Doğrudan yabancı sermaye yatırımları ve Türkiye açısından değerlendirilmesi
Foreign direct investment and its assessment with regards to Turkey
- Tez No: 280298
- Danışmanlar: PROF. DR. TENGİZ ÜÇOK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Uluslararası İşletmecilik, Çok Uluslu İşletmeler, İşletmelerin Uluslararasılaşma Süreçleri, Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları, Türkiye, International Business, Multinational Businesses, Internationalization Process of Businesses, Foreign Direct Investment, Turkey
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Genel İşletmecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 271
Özet
?Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Türkiye Açısından Değerlendirilmesi? başlıklı bu çalışma uluslararası işletmecilik ve uluslararası işletmeler, çok uluslu işletmeler, işletmelerin uluslararasılaşma süreçleri, DYS yatırımları, yabancı sermaye yatırımlarının türleri ve de DYS yatırımları ve Türkiye konularını içermektedir.Çalışmanın birinci bölümünde küreselleşen dünyada uluslararası işletmeler ve uluslararası işletmecilik kuramı, uluslararası işletmeciliğin tanımlanması ve ilgili kavramlar, uluslararası işletmecilik faaliyetlerini yönlendiren birimler ve etkileyen faktörler ve uluslararası işletmeciliğin katkıda bulunan etkenler incelenmiştir. Bunlara ek olarak, işletmelerin uluslararasılaşma nedenleri ve işletmelerin uluslararasılaşma sürecinde karşılaşabilecekleri risklerden kültürel risk, politik risk, finansal risk ve ticari risk kavramları tanımlanmış ve üzerinde durulmuştur. Anlaşılacağı üzere, çalışmanın birinci kısmı daha çok uluslararası işletmecilik ve uluslararası işletmeciliğin tanımlanması için gerekli diğer unsurlara ayrılmıştır. Bunun nedeni ise, küreselleşmenin geri dönülmez bir biçimde devam ettiği ve milli sınırların artık yavaş yavaş anlamını yitirmeye başladığı bir dünyada uluslararası işletmecilik faaliyetlerinin çok önemli bir hale gelmesi, ülkeleri ve bölgeleri ekonomik, finansal, sosyal ve kültürel olarak ciddi biçimde etkilemesidir. Ayrıca bu bölümde, konunun önemi itibarı ile uluslararası işletmeciliğin temel öğelerinden olan ÇUİŞ kavramı üzeride durulmuş ve değerlendirilmesi yapılmıştır.Çalışmanın ikinci bölümü işletmelerin uluslararasılaşma süreçleri ve doğrudan yabancı sermaye teorisi üzerine kurulmuştur. Bu çerçevede, işletmelerin uluslararasılaşma modelleri, doğrudan yabancı yatırım modeli, aşama modeli ve şebeke ağı modeli üzerinde durulmuştur. İşletmelerin uluslararasılaşma modellerine bakıldığında ise, uluslararasılaşma sürecinin ilkin ihracatla başladığı ve DYS yatırımlarının son aşamalarda gerçekleştiği ifade edilmektedir. Ardından, doğrudan yabancı sermaye kuramının açıklanmasında ise DYS yatırımlarını teşvik eden nedenler, DYS yatırımlarının olumlu ve olumsuz yönleri ve bunların hem ev sahibi hem de ana ülke açısından değerlendirilmesi, DYS yatırımları ve devlet politikaları üzerinde durulmuştur. Sonrasında da, DYS yatırımlarının türleri olan uluslararası iş ortaklıkları, birleşme ve devralmalar, sıfırdan işletme kurulması, anahtar teslim projeler, yönetim sözleşmeleri ve portföy yatırımları üzerinde durulmuş ve dünyada DYS yatırımları, etkiler ve beklentilere değinilerek ikinci bölüm sonuçlandırılmıştır.Çalışmanın üçüncü bölümü ise DYS yatırımları ve Türkiye, gelişmeler ve olası etkiler üzerine odaklanmıştır. Son bölümde Türkiye'de yabancı sermaye yatırımlarının gelişim süreci, girişi ve etkileri 1950 ? 1980 ithal ikameci dönem, 1980 ? 2000 liberal ekonomik politikaların uygulamaya konulması, tamamen dışa açılma ve 2000'ler sonrası DYS yatırımları ve ekonomik etkileri olarak incelenmiştir. Türkiye'de önemli miktarda DYS girişi 2000'ler sonrası olmuştur ve önemli derece DYS hacmi en çok özelleştirmenin yapıldığı 2004 ? 2010 arası dönemde giriş yapmıştır. Özellikle 1980 ? 2010 döneminin kamu web sayfalarından sağlanan verilere göre, DYS girişi ve GSYİH, ticaret hacmi ve açığı, iç borç ? dış borç stoku ve cari işlemler dengesi ile kıyaslamaya gidildiğinde girişi yapan DYS'nin yeterli olamadığı, kaynak açığını kapatamadığı ve de DYS girişinin ekonomik gelişime yeterince olumlu etkisinin olmadığı anlaşılmıştır. Buna ek olarak, üçüncü bölümün son kısmında yer verilen ekonometrik analizde bu yorumları destekler niteliktedir. Yapılan ve 1992:Q1-2007:Q3 dönemini kapsayan ekonometrik analize göre, Türkiye'de DYS girişinin ve GSYİH değişimi, yani ekonomik gelişme üzerinde olumlu bir etkisi olmadığı gözlemlenmiştir. Bu nedenle, Türkiye'de DYS ve özelleştirme politikalarını gözden geçirilmesi ve ülkemiz kazanımları doğrultusunda değiştirilmesi daha olumlu sonuçlar verebilecektir.
