Biyo-politika, özneleş(tir)me ve milliyetçilik: Kürt toplumsal hareketleri
Biopolitics, the construction of the subject and nationalism: Kurdish social movements
- Tez No: 300370
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. YILDIRIM ŞENTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Sosyoloji, Tarih, Political Science, Sociology, History
- Anahtar Kelimeler: Milliyetçilik, Özne inşası, Biyo-politika, Türk Milliyetçiliği, Kürt Hareketleri, Kürt Milliyetçiliği
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Sosyoloji ve Metadoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 186
Özet
Milliyetçilik kuramlarını, biyo-politika ve biyo-iktidar kavramları ekseninde tartışan bu tez, milliyetçilik ve biyo-politika ilişkisini sorgulamayı amaçlamaktadır. Bu çalışmada, Cumhuriyet döneminde uygulanan siyaset tarzı, ?Kürt meselesi? üzerinden çözümlenmeye çalışılmıştır. Bu araştırmanın hedefi ise, 19. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu ile başlayan ve Cumhuriyetin kurulmasıyla devam eden merkezileşme/batılılaşma hamleleriyle paralel bir şekilde yönetim yapısının geçirdiği dönüşüm karşısında Kürtlerin sosyo-politik dinamizmini anlamaya çalışmaktır.Cumhuriyetin kuruluş aşamasında yaşanan bazı olaylar (Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası deneyimi, Şeyh Said İsyanı vb.) sonucunda, halkın din ve yerel otoritelere meylettiği görülmüştür. Cumhuriyet idarecileri, bu deneyimler sonucunda iktidarını tesis etmek için toplumu -yeni ve ?modern? olarak gördüğü- Türk milli kimliği üzerinden dönüştürmeye çalışmıştır. Cumhuriyet, topluma din gibi ?geleneksel? olan kimlik öğesinin yerine (ya da onun üzerine), yeni bir kimlik olarak gördüğü ve Osmanlı'nın son dönemlerinde başlayan bir çaba olan Türk milliyetçiliği kaftanını giydirmeye çalışmıştır. Bu milli inşa ile birlikte, idari anlamda merkezi bir politika da şekillenmeye başlamıştır.Osmanlı'nın son döneminde başlayan ve Cumhuriyet ile birlikte düşünsel ve pratik olarak büyük oranda kalıcılaşan yönetim mantığı da, Kürtlerin, siyasetin (biyo-politik) bir müdahale nesnesi haline getirilmesidir. Bu tarihsel hat üzerinde, bu çalışmanın temel iddialarından biri, Cumhuriyet'in Kürt siyasetinin, Kürtleri, Türklük sınırları içinde kabul etmediği ancak ?asimilasyon? vasıtasıyla ?milli? kimliklerinden uzaklaştırmaya çalıştığıdır. Bu nedenledir ki, Cumhuriyetin Kürt toplumu ile ilgili siyaset tarzının, nüfusun geri kalanı için uyguladığı Türkleştirme siyaset tarzından farklı olduğu savunulmuştur.Osmanlı İmparatorluğu ile başlayan merkezileşme hamleleri, Kürtlerin uzun yıllar alışkın oldukları idari özerkliğin ortadan kalkmasını beraberinde getirmiştir. Bu nedenle Kürt coğrafyasında bir dizi ?direniş? ve ?isyan? ortaya çıkmıştır. Bu durum karşısında devlet idarecileri, Kürt coğrafyasını ve Kürt halkını, toplumun diğer bileşenlerinden ayrı bir kulvarda değerlendirip onlara şiddete dayalı ?tedip?, ?tenkil? ve ?iskan? politikalarını uygulamıştır.Cumhuriyet'in biyo-politika ile de ilişkili olan milliyetçilik stratejisi karşısında, Kürtlerin yarattığı dinamizme bakıldığında, bu çalışmanın temel iddialarından biri de; Kürtlerin, 19. yüzyılda başlayan ve 1930'ların sonuna kadar devam eden sosyo-politik devinimlerinin başat motivasyonunun iddia edildiği gibi ?milli? saiklerle gerçekleşmediğidir. Özellikle, 1925-1938 yılları arasındaki dönemde, pek çok ?Kürt isyanı?ndan bahsedilmektedir. Ancak, ?isyan? olarak hatırlanan pek çok hadise, genellikle asayiş olayları veya Kürt toplumunun yeniden dizaynı için kullanılan şiddete karşı verilen direnişlerdir. Bu hadiseleri, ?Kürt milli isyanları? olarak görme eğilimi, hem devlet söyleminde hem de Kürt milliyetçiği nezdinde genel bir kabuldür. Devlet söyleminin nedeni açıktır. Yeni kurulan ulus devlet için ?iç düşman? söylemi, Türklüğü kurmaktadır. Bunun dışındaki esas motivasyon, isyanlar bahane edilerek Kürtlere karşı uygulanan şiddetin meşruiyetinin üretilmesidir. Diğer yandan, 1960'lardan sonra gelişen Kürt milliyetçiliği için de dönemin tüm hadiselerini milli isyanlar olarak hatırlamak, ?milli? inşa için önemli bir araçsallık işlevi sunmaktadır. Kısacası, 1925-38 yılları arasındaki devinimlerde milli bir motivasyondan bahsetmek güçtür. Bu ve benzeri nedenlerle anılan dönem, Kürt milliyetçiliğinin miladı olarak da değerlendirilemez. İşte, bu çalışma 19. yüzyıldan 1900'lerin ortalarına kadar olan dönemdeki devlet siyasetini ve Kürt sosyo-politik dinamizmini başka bir açıdan değerlendirme çabasının ürünüdür.
