ÇAKIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    ArşivMarmara Üniversitesi

    Bilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSMAİL ERÜNSAL

    PROF. DR. HAMZA KANDUR

    DOÇ. DR. OĞUZ İCİMSOY

  4. Tez No

    863488

    Türkiye'de yapsat modeli ile gerçekleştirilen inşaat projelerinde süre ve maliyeti artıran faktörler

    Factors increasing time and cost in construction project carried out with build and sell model in Turkiye

    KRAL KARAKOÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FATMA PINAR ÇAKMAK

  5. Tez No

    264276

    Kamu kesiminde etkinlik aracı olarak tedarik zinciri yönetiminın Türkiye'de uygulanabilirliği

    Adopting of supply chain management in public sector as an effective device in Turkey

    BURHAN GÜNAYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Kamu YönetimiMuğla Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NAMIK KEMAL ÖZTÜRK

Geri Dön