Geri Dön

Description of tatar morphology and a Tatar-Turkish machine translation system

Tatarcanın morfolojisinin tanımlanması ve Tatarca-Türkçe makine çeviri sistemi

  1. Tez No: 290286
  2. Yazar: ERCAN GÖKGÖZ
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ATAKAN KURT
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2011
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Fatih Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 75

Özet

ilgisayarlı Çeviri (machine translation) Bilgisayarlı Dil Bilimin önemli problemlerinden bir tanesidir. Birbirine yakın diller arası çeviri biçimsel (morfolojik) çözümleme, sözlük, ve biçimsel üretim ile yapılabilir. Bu çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Tatarcanın biçimsel analizi iki düzeyli kurallar ve sonlu durum makinaları ile modellenmiştir. İki düzeyli kurallar ekler kelimeye eklenirken ortaya çıkan ses kurallarını modellemek için kullanılırken, sonlu durum makinaları eklerin hangi sırada bir kelimeye ekleneceğini modellemektedir. İkinci bölümde Tatarca-Türkçe makine çevirisi kabaca 3 aşamada gerçekleştirilir: (i) Kaynak dildeki kelimenin biçimsel çözümlemesiyle gövde ve eklerin belirlenmesi (ii) bir sözlük aracılığı ile gövdenin amaç dildeki karşılığının bulunması, (iii) karşı dilde gövdeye gerekli eklerin eklenerek biçimsel üretimle kelimenin oluşturulması. Sistem DİLMAÇ bilgisayarlı çeviri sistemiyle gerçekleştirilmiş olup çözümleyici, üretici ve çeviri web uygulaması olarak Internetten erişilebilir.

Özet (Çeviri)

Machine translation is one of the fundamental problems in Natural language Processing. Machine translation (MT) between closely-related languages can be implemented via morphologic parsing, dictionary, and morphologic generation. In this thesis, a Tatar-Turkish MT system is implemented using DİLMAÇ MT Framework. The work in this thesis is two folds: Firstly an in-depth morphological analysis of Tatar language is done using two-level morphological rules and finite state automatas. The morphological rules model phonological events when affixing morphemes to word roots or stems. Finite state automatas model the order in which the derivational and inflectional morphemes are successively affixed to roots to form words. Secondly a morphological Tatar-Turkish MT system is implemented which mainly consists of three steps: (i) morphological parsing of a word in source language, (ii) translation of the stem into destination language via a bilingual dictionary, (iii) morphological generation of the word in destination language. The morphological generator, parser and translation is available as a web based application.

Benzer Tezler

  1. Durgun görüntülerden yüz ifadelerinin tanınması

    Facial expression recognition from static images

    BİLGE SÜHEYLA AKKOCA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUHİTTİN GÖKMEN

  2. Kazan Tatarları etnografik söz varlığı

    Kazan Tatars ethnographic vocabulary

    ZEYNEP HEPBİLDİKLER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıEge Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA ÖNER

  3. Edebiyat ve kültürel değerler bağlamında Tatar yazar Ayaz Gıylecev'in Yara romanı

    Yara novel by Tatar writer Ayaz Gıylecev in the context of literature and cultural values

    BURAK DÖNMEZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve Edebiyatıİnönü Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RAMİLYA YARULLİNA YILDIRIM

  4. Soğuk savaş başlangıcında Türkiye'ye yönelik Sovyetler Birliği tehdidi ve güvenlik politikaları

    The Soviet Union threat against Turkey in beginning of cold war and security politics

    YAVUZ İNCE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Uluslararası İlişkilerİstanbul Arel Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. VOLKAN TATAR

  5. Kazak Türkçesinde türemiş sıfatlarla ilgili söz varlığı

    Vocabulary of derived adjectives in Kazakh Turkish

    SEMRA BAŞBOĞA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DilbilimArdahan Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYABEK BAYNİYAZOV