Özet (Çeviri)
This thesis, in which nationalism theories are being discussed in the context of bio-policy and bio-power notions, aims to examine relationship between nationalism and bio-policy. Policy style applied in the period of the Republic is tried to be analized over Kurdish question in the thesis. Target of the thesis is to try to understand socio-politic dynamism of Kurdish people against the transformation of administrational structure in paralel with centralization/westernization started in Ottoman Empire in 19th century and continued with the establishment of Turkish Republic.It's seen that people were inclined to religional and local authorities consequent to some incidents (The case of Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası and Şeyh Said Rebellion) happened in early period of the republic. In conjuction with this experiences, Administrators of the Republic tried to transform society over Turkish national identity, which they belived it was new and modern. The Republic, tried to shape the society according to the Turkish Nationalism that was considered to be a new identity and has its roots in the last periods of Ottoman era, instead of (or in additon to) the religon, which was a ?traditional? element of the identity.- A centralist governmental policy started to be shaped with this nation building process.Administration mentality, which started at the last period of Ottoman Empire and was maintained practically and ideationally in the republican period, has been to make Kurdish people the object of politics (bio-policy). On this historical line, one of the basic arguements of this thesis is that Kurdish policy of the Republic didn't accept Kurdish in the borderline of Turkish identity but tried to enstrange them from their ?national? identity with ?assimilation?. This is the reason why it's claimed that Kurdish policy of the republic is different from the Turkification policy used for the rest of the society .The centralization movements started in the last period of Ottoman Empire diminished the political autonomy which Kurdish people had been enjoyed for a long time. This is the reason of a large number of ?resistances? and ?rebellions? in Kurdish region. Accordingly, rulers of the government applied discipline, banishment and resettling policies in a violent way to the Kurdish region and Kurdish people together with accepting them in a different compartment comparing to the rest of society.One of the main arguements of this thesis is that socio-politic activities of Kurdish people, which started in 19th Century and continued until last years of 1930's, were not existed in conjuction with national goals considering dynamism created by Kurdish people against nationalist strategy of the republic which is related with bio-policy.Especially for the period between 1925-1938, too many Kurdish rebellions have been discussed. However, many incidents that accepted as a rebellion are generally summary offence or resistances against the violence used by the government during its redesign of Kurdish society. Tendency to accept these incidents as Kurdish national rebellions is a general acceptence both among governmental discourse and Kurdish nationalism. It's clear that why the goverment share this general acceptence. The inner enemy discourse shapes Turkish identity for the young nation state. On the other hand, the basic motivation of the state is to create legitimacy of violence against Kurdish people on the pretext of rebellions. Similarly, remembering the incidents happened in the period as national rebellions is an important instrument to build a new nation for Kurdish nationalism which started to improve since 1960's. Shortly, it's difficult to find national motivations in the movements between 1925-1938. Therefore, this period could not be accepted as the turning point of Kurdish nationalism. This thesis is the result of an effort to evaluate govermental policies and Kurdish socio-politic dynamism since 19th century to the half of 1900's from a different perspective.KEY WORDS: Nationalism, The Construction Of The Subject, Biopolitics, Turkish Nationalism, Kurdish Nationalism, Kurdish Movements,
Benzer Tezler
- Foucault'nun biyo-politika kavramı ışığında filmlerde kürtaj temsili
Representation of abortion in films in the light of Foucault's concept of biopolitics
FULYA ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Radyo-TelevizyonMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİME NEŞE KAPLAN İLHAN
- L'art performance en Turquie à la lumière des théories post-structuralistes et féministes
Postyapısalcı ve feminist teori ışığında Türkiye'de performans sanatı
NURDAN DURMAZ
Yüksek Lisans
Fransızca
2019
Sanat TarihiGalatasaray ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ERGUR
- Sanat pratiklerinde politik bir nesne olarak beden ve iktidar
Power and body as a political object in art practices
EMİN KÖSEOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Güzel SanatlarHacettepe ÜniversitesiSeramik Ana Sanat Dalı
DOÇ. FUNDA SUSAMOĞLU
- Bio-power in Dickens' Hard Times and Atwood's Oryx and Crake
Dickens'ın Zor Zamanlarında ve Atwood'un Oryx ve Crake'inde biyogüç
ABBAS SALİM ALBUJASIM
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İngiliz Dili ve EdebiyatıKarabük Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZAİNAB ABDULLAH HUSSEIN
- Dijital oyunlarda biyopolitik söylem ve anlatı: 'The Sims 4' örneği
Biopolitical discourse and narratives in digital games: The example of 'The Sims 4'
AYTEN BENGİSU CANSEVER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Halkla İlişkilerMarmara ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMEL POYRAZ