Üstün zekalı öğrencilerin bakış açısıyla üstün zeka etiketinin öğrencilerin çeşitli algıları üzerindeki etkileri
Effects of labeling students as ?gifted? according to gifted students perceptions
- Tez No: 296602
- Danışmanlar: DOÇ. DR. UĞUR SAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Algı, Üstün zekâ, Üstün zekâ etiketinin etkileri, Gifted, Gifted label effects, Perception
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Üstün Zekalılar Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Bu çalışmanın amacı, üstün zekâ etiketinin üstün zekâlı olarak tanılanan öğrencilerin kendilerine ve ebeveynlerinin ve arkadaşlarının tutumlarına ilişkin algıları üzerindeki etkilerini araştırmaktır. Etiketleme kuramı, etiketlemeden sonra hem bireylerin davranışlarının hem de çevrenin onlara karşı tutumlarının değiştiğini savunan sosyal bir kuramdır. Üstün zekâ ile ilgili alanyazında etiketlemenin, olumlu ve olumsuz etkileri olduğu belirtilmektedir. Ancak araştırmalarda elde edilen bulgular çeşitli nedenlerden dolayı kesin yargılara götürememektedir.Bu araştırma, Anadolu Üniversitesi bünyesinde yürütülen Üstün Yetenekliler Eğitim Programları'na (ÜYEP) başvuran öğrenciler ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya, 2011 yılında ÜYEP'e başvuran 415 öğrenci ve bu öğrenciler arasından üstün zekâlı olarak tanılanan 26 altıncı sınıf öğrencisi katılmıştır. Araştırmada, Üstün Zekâ Etiket Etkileri Ölçeği (ÜZETÖ) kullanılmıştır. Ölçek, olumlu ve olumsuz algıları içeren 24 maddeden oluşmuştur. Ölçek, programa başvuran 415 öğrenciye başvuru aşamasında, üstün zekâlı olarak tanılanan 26 öğrenciye ise programa başladıktan 8 hafta sonra sontest olarak tekrar uygulanmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizinde ölçek bazında ilişkisiz örneklem için t-testi ve ilişkili örneklem için t- testi, maddeler bazında ise Wilcoxon işaretli sıralar testi kullanılmıştır.Araştırma sonuçları toplam test ve alt ölçek bazında, üstün zekâ etiketinin öğrencilerin kendilerine yönelik algılarında, ebeveynlerinin kendilerine karşı tutumlarına yönelik algılarında ve arkadaşlarının kendilerine karşı tutumlarına ilişkin algılarında önemli bir değişikliğe neden olmadığını ortaya koymuştur. Madde bazında analiz sonuçlarında ise ?Arkadaşlarım arasında kendimi yalnız hissediyorum?, ?Ailem beni başka çocuklarla çok fazla kıyaslıyor? ve ?Arkadaşlarım zayıf yönlerim ile alay ediyorlar? maddelerinin öntest ve sontest karşılaştırmalarında anlamlı bir artış olduğu görülmektedir. Ayrıca üstün zekâlı olarak tanılanan öğrencilerin, arkadaşlarının tutumlarına ilişkin algılarında normal öğrencilere göre daha olumsuz algıya sahip oldukları saptanmıştır. Çalışmanın sonuç kısmında araştırma sonuçları ve bu sonuçlara etki edebilecek etmenler tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study was to investigate the effects of labeling students as ?gifted? on their perceptions of themselves and of their parents? and friends? attitudes towards themselves. Labeling theory is a social theory which states that labeling causes certain changes in people?s behaviors and in the attitudes of their social environment towards themselves. The literature analyses show that labeling can have both positive and negative effects. However, definite conclusions should not be drawn from the studies for several reasons.This study was conducted with 415 sixth-grade students who applied to the Educational Programs for Talented Students (EPTS), a university-based after-school program for talented students at Anadolu University, Eskisehir, Turkey. Of the population 26 were identified as gifted by the identification system of the EPTS. A scale titled as ?Scale for Gifted Labeling Effects (SGLE)? was developed to measure possible efftecs of labeling students as ?gifted.? The instrument included 24 items, of which 12 were positive and the rest 12 were negative perceptions. Eight of the items were related to students? perceptions towards themselves, 8 were related to their perceptions towards their friends? attitudes, and the rest 8 were concerned with their perceptions towards their parents? attitudes. The instrument was administered to all applicants when they applied to the EPTS. The identified 26 gifted students took the same scale again as posttest after attending the EPTS for eight weeks. Indepent samples t-test, Paired sample t-test and Wilcoxon signed-rank test were used to analyse data.Total test and subscale comparisions showed that labeling students as ?gifted? did not have any significant effect on their perceptions about themselves nor did it have any effect on their perceptions about their parents? and friends? attitudes towards themselves. However, pretest-posttest comparisons by item showed increases in the following perceptions: ?I feel lonely among my friends?, ?My parents often compare me to other children? and ?My friends tease me for my weaknesses.? In addition, results showed that gifted students had higher negative perceptions about their friends? attitudes towards themselves compared to those who were not identified as ?gifted.?
Benzer Tezler
- A primary school 2nd grade gifted student's motivation in learning English as a second language
İlkokul 2. sınıfta okuyan üstün zekalı bir öğrencinin ikinci dil olarak İngilizce'yi öğrenmedeki motivasyonu
GAMZE PİŞGİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FILIZ SHINE EDIZER
- Elementary teachers' and elementary mathematics teachers' perceptions of mathematically gifted students
Sınıf öğretmenlerinin ve ilköğretim matematik öğretmenlerinin matematikte üstün zekalı öğrencilere yönelik algıları
SUMEYRA TÜTÜNCÜ
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik Üniversitesiİlköğretim Matematik Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MİNE IŞIKSAL BOSTAN
- Normal ve üstün zekâlı öğrencilerin liderliğe bakış açılarının incelenmesi
Examination of viewpoints of normal and gifted students concerning leadership
ESAT SAMET ALTUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimMaltepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİYE ÜMİT TÜLİN DAVASLIGİL
- Üstün zekalı ve yetenekli çocuğu olan anne ve babaların mentorluğa bakış açısı ölçeği (MBA-ÜZÇAB) geliştirme çalışması
Developing mentoring perspective scale of parents gifted and talented children (MBA-ÜZÇAB)
MÜJGEN BİRİCİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MARİLENA ZİNOVİA LEANA TAŞCILAR
- İlköğretim 4. ve 5. sınıf fen ve teknoloji dersi ile matematik dersinde üstün zekâlı öğrencilere yönelik uygulamaların değerlendirilmesi
Evaluation of the practices for gifted students in maths and science and technology classes of the 4th and the 5th grades
EZLAM SUSAM
Doktora
Türkçe
2012
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVZAT BATTAL