Irak işgali sonrası Kerkük sorunu
The Kirkuk issue after the invasion of Iraq
- Tez No: 271385
- Danışmanlar: PROF. DR. TÜREL YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 185
Özet
Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş döneminde Türkiye-Irak sınırı ciddi bir ihtilaf konusu olmuştur. Lozan Konferansı'nda çözülemeyen sorun Milletler Cemiyeti'nin devreye girmesi ile Türkiye'nin aleyhine sonuçlanmış, böylece Musul ve Kerkük, Irak topraklarına dahil edilmiştir. Irak'ta ardı ardına gelen darbeler sürecinde ve sonrasında Kerkük'ün aidiyeti, Bağdat ile Kürtler arasında en önemli sorunlardan biri haline gelmiştir. Ancak iktidarın güç kullanmadaki cömertliği, sorunun daima Bağdat lehine çözülmesini sağlamıştır. 2003'te Baas rejimine son veren ABD işgaliyle oluşan kaotik ortamda Kürt gruplar, Kerkük'te yönetimi ele geçirmek ve demografik kompozisyonu değiştirmek suretiyle yeni bir sürecin başlamasını sağladılar. Bu süreçte Kerkük'ün geleceği Irak'ın iç meseleleri arasında birinci sıraya yükseldi. Araplar ve Türkmenler şehrin Kürt Bölgesi'ne katılmasına karşı çıktılar. Öte yandan şehrin petrol zenginliğinin Kürtlerin eline geçmesi halinde bölgesel ve uluslararası dengelerin değişeceği varsayımı, Irak'a müdahil olmaya çalışan İran'ı, hâlihazırda PKK ile mücadele ederken diğer taraftan şehirdeki Türkmenlerin geleceğinden kaygı duyan Türkiye'yi ve ülkeyi işgal altında bulunduran ABD'yi sorunun tarafları haline getirdi.Tez, son yıllarda ?komşularla sıfır sorun? düsturu ile hareket eden Türk Dış Politikası'nın Kerkük sorununda, Bölgesel Kürt Yönetimi'ni (BKY) ?komşu? olarak görüp görmediği ve Kerkük meselesi adına ?komşularla sıfır sorun? düsturundan ne kadar ödün vereceğine ilişkin ipuçları sunmaktadır. Kürtlerin, uzun yıllar Bağdat'a karşı sürdürdüğü mücadelenin ardından, ABD operasyonu sonucu elde ettiği kazanımları, Kerkük'ü de BKY sınırlarına dahil etmek adına riske atıp atamayacağına ilişkin öngörüler sağlamaya çalışmıştır. Yine Kürtlerin, Kerkük uğruna tüm bölgesel aktörler tarafından ?istenmeyen? ilan edilmeyi göze alıp almayacakları, bu aşamada çevre ile iyi ilişkiler kurarak varlığını meşrulaştırmayı mı yoksa ABD ile ilişkileri güçlü tutarak bölgede ABD'nin ?Truva Atı? olarak görülmeyi mi tercih edeceği sorusuna cevap aramaktadır. Son olarak Tez, Irak'ın federal yapısı içerisinde Kerkük'ün gelecekteki statüsünün ülke içi dengeleri ne yönde değiştireceği ve bunun bölgesel yansımalarının neler olabileceğini ortaya koymaya çalışmıştır.Anahtar Sözcükler1. Kerkük2. Irak3. Kürtler4. Türkmenler5. Araplar
Özet (Çeviri)
During the establishment period of Republic of Turkey, the border of Turkey-Iraq became a serious subject matter. The problem, which could not be solved at Treaty of Lausanne, was not resulted against Turkey by League of Nations to step in, therefore Mosul and Kirkuk was included to the lands of Iraq. During and after the impacts coming successively in Iraq, belonging of Kirkuk became one of the most important problems between Bagdad and Kurd groups. However, generosity of the government to use force provided the problem to be always solved in favor of Baghdad. Kurd groups in the chaotic atmosphere, which formed by the occupation of the US that ended Baathist regime in 2003, provided a new process to start by means of capturing the control in Kirkuk and changing the demographic composition. In this process, the future of Kirkuk rose to the first row among the internal matters of Iraq. Arabs and Turkmens went against joining of the city to Kurdish region. On the other hand, the assumption that regional and international balances would change in case of Kurds got the oil richness of the city, made Iran, which tried to be intervener to Iraq and Turkey, which had concerns for the future of Turkmens in the city while it was struggling with PKK and the US, which occupied the country, as the parties of the problem.The thesis is to present clues about if Turkish Foreign Policy, which acts with the code of law called ?zero problem with the neighbors?, sees Kurdish Regional Government (KRG) as a ?neighbor? or not in the recent years and how much concessions will it make from the code of law called ?zero problem with the neighbors?. After the struggles that the Kurds carried on to Baghdad for long years, it tried to provide predictions related if it can risk the gains that it got as a result of the US operation and if it can also risk Kirkuk to include it in the borders of KRG. It searches for answers if the Kurds can take the risk to be announced as ?unwanted? by all regional factors for the sake of Kirkuk and if it will legalize its existence by forming good relationship with the environment or if they will prefer to be seen as the ?Trojan Horse? of the US in the region by sustaining its relationship with the US. In conclusion the thesis tries to present in what direction will Kirkuk?s future status in Iraq?s federal structure change the inland balances and what can be the regions reflections of this.Key Words1. Kirkuk2. Iraq3. Kurds4. Turkmens5. Arabs
Benzer Tezler
- 1982 Anayasası sonrası Türk hükümetlerinin Irak politikalarında Kuzey Irak'ın yeri
Başlık çevirisi yok
İLKER YAZIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Kamu YönetimiGazi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN METİN ÖZTÜRK
- Serological investigation of peste des petits ruminants in lambs in Iraq-Kirkuk region
Irak–Kerkük bölgesinde kuzularda küçük ruminant vebası (pestedes petits ruminants ppr)'ın seroprevalansı
SARWAT KHORSHED RAHEEM
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Sağlık YönetimiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiSağlık Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN KOZAT
- Tarihsel süreç içerisinde Irak'ta Türkçe eğitimi ve öğretimi: 1918-2014
Turkish education and teaching in Iraq theousghout historical process: 1918-2014
İBRAHİM DMERAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İHSAN KALENDEROĞLU
- İkinci körfez harekâtı sonrası Türkiye'nin Kuzey Irak politikası
Turkey's Northern Iraq policy after the second gulf war
HALUK KARADAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Uluslararası İlişkilerAtılım ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. VEYSEL BİLGİÇ
- Kerkük-Banyas petrol boru hattı özelinde enerji nakil hatlarının iktisadi analizi
Başlık çevirisi yok
LÜTFİYE ATEŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
EkonomiKarabük Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE BAHAR AŞCI