Geri Dön

İç Anadolu Bölgesi Nevşehir İl Müzesinde bulunan el sanatları örnekleri üzerine bir araştırma

A research on samples of handicrafts available in Nevşehir Provincial Museum in the Central Anatolia Region

PDF İndir

  1. Tez No: 278341
  2. Yazar: DERYA ATİLA
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. TOMRİS YALÇINKAYA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: El Sanatları, Crafts
  6. Anahtar Kelimeler: Nevşehir Müzesi, Etnografik Eserler, El sanatları, İşlemeler, Dokumalar, Kadın Giysileri, Keseler, Örücülük, Metal Takı ve Başlıklar, Nevşehir Museum, Ethnographical works, Handicrafts, Needlework, weaving, female wear, bags, knitting, metal jewelry and caps
  7. Yıl: 2009
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk El Sanatları Bölümü
  12. Bilim Dalı: El Sanatları Eğitimi Ana Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 296

Özet

Araştırma, İç Anadolu Bölgesi Nevşehir İl Müzesi'nde bulunan el sanatları ürünlerini sınıflandırarak; kullanım yeri, malzeme, teknik, renk, bezeme ve kompozisyon şekilleri açısından incelemek, müzelerimizde yer alan ve maddi kültürümüz olan el sanatlarımızın tanıtılmasına katkıda bulunmak üzere plânlanmış ve yürütülmüştür.Bu araştırma; 4 ana bölümden oluşmaktadır. I. ve II. Bölümde araştırmanın kapsamı, yöntemi ile ilgili bilgiler yer almaktadır. III. Bölümde araştırmanın kavramsal çerçevesi, bilgi formları, bulgular ve yorum konularına yer verilmiş, IV. Bölümde ise sonuç ve öneriler yer almaktadır.Araştırma; İç Anadolu Bölgesi'nde bulunan Nevşehir İl Müzesi'nde teşhir edilen el sanatları ürün örnekleriyle sınırlıdır (işleme, örgü, dokuma ve takı örnekleri). Müzede korunan el sanatları ürünlerinden 162 örnek araştırma kapsamına alınmıştır.Nevşehir Müzesinde incelenen etnografik örneklerin belgelendiği ürünlerin fotoğrafları çekilerek; malzeme, teknik, renk ve kompozisyon özellikleri bilgi formları üzerinde analiz edilmiştir.Müzede incelenen işleme örnekleri; havlu, peşkir, uçkur, yatak çarşafı, çevre, yazma, bohça ve kırlenttir. İşlemelerde pamuklu dokuma kumaş kullanıldığı görülmüştür. Tekniklerden hesap işi ve Türk işi tekniği, renklerden yeşil ve mavi, bezemelerden ise bitkisel bezeme yoğun olarak kullanılmıştır. İşlemelerde yoğun olarak pamuk ipliği ve sim iplik kullanıldığı gözlenmiştir.Müzede incelenen Kadın giysilerinden Bindallı, şalvar, salta (ceket)nın zemininde kadife, işlemesinde Maraş (dival) işi kullanıldığı ve bitkisel motiflerin yoğun olarak yer aldığı saptanmıştır. İşlemesinde sim iplik yoğun olarak kullanılmıştır.Müzede incelenen başlık ve takılar grubunda; tepelik, alınlık, fes kancası, saç bağı, gerdanlık, muskalık, yanakdöven, göğüslük, kemer ve kemer kaşı yer almaktadır. Kadın başlıklarının ana malzemesi olan feslerin süslemesinde tepelik ve penezlerin yoğun kullanıldığı görülmüştür. Takılarda ise gümüşün yanı sıra süsleyici malzeme olarak taş yoğun olarak yer almıştır. Kabartma ve taş kakma tekniği ile bu takıların süslendiği ve geometrik bezemenin daha çok kullanıldığı belirlenmiştir.Müzedeki keselerin (para, tütün, tarak ve saat keseleri, para cüzdanı) büyük çoğunluğu tığ örgü tekniği ile yapıldığından, malzeme olarak daha çok pamuk iplik kullanılmıştır. Renklerden yeşil, mavi ve kırmızı keselerde sıkça kullanılırken, bitkisel bezemenin yanında geometrik bezemenin de yoğun olarak kullanıldığı saptanmıştır.Örgü grubunda patik, eldiven ve çorapların yer aldığı görülmüştür. Örgülerin büyük kısmını oluşturan çoraplar beş şiş tekniğiyle ve yün ipliklerle örülmüştür. Çoraplarda beyaz ve yeşil renkleri sıkça kullanılmış, geometrik ve bitkisel motiflerle bezemeli olduğu gözlenmiştir.Dokumalar grubunda yer alan halı, kilim, heybe, çanta, kolan ve dokuma kumaşların genelinde yün ipliği kullanılmış; tekniklerden halı tekniği, renklerden kırmızının yanı sıra siyah, krem rengi, sarı ve mavinin yoğun olarak kullanıldığı gözlenmiştir. Geometrik motiflerle bezeli dokumaların yoğunlukta olduğu belirlenmiştir.Müzede yürütülen çalışmalarda, Nevşehir Müzesinde yer alan bir çok örneğin depolarda korunduğu gözlenmiştir. Etnografik eserler açısından zengin birikimi olan Nevşehir Müzesinin de bir çok müze gibi sergileme alanları yetersizdir.Nevşehir Müzesinde, birçok eserin envanter bilgilerinde eksiklik olduğu gözlenmiştir. Bu alanda bilgilerin hızla güncelleştirilmesi, elektronik ortamda tanıtılması ve sergileme alanlarının düzenlenmesinin gerekliliği gözlenmiştir. Bu alanda araştırma yapan kurum ve kişilere destek verilerek depolarda gün ışığına çıkartılmayı bekleyen birçok eser atıl durumdan kurtarılmalıdır.

