Description of tatar morphology and a Tatar-Turkish machine translation system
Tatarcanın morfolojisinin tanımlanması ve Tatarca-Türkçe makine çeviri sistemi
- Tez No: 290286
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ATAKAN KURT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Fatih Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 75
Özet
ilgisayarlı Çeviri (machine translation) Bilgisayarlı Dil Bilimin önemli problemlerinden bir tanesidir. Birbirine yakın diller arası çeviri biçimsel (morfolojik) çözümleme, sözlük, ve biçimsel üretim ile yapılabilir. Bu çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Tatarcanın biçimsel analizi iki düzeyli kurallar ve sonlu durum makinaları ile modellenmiştir. İki düzeyli kurallar ekler kelimeye eklenirken ortaya çıkan ses kurallarını modellemek için kullanılırken, sonlu durum makinaları eklerin hangi sırada bir kelimeye ekleneceğini modellemektedir. İkinci bölümde Tatarca-Türkçe makine çevirisi kabaca 3 aşamada gerçekleştirilir: (i) Kaynak dildeki kelimenin biçimsel çözümlemesiyle gövde ve eklerin belirlenmesi (ii) bir sözlük aracılığı ile gövdenin amaç dildeki karşılığının bulunması, (iii) karşı dilde gövdeye gerekli eklerin eklenerek biçimsel üretimle kelimenin oluşturulması. Sistem DİLMAÇ bilgisayarlı çeviri sistemiyle gerçekleştirilmiş olup çözümleyici, üretici ve çeviri web uygulaması olarak Internetten erişilebilir.
Özet (Çeviri)
Machine translation is one of the fundamental problems in Natural language Processing. Machine translation (MT) between closely-related languages can be implemented via morphologic parsing, dictionary, and morphologic generation. In this thesis, a Tatar-Turkish MT system is implemented using DİLMAÇ MT Framework. The work in this thesis is two folds: Firstly an in-depth morphological analysis of Tatar language is done using two-level morphological rules and finite state automatas. The morphological rules model phonological events when affixing morphemes to word roots or stems. Finite state automatas model the order in which the derivational and inflectional morphemes are successively affixed to roots to form words. Secondly a morphological Tatar-Turkish MT system is implemented which mainly consists of three steps: (i) morphological parsing of a word in source language, (ii) translation of the stem into destination language via a bilingual dictionary, (iii) morphological generation of the word in destination language. The morphological generator, parser and translation is available as a web based application.
Benzer Tezler
- Durgun görüntülerden yüz ifadelerinin tanınması
Facial expression recognition from static images
BİLGE SÜHEYLA AKKOCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHİTTİN GÖKMEN
- Kazan Tatarları etnografik söz varlığı
Kazan Tatars ethnographic vocabulary
ZEYNEP HEPBİLDİKLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÖNER
- Edebiyat ve kültürel değerler bağlamında Tatar yazar Ayaz Gıylecev'in Yara romanı
Yara novel by Tatar writer Ayaz Gıylecev in the context of literature and cultural values
BURAK DÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve Edebiyatıİnönü ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMİLYA YARULLİNA YILDIRIM
- Soğuk savaş başlangıcında Türkiye'ye yönelik Sovyetler Birliği tehdidi ve güvenlik politikaları
The Soviet Union threat against Turkey in beginning of cold war and security politics
YAVUZ İNCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Uluslararası İlişkilerİstanbul Arel ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. VOLKAN TATAR
- Kazak Türkçesinde türemiş sıfatlarla ilgili söz varlığı
Vocabulary of derived adjectives in Kazakh Turkish
SEMRA BAŞBOĞA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimArdahan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYABEK BAYNİYAZOV