The phrase structure of two dialects of Kurmanji Kurdish: Standard dialect and Muş dialect
Kurmançi Kürtçesinin iki aksanının öbek yapısı: Ölçünlü aksan ve Muş aksanı
- Tez No: 298346
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. BALKIZ ÖZTÜRK BAŞARAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dilbilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 164
Özet
Bu çalışmanın amacı Kurmançi Kürtçesi'nin öbek yapısını özellikle öze geçişlilik (ergatif) üzerine odaklanarak incelemektir. Kurmançi'nin, tümceciğin geçişlilik ve zaman özelliklerine bağlı olarak iki farklı durum örüntüsüne sahip olduğu varsayılmıştır; geçmiş zamanda olmayan geçişli yapılarda yalın (nominatif) örüntü ve geçmiş zaman geçişli yapılarda öze geçişli (ergatif) örüntü sergilediği öne sürülmüştür (Thackston, 2006; Haig, 2004). Bu çalışmada Yetinmeci Çizgi (YÇ) ve Dağılımcı Biçimbilim (DB)'in ana öncülleri uyarlanarak, söz dizimde durum örüntülerinin ve uyum sisteminin özelliklerini ve durum ve uyum eklerinin biçimbirimsel açıdan ortaya çıkışı analiz edildi.Bu çalışmada, Kurmançi'nin geçmiş zaman geçişli yapılarda biri Ölçünlü diğeri Muş aksanında olmak üzere aslında iki tür öze geçişlilik gösterdiği öne sürüldü. Her iki aksanda da öze geçişliliğin zaman ve geçişliliğe bağlı fakat anlamsal rollerden bağımsız olmasına dayanarak Marantz, 1991; Davison, 2004; Bobaljik&Branigan, 2006, çalışmaları ışığında öze geçişliliğin Kurmançi'de yapısal ve bağımlı bir durum eki olduğu iddia edildi. Bağlam ve etki alanı testleri bulgularına dayanarak farklı durum ekleri almalarına rağmen yalın ve öze geçişli öznelerin söz dizimsel olarak birbirlerine paralel oldukları tartışıldı. DB modelinde söz dizimsel durum eşlemlemesini ve durum-uyum eklerinin biçimbirimsel olarak ortaya çıkışını ayrıştırdık. Bu dildeki üç durum örüntüsü için ortak bir söz dizimsel türetme önerildi. Bu türetmede söz dizimde zaman başı (T) öznenin, küçük eylem başı (v) ise nesnenin yapısal durumunu eşlemler fakat durum ve uyum eklerinin biçimbirimsel olarak ortaya çıkışı söz dizim sonrası Biçimbirim Yapısında (MS) gerçekleşir (Marantz, 1991; Halle&Marantz, 1993).Bunun yanı sıra, Kurmançi'deki küçük eylem öbeği (eÖ) ve eylem öbeği (EÖ) alanları incelendi. Geçişsiz, geçişli ve çift-geçişli yapıların söz dizimsel türetimi sunuldu ve etkilenen-erek nesnelerin ve yan öğelerin eÖ ve EÖ alanlarındaki konumları tartışıldı.Sonuç olarak Kurmançi'nin Muş aksanında, tümcenin bilgisel yapılanmasına bağlamında olası sözcük diziliş farklılıkları incelendi ve bu çalışmada Kurmançi için öne sürülen öbek yapısı çerçevesinde bu diziliş farklılıklarının söz dizimsel türetimi tartışıldı.
Özet (Çeviri)
This study aims to investigate the phrase structure of Kurmanji Kurdish with a specific focus on ergativity. In the literature, Kurmanji is assumed to exhibit two different case patterns depending on the tense and transitivity of the clause; nominative pattern in non-past transitive constructions and ergative pattern in past tense transitive constructions (Thackston, 2006; Haig, 2004). Adopting the main premises of the Minimalist Program and Distributed Morphology, we analyzed the nature of the case patterns and agreement relations in syntax, as well as, focus on the morphological realization of case and agreement in Kurmanji.In this study, it is proposed that Kurmanji in fact has two different ergative patterns in past tense transitive constructions; one is observed in the Standard dialect whereas the other is observed in the Muş dialect. On the basis of the fact that ergative case in both dialects is dependent on tense and transitivity but not on theta-roles, along the lines of (Marantz, 1991; Davison, 2004; Bobaljik&Branigan, 2006) it is claimed that ergative is a structural dependent case in Kurmanji. With the evidence from binding and scope tests, it is also argued that despite different case markings they get, ergative and nominative subjects behave fully in parallel syntactically. Adopting DM, we dissociated syntactic case checking and the morphological realization of case-agreement. We presented a uniform syntactic derivation for all the three case patterns in which the T head and little v head check the structural cases of the subject and the object, respectively, in syntax whereas morphological realization of case and agreement takes place post-syntactically at MS, (Marantz, 1991; Halle & Marantz, 1993).Furthermore, the vP and VP domains in Kurmanji are investigated. We presented the syntactic derivation of intransitive, transitive and ditransitive constructions and discussed the position of theme-goal objects and adjuncts within the vP and VP domains.Finally, we examined possible word-order variations in the Muş dialect of Kurmanji depending on the information structure of the sentence and discussed their syntactic derivations within the phrase structure that we proposed in this study.
Benzer Tezler
- Fraz di kurmancî de
Kurmanccada söz öbekleri
HALİL AKGÜL
Yüksek Lisans
Kürtçe
2024
DilbilimBingöl ÜniversitesiKürt Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZAFER AÇAR
- Peyami Safa'nın romanlarında zarflar ve kullanışları
Adverbs in Peyami Safa's novels and the methods of their use
ALİ RIZA ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıUşak ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET AKÇATAŞ
- Türk lehçelerinde birleşik fiillerin karşılaştırmalı bir incelemesi (Türkiye Türkçesi, Kazak Türkçesi, Özbek Türkçesi)
A comparative study of compound verbs in the polish Turkish (Turkey Turkish, Kazakh Turkish, Uzbek Turkish)
HANDE BAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
DilbilimCelal Bayar ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. FERHAT KARABULUT
PROF. DR. AYŞE İLKER
- Balkan ağızlarında devrik cümle yapıları
Inverted sentence structures in Balkan dialects
BÜŞRA KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiBalkan Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA SİBEL BAYRAKTAR
- Sofçular köyü söz varlığı (araç/Kastamonu)
Vocabulary of sofçular village (araç/Kastamonu)
HACER KARGIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KARATAŞ