İzmir-Urla merkezdeki cami hazirelerinde bulunan Osmanlı Dönemi mezar taşları
The gravestones of The Ottoman Period in the cemeteries of mosques in central Urla
- Tez No: 274317
- Danışmanlar: DOÇ. DR. M. ZEKİ İBRAHİMGİL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sanat Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 508
Özet
İzmir İlinin Urla ilçesine bağlı Fatih İbrahim Bey Cami (Eski Cami), Hacı Turan (Kapan) Cami, Kılıç Ali Paşa (Çarşı Hoca Ali) Cami, Kamanlu (Yahşi Bey) Cami ve Kütük Minareli Cami Hazirelerinde yapılan çalışmalar sonucunda ?İzmir-Urla Merkezdeki Cami Hazirelerinde Bulunan Osmanlı Dönemi Mezar Taşları? konulu bir tez oluşturulmuştur. 16., 18., 19. ve 20. yüzyıllara ait mezar taşlarının konu olarak işlendiği bu bilimsel çalışmada, katalog kapsamına giren yüz seksen üç mezar taşı bulunmaktadır. Yaptığımız incelemelerin sonucunda tarihleri bilinen taşların çoğunluğunun 18. ve 19. yüzyıllara ait olduğu görülmektedir.Hazirelerde yer alan mezar taşlarında mermer malzemenin kullanıldığı taşların toplam sayısı yüz seksen üçken, taş malzemenin kullanıldığı taşların toplam sayısı dokuzdur. Taşların yüz otuzu tek taş durumunda, on beşi sanduka içerisinde ve otuz sekizi tek başlık durumunda yer almaktadır.Mezar taşlarındaki gövde biçimleri incelendiğinde dikdörtgen gövde, aşağıdan yukarıya doğru genişleyen dikdörtgene yakın gövde ve silindir gövde olarak üç çeşit gövde formu olduğu ortaya çıkmıştır. Hazirelerdeki kitabeli olan mezar taşlarının toplam sayısı yüz yirmi sekizdir. Ayrıca kitabeli taşların haricinde yüzeyinde sadece süsleme olan taşların toplam sayısı on altıdır.Mezar taşlarındaki başlık ve tepelikler incelendiğinde kadın, erkek ve kime ait olduğu bilinmeyen mezar taşlarında kullanılan başlıklar olarak üç gruba ayrılmaktadır. Erkeklere ait mezar taşlarında kavuk ve sarık üçer tane, fes on dört tane kullanılmıştır. Başlığı bilinmeyen fakat erkeklere ait mezar taşlarının toplam sayısı otuz beştir. Kadınlara ait mezar taşlarında bitkisel tepelik ve sivri kemer şeklinde tepelik on birer tane, kavuk ve kadın başlığı birer tane, dilimli tepelik iki tane kullanılmıştır. Başlığı bilinmeyen fakat kadınlara ait mezar taşlarının toplam sayısı on altıdır. Kime ait olduğu bilinmeyen mezar taşlarında ise kavuk altı tane, sarık otuz iki tane, sivri kemer şeklindeki tepelik on yedi tane, bitkisel tepelik ve dilimli tepelik ise birer tane kullanılmıştır. Başlığı ve kime ait olduğu bilinmeyen mezar taşlarının toplam sayısı ise yirmi dokuzdur.Hazirelerdeki mezar taşlarının süsleme programlarına bakıldığında bitkisel, geometrik, nesneli ve yazılı konuların taş yüzeyine işlendiği görülmektedir. Bitkisel süslemelerde en çok kullanılan motif akantus yaprağı, servi, çeşitli çiçek ve yapraklardır. Geometrik süslemelerde ise en çok şebeki ve baklava dilimi motifleri kullanılmıştır. Nesneli süslemelerde en çok kullanılan motifin cami ve ev olduğu görülmektedir. Yazılı süslemelerde de en çok kullanılan yazı türünün nesih olduğu bu çalışma sayesinde öğrenilmektedir. Mezar taşlarındaki süsleme tekniklerine bakıldığında yüz elli üç örnekte oyma tekniğinin kullanıldığını, otuz bir örnekte ise kazıma ve oyma tekniğinin bir arada kullanıldığı görülmektedir.
Özet (Çeviri)
As a result of studies done on the cemeteries of Fatih İbrahim Bey (Eski Cami), Hacı Turan (Kapan), Kılıç Ali Paşa, Kamanlu (Yahşi Bey) and Kütük Minareli Mosques in Urla, a town of İzmir, there have been some findings of research called“The Gravestones of the Ottoman Period in the cemeteries of Mosques in Central Urla”In this scientific study related to the 16th, 18th, 19th and the 20th century gravestones there are one hundred and eighty-three stones included in the catalogue. Among the ones whose dates are known, most of these were related to the 18th and the 19th centuries.While the total number of stones in the cemeteries made of marble is one hundred and eighty-three. Of these stones, one hundred and thirty of them are single, fifteen of them were in coffins and thirty-eight of them have unique heads.The body shapes of the gravestones analyzed, three types of body emerged: rectangular, rectangular-like expanding bottom-top and cylindrical. The total number of the grave stones with an epitaph is one hundred and twenty-eight. There are sixteen stones which belongs to on their ornamentation surfaces.When analyzed, the headings of the gravestones are divided into three groups as male, female and unknown. When ornamentation patterns are analyzed, herbal, geometrical, patterned and plain designs can be seen. The mostly seen figures are acanthus, cypress in herbal ones, a crescent and a star in geometric ones, vases pottery in patterned ones and different types in calligraphic ones. In one hundred and fifty-three samples, carving techniques and in thirty-one samples mostly scratching and carving techniques can be seen to have been used.
Benzer Tezler
- Archiving of the conservation data of immovable cultural assets dating to 1300-1600 in Urla center using gis
CBS kullanarak Urla merkezindeki 1300-1600'e tarihlenen taşınmaz kültür varlıklarının koruma verilerinin arşivlenmesi
VELİ MUSTAFA YÖNDER
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Mimarlıkİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüMimari Restorasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MİNE TURAN
DOÇ. DR. ALİ CAN DEMİRKESEN
- Urla tarihi kent merkezindeki konut mimarisinin incelenmesi ve Cumhuriyet Döneminde meydana gelen değişimlerin koruma bağlamında irdelenmesi: Zafer Caddesi örneği
A research of the housing architecture in the historical town center of Urla and the evolution that occured during the republican period within the conservation context: Zafer Street Case
BURCU ŞENGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
MimarlıkDokuz Eylül ÜniversitesiRestorasyon Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. EMEL KAYIN
- İzmir Bölgesi, Urla Limantepe Tepe tunç çağı yerleşimi koruma ve alan yönetim modeli
Preservation and site management model of a bronze age settlement, Urla-Liman Tepe in İzmir region
MÜGE BAHÇECİ
- Development trends of single family housing estates in İzmir metropolitan fringe area
İzmir metropolitan kent çeperinde müstakil konut sitelerinin gelişme eğilimi
HASİBE VELİBEYOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
Şehircilik ve Bölge Planlamaİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. SEMAHAT ÖZDEMİR
- Çeşme tarihi doku araştırması koruma ve restorasyon önerileri
Başlık çevirisi yok
EMEL KAYIN
Yüksek Lisans
Türkçe
1988
MimarlıkDokuz Eylül ÜniversitesiRestorasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. RECEP MERİÇ