Özet (Çeviri)
This study entitled ?Foreign Direct Investment and its Assessment with Regards to Turkey? is consisted of the subjects as international business operations and international firms, multinational companies, the internationalization process of businesses, types of foreign direct investment, FDI and Turkey.Within the first chapter of the study the theory of international business in a globalized world, the definition of international business and related notions, agencies conducting the international activities and factors contributing to international business are examined. In addition to these, the internationalization reasons of businesses and the risks (cultural, political, financial and commercial risks) that companies could confront in the process of internationalization are reviewed. As one can see, the first chapter of the study is about the concept of international business and other related topics in international business studies. The reason for this is that in a world where the concept of globalization is prevailing and national borders are declining gradually, the international business activities are impacting on countries and regions considerably with economic, financial, social, and cultural aspects. Additionally, upon the importance of the subject, the theory and issue of multinational companies are reviewed in chapter 1.The second chapter of the study is based on the internationalization and the internationalization models of businesses. Within the internationalization, the FDI, Phase and Network models are analyzed. Regarding to the explanation of the notion of FDI, the reasons promoting FDI, the positive and negative features of FDI and the effect of government policies on FDI are defined. Afterwards, it is dwelled on the types of FDI as international joint ventures, mergers and acquisitions, greenfield operations, turnkey projects, management contracting and portfolio investments as well as the impact of FDI flows in the world and expectations.The final chapter of the study is focused on FDI and Turkey, developments and potential impacts. The development of FDI in Turkey is scrutinized beginning from the import substitution period of 1950 -1980, the liberalization era of 1980 ? 2000 and the FDI entry after 2000s and its reflections are discussed. The biggest portion of FDI entry in Turkey realized after 2000s and this FDI entry realized parallel to the diversified privatization operations between 2004 ? 2010. However, the amount of 40 billion USDs acquired as a result of the sale of public facilities to foreign companies (privatization) and FDI entry are utilized to cover the budgets deficits and public debts. For, the FDI entry in Turkey within the period of 1980 ? 2010 are not sufficient to cover the gaps in GDP, foreign trade deficits, internal ? external debts and current account balance as well as does not enhance economic growth. Additionally, the econometric analysis made in the last part of the third chapter support this view. According to the econometric analysis made comprising the 1992:Q1-2007:Q3 period, FDI entry has no positive and enhancing impact on the economic growth, namely the GDP. Eventually, it could be stated that the FDI and privatization policies of Turkey shall be reviewed and changed in favor of our country.
Benzer Tezler
- Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarında politik risk ve Türkiye açısından değerlendirilmesi
Political risk in foreign direct investment and evaluation in the context of Turkey
SEVGİ ÇİLİNGİR
- Vergi politikalarının doğrudan yabancı sermaye yatırımları üzerindeki etkisi
The impact of tax policies on foreign direct investments
ABDULLAH AKKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
EkonomiGazi ÜniversitesiDış Ticaret Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ECE KONAKLIOĞLU
- Yükselen ekonomiler ve Türkiye'de doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının siyasal-ekonomik istikrar açısından değerlendirilmesi
Assessment of foreign direct investment for Turkey and emerging economies in terms of economic and political stability
MUHAMMED YILDIZ
Doktora
Türkçe
2017
EkonomiAtatürk Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞABAN MUSTAFA ERSUNGUR
- Uluslararası vergi rekabetinin doğrudan yabancı sermaye yatırımları üzerindeki etkisi: Türkiye örneği
The effect of i̇nternational tax competition on foreign direct investment:case of Turkey
HATİCE ÇAKMAK