Zamanaşımından feragat (bk 139)
Renunciation of prescription
- Tez No: 302194
- Danışmanlar: PROF. DR. VEDAT BUZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Medeni Hukuk Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
Zamanaşımından önceden feragat edilmesinin ve üçüncü bap dahilindeki zamanaşımı sürelerinin sözleşme ile değiştirilmesinin yasaklanmasıyla Borçlar Hukukuna egemen olan irade serbestisi ilkesinden sapılmıştır. Bu sınırlamaların temel gerekçesi olarak zamanaşımının sadece borçluların menfaatlerine değil kamu menfaatine hizmet etmesi ve bu nedenle taraf tasarruflarına açık olmaması gösterilmektedir. Oysa zamanaşımı ile korunan temel menfaat borçlunun beklenemedik ve mesnetsiz borç takiplerinden korunmasıdır. Zamanaşımı süresinin neticesi, borçlunun defi hakkını haiz olmasıdır. Borçlu bu defi hakkını kullanıp kullanmamakta serbesttir. Zamanaşımının ağırlıklı amacının kamu menfaati olduğu gerekçesi ile irade serbestisinin sınırlanması, bir diğer yandan da zamanaşımının etkisini doğurmasının bu ölçüde borçlunun inisiyatifine bırakılması bir tezat teşkil etmektedir. Zamanaşımı defini ileri sürmeme hakkına sahip olan borçlunun bu hak üzerinde serbestçe tasarruf etme yetkisi olmalıdır. Zamanaşımından önceden feragatin veya bu madde ile yakından ilgili olarak zamanaşımı sürelerinin sözleşme ile değiştirilememesinin yasaklanması ile borçlunun kendini aşırı derece bağlamasının engellenmek istendiği de ileri sürülmektedir. Özellikle zamanaşımı süresi işlerken borçlunun alacaklının baskısı altında zamanaşımı definden feragat etmek zorunda kalabileceği ileri sürülmektedir. Zamanaşımı süresi işlerken her an zamanaşımı süresini kesme imkanı olan alacaklının zamanaşımı süresinin uzaması için borçluyu baskı altına alarak zamanaşımından feragat etmeye zorlaması gerekmez. Alacaklının menfaati zaten alacağını bir an önce tahsil etmeyi gerektirecektir. Bu nedenle alacaklı borçlu ile uzlaşmak istediğinde, zamanaşımı süresinin dolması baskısından kurtulmak için borçlunun zamanaşımından feragat etmesini talep edecektir. Borcunu kabul etmek istemeyen borçlu, zamanaşımından feragat yolu ile alacaklının takip başlatmasını engelleyebilecektir. Zamanaşımı süresi işlerken zamanaşımından feragat edilmesinin veya zamanaşımı sürelerinin sözleşmeyle değiştirilmesinin temel amacı da uzlaşma görüşmelerine zaman kazanmaktır. Bu makul amacın emredici hükümle engellenmemesi gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
Contrary to the Law of Obligation?s general principle freedom of will, it is forbidden to renounce prescription beforehand and to change the prescription periods which are regulated wihin the third chapter of the Turkish Code of Obligations. Protection of the public order is said to be main rationale for these prohibitions. Yet the main purpose of the prescription is to protect the obligors from unexpected and unfounded claims. When the prescription period is over the obligor has a right to waive the claim of obligee. Limitation of freedom of will with in the name of protecting public order and debtor?s total freedom in pleading lapse of time are contradictory. The debtor who is free to to plead lapse of time should also be free in making contracts related to the use of prescription plea. It is also not true that these prohibitons protect obligors, because as long as prescription period is not over, the obligee has a right to start the prescription period over. On the other hand obligee would always prefer to raise his claim as soon as possible. The only reason that keeps an obligee from suing the debtor would be the possibility to settle without a trial. That is why the obligee would ask the debtor to renounce prescription only if he wants to reconcile with the obligor. In this way by renunciation of prescription obligor may keep the obligee from suing. The main reason for renunciation of prescription is to get more time for alternative dispute resolutions and this should not be hindered through binding provisions.
Benzer Tezler
- Kambiyo senetlerinde zaman aşımı