XVIII. yüzyıl Osmanlı minyatüründe yıldızlar ve burçlar: Tercüme-i 'İkdü'l-cümân fî târîh-i ehli'z-zamân nüshalarının tasvirleri
Constellations and zodiac in 18th century Ottoman miniatures: Tercüme-i 'İkdü'l-cümân fî târîh-i ehli'z-zamân copies
- Tez No: 300357
- Danışmanlar: PROF. DR. BANU MAHİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk İslam Sanatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 451
Özet
Bu tezin konusu Tercüme-i `İkdü'l-cümân fî târîh-i ehli'z-zamân adlı eserin minyatürlü nüshalarındaki tasvirlerdir. Bir dünya tarihi olan bu eser, İmam Aynî olarak bilinen İmam Kadı Mahmud bin Ahmed bin Musa bin Ahmed bin Hüseyin bin Yusuf bin Mahmud Bedrü'd-din tarafından yazılmıştır. Bu eser kainatın yaratılışından h.850/m.1446 yılına kadar olan zaman dilimindeki olayları aktarmaktadır ve birinci cildinin ilk bölümünde astronomi ile ilgili bilgi verilmektedir. Bu yazmanın üç minyatürlü nüshası İstanbul'da üç farklı kütüphanede bulunmaktadır. Bu nüshalar Süleymaniye Kütüphanesinde (L.İ.318), İstanbul Üniversitesi Kütüphanesinde (T.5953) ve Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesinde (B.274) bulunmaktadır. Bu eser 18. yüzyılın ilk yarısında Mirzazâde Mehmed Sâlim Efendi tarafından Arapçadan Türkçeye çevrilmiştir. Sâlim Efendi müellif ve eser hakkında eserin önsözünde bilgiler vermiş, astronomi konusunda Aynî tarafından yapılan bazı hataları düzeltmiş ve bazı eklemeler yapmıştır. Her nüsha sabit takımyıldızlarını ve zodyak takımyıldızlarını temsil eden 45 minyatür içermektedir. Bu tasvirler Bedrü'd-din Aynî'nin eserinde söz ettiği takımyıldızlarını okuyucunun kolay algılayabilmesi amacıyla yapılmıştır. Her bir takımyıldızın adı ve burçlar hariç içinde bulundurduğu yıldız sayısı minyatürlerin üstünde yer alan kısa bilgilendirme yazılarında belirtilmiştir. Minyatürler üzerinde yıldızların konumları işaretlenmiştir.Bu tezde Tercüme-i `İkdü'l-cümân fî târîh-i ehli'z-zamân nüshalarında bulunan minyatürlerin ikonografyası açıklığa kavuşturulmaya çalışılmış ve bunların İslâm ve Avrupa kitap sanatı ile olan bağlantıları üzerinde durulmuştur.
Özet (Çeviri)
This thesis revises miniatures of Tercüme-i `İkdü?l-cümân fî târîh-i ehli?z-zamân, a manuscript on world history by Imam Kadi Mahmud ibn Ahmed ibn Musa ibn Ahmed ibn Hüseyin ibn Yusuf ibn Mahmud Bedrü?d-din of Antep, known as Imam Aynî. This manuscript desribes the events of history from the time of creation to the year of 1446 and the first section of the first volume is about astronomy. This manuscript has three illustrated copies in three different libraries; Süleymaniye Library (L.İ.318), İstanbul University Library (T.5953) and Topkapi Saray Museum Library (B.274) which were translated from Arabic to Turkish by Mirzazâde Mehmed Sâlim Efendi in the first half of the 18th century. Sâlim Efendi wrote introduction giving information about the author and his book, correcting some mistakes by Aynî on the subject of astronomy, and making some additions. Each copy has 45 miniature paintings depicting the fixed stars and zodiacal constellations. These illustrations were intended to give readers a better understanding of constellations discussed by Bedrü?d-din Aynî. In the brief explanations at the top of each of the miniatures, Sâlim Efendi gives the name of each constellation and with the exception of the zodiac, the number of stars they contain. The positions of the stars are marked on the miniatures.Dealing with the miniatures of Tercüme-i `İkdü?l-cümân fî târîh-i ehli?z-zamân, this thesis is trying to clarify the iconography of the illustrations and their connection between Islamic and European book paintings.
Benzer Tezler
- Osmanlı minyatürlerinde dervişler ve kıyafetleri
The derwishes and their dresses in Ottoman miniature
NUREFŞAN KORKMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA BANU MAHİR
- Osmanlı minyatüründe kadın Levni öncesi (üzerine bir deneme)
Women in Ottoman miniature painting (an essay on before the times of Levnî)
HESNA HARAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Sanat TarihiMarmara ÜniversitesiTürk Sanatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SELÇUK MÜLAYİM
- Türk resim sanatında portre resmin gelişimi (1453-1839)
Development of portrait paint in Turkish drawing art (1453-1839)
GÜLSÜN PARLAR
Doktora
Türkçe
1998
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiResim-İş Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖNÜL GÜLTEKİN
- Osmanlı Dönemi'nde Türk minyatürü
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA DİĞLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Sanat TarihiDicle ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. AHMET ATAN
- XVII. Yüzyıl Osmanlı minyatür sanatında görülen malzeme, teknik ve biçimler
Material, technical and forms are seen in Ottoman miniatures of XVII century
SEYHAN KALAYCI
Doktora
Türkçe
2013
Sanat TarihiYüzüncü Yıl ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RECAİ KARAHAN