Türkiye'de mimarlık tarihi yazımı: Konuşmaya başlarken susturmak
Architectural historiography in Turkey: Silencing to historian
- Tez No: 296828
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BÜLENT TANJU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Tarihi ve Kuramı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 45
Özet
Bu tez Geç Osmanlı Erken Cumhuriyet Döneminde yazılmış olan mimarlık tarihi metinlerindeki söylemlerin analizini yapmayı amaçlamaktadır. Tezde ?bütünsellik anlatıları? olarak adlandırılan bu söylemlerin yazılı metinlerdeki işleyiş biçimleri incelenmiştir. İlk bölümde bu analizi yapmaya olanak sağlayan kuramsal araçlar tarif edilmeye çalışılmıştır. İkinci bölümde ise; tezde kullanılan metinler, ilk bölümdeki kavramlar aracılığı ile irdelenmiştir.Tezde tek bir anlatının izi sürülmemiş birbirinden farklı birçok anlatıya (Milliyetçilik, bağlamsalcılık, muhafazakarlık vb.) yer verilmiştir. Bu anlatılar tezde tek tek ele alınmamış daha geniş bir bağlama oturtulma çalışılmıştır. Bu söylemlerin ele alınan metinlerde nasıl ortaya çıktığı ve ne işe yaradığı sorgulanmıştır. Bu sayede söylemler bir neden olarak değil bir sonuç olarak değerlendirilmiştir.İlk bölümün temel iddiası şudur; söylemler arasındaki fark geçmiş ile kurulan ilişki biçiminden kaynaklanmaktadır. Bu bölümde geçmiş bir boşluk olarak kabul edilmiştir. Söylem ise bu boşluğu kapama biçiminin adıdır. Üretilen metinler ise senaryo olarak adlandırılmıştır. Bütünsellik anlatıları geçmişi, bugünü ve geleceği bütünselleştiren senaryolardır. Ele alınan söylemlerin bu boşluğu nasıl kapamaya çalıştıkları, hangi senaryoları ürettikleri ilk bölümün konusunu oluşturmaktadır.Tezin ikinci bölümünde ise; üretilen bu senaryolar yan yana konularak okunmaya çalışılmıştır. Bu paralel okumalar sayesinde faklı modellerin nasıl aynı bütünsellik hayaline sahip olduğu vurgulanmıştır. Kendini tek ve doğru kabul eden bu ?mutlak? söylemlerin yan yana gelince hangi defolara sahip oldukları açığa çıkartılmaya çalışılmıştır. Bu defoların açığa çıkması ise aşkın anlatılar üzerine konuşulabilmesini sağlamaktadır. Bu konuşma aynı zamanda bu söylemlerin üreticileri üzerine de yapılabilir. Ortamdaki aktörlerin sahip oldukları pozisyonlar ve bu pozisyonlar aracılığı ile ürettikleri metinlerin sorunsallaştırılması tezin ikinci bölümünü oluşturmaktadır.Sonuç bölümünde ise birinci ve ikinci bölümde ele alınan metinler aracılığı ile mimarlık tarihi yazımı hakkında bir değerlendirme yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to do an analysis of the discourses in the texts of architectural history written between the Late Ottoman and Early Republican Periods. In inscriptive texts, forms of processes of this discourses called as ?totality narratives? are examined. In the first part, the description of theoretical instruments which provide to do this analysis is done. As for in the second part, texts used in this thesis are researched over the notions discussed in the first part.This thesis gives a place to several narratives such as nationalism, contextualism etc. instead of tracing only one narrative. These narratives are not handled one by one, contrary, embedded in a larger context. In the texts used in this thesis, it is interrogated how these discourses appear and what they answer. By this means, discourses are not evaluated as a reason but as the result.The main argument of the first part is that this difference between the models arises from their ways of relating to the past. In this part, past is accepted as emptiness. Discourse is the name of the form of filling this emptiness. Generated texts are called as scenario. ?Totality narratives? are the scenarios which integrate the past, today and the future. How these models fill this emptiness and which scenarios they produce are the subject of the first part.In the second part, these generated scenarios are read by juxtaposition. Due to this parallel reading, it is emphasized how different models have the same ?totality? fantasy. It is manifested how faults these models have when they are put together while they were claiming their uniqueness and absolute correctness. Manifesting these faults enable to be able to talk on transcendental narratives. This talking can be made on the producers of these models at the same time. The positions that the actors have in this platform and problematizing their texts produced by these positions constitute the second part of this thesis.In the conclusion part, through the texts discussed in the first and second parts, an evaluation is made on the architectural historiography in Turkey. In this evaluation, a conception is generated consisting on how the subjects, on which had been talked and written in the architectural historiography in Turkey between the Late Ottoman and Early Republican periods, can be read differently.
Benzer Tezler
- 2000'lerde İstanbul'da gerçekleştirilen konut projelerinin mimarlıkta bölgeselcilik bağlamında değerlendirilmesi
Evaluation of 2000's residance project in Istanbul within context of the architectural regionalism
İLKER ERTUĞRUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EBRU ÖZEKE TÖKMECİ
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- Лингво-стилистические особенности ложныхдрузей переводчика
Tuzak kelimelerin çevirisinde dilbilimsel ve üslupbilimselözellikler
ŞUHEDA RENGİN ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Rusça
2024
Mütercim-TercümanlıkKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALTANAT MAMBAYEVA
- Karikatürün tarihi ve karikatürün grafik sanatlarla ilişkisi
Başlık çevirisi yok
BORA ÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Güzel SanatlarMarmara ÜniversitesiGrafik Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜRBÜZ DOĞAN EKŞİOĞLU
- Atatürk Bulvarı örneğinde İstanbul'daki tarihsel katmanlaşma ve imar hareketleri
Historic stratification and planning movements in Istanbul on the example of Atatürk Boulvard
HAYRİYE İSMAİLOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZELİHA HALE TOKAY