Özet (Çeviri)

Present research was planned and carried out in order to classify handicrafts works in Nevşehir Provincial Museum in the Central Anatolia Region and then examine them in terms of areas of use, materials, techniques applied, color, ornament and forms of composition, as a consequence, to contribute to promotion of our handicrafts, which represent our material culture in museums.This research is composed of 4 main sections. Sections I and II include scope and method of the research. Section III is about conceptual framework of the research, information forms, findings and comments while the last section, IV, covers conclusion and recommendations.The research is restricted to samples of handicrafts works exhibited in Nevşehir Provincial Museum in the Central Anatolia Region (such as pieces of needlework, knitting, weaving and jewelry). Of the handicrafts samples kept in the museum, 162 pieces were included in the study.The pieces documenting ethnographical samples in Nevşehir Museum which were handled were pictured and features such as materials, techniques applied, color and composition were analyzed on information forms.Samples of needlework examined in the museum include towels, peşkir (napkin), waistband, bed sheet, handmade surroundings, hand-painted kerchief, bundles and small pillows.It was seen that cotton fabric was used for needlework. As for techniques applied; Antep needlework and Turkish technique; colors such as green and blue; vegetative ornaments were commonly used. As for the yarns used in needlework, cotton yarn and purls were dominantly used.Of the female wear pieces examined in the museum; it was seen that the ground for Bindallı, baggy trousers and salta (blazer) was mainly velvet while Maraş (dival) needlework was put alongside vegetative motives on most of the pieces. Purl was used for a weaving material on a frequent basis.The group of caps and jewelry included in the research sample includes cap stone, frontoral accessories, fez hook, hair ribbon, neckband, amulet cap, yanakdöven (a type of accessory falling downward from the hair), bibs, belts and belt buckle. In connection with ornament of fez, which is the main material of women caps, cap stones and penez (round coins used for dress decoration) were seen to have been used intensively. As for jewelry; silver was mainly decorated by using stone. Relief and stone inlay were techniques used for ornament of such accessories and mostly geometrical ornamentation was used then.In majority of the bags seen in the museum (money, tobacco, hair comb and watch bags and wallet) were made of using knitting needlework, and cotton yarn was used as material. While green, blue and red were the most frequently used colors in bags, it was seen that geometrical ornament was used as must as vegetative ornament.The knitted group is composed of bootees, gloves and socks. Socks, constituting majority of the knitted pieces, were woven with five needle technique by using wool yarn. White and green colors were frequently preferred in socks while geometrical and vegetative motives were main items used for ornament.As for the woven group, wool yarn was used in majority of the items such as carpets, rugs, bags, saddlebags, girth and weaving fabrics; carpet technique was applied as the mostly used technique, and red, black, beige, yellow and blue were used as predominant colors. It was found out that woven pieces decorated with geometrical motives are common.The activities carried out in the museum showed that many samples in Nevşehir Museum are being kept in storing houses. Nevşehir Provincial Museum, which is rich in terms of ethnographic pieces, faces lack of exhibition halls like many other museums.In Nevşehir Museum, it was observed that inventory information regarding many items were incomplete. It was concluded that information in this area must be updated shortly, promoted in electronic media and exhibition areas must be arranged. Both persons and organizations carrying out research in this area must be supported so that many work pieces can be disclosed and thus can be saved from being useless items.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    73701

    İç Anadolu Bölgesi etnografya müzelerinde bulunan deri ürünlerin süsleme ve kompozisyon özellikleri üzerine bir araştırma

    A Research on ornamentation and composition characteristics of the leather products that are currently existing in the Central Anatolian Region ethnography

    TOMRİS KATLI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    El SanatlarıGazi Üniversitesi

    El Sanatları Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEDİHA GÜLER

  2. Tez No

    689096

    İç Anadolu bölgesinde şebekeden deşarj edilen atıksu miktarlarının yıllar bazındaki değişim seyri ve coğrafi bilgi sistemleri (CBS) yardımıyla mekansal analizi

    The course of change in the amounts of wastewater discharged from the network in the Central Anatolia region based on the years and spatial analysis with geography information systems (CBS)

    YİĞİTCAN BALLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Çevre MühendisliğiNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUHAMMED CÜNEYT BAĞDATLI

  3. Tez No

    456056

    Yozgat ili ve çevresine ait çeşitli su örneklerindeki doğal radyoaktivite ve radyasyon dozlarının tahmin edilmesi

    Natural radioactivity in various water samples and radiation dose estimations in Yozgat province, Turkey

    DİLEK KOYUNCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Fizik ve Fizik MühendisliğiNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi

    Fizik Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MELTEM DEĞERLİER

  4. Tez No

    586510

    İç Anadolu Bölgesinde sıcaklık ve yağış değişkenlerinin eğilim analizi

    Trend analysis of temperature and precipitation variables in Central Anatolia Region

    SERHAT ÖZYILDIRIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    İnşaat MühendisliğiYozgat Bozok Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT AY

  5. Tez No

    542000

    İç Anadolu'da dağılım gösteren patates böceği Leptinotarsa decemlineata, Say (Coleoptera: Chrysomelidae) populasyonlarında mikrosatellit varyasyonu

    Microsatellite variation in potato beetle Leptinotarsa decemlineata, Say (Coleoptera: Chrysomelidae) populations distributed in Central Anatolia

    SALİH BERKAY BERKCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    BiyolojiAnkara Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İRFAN KANDEMİR

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AYÇA ÖZKAN KOCA

Geri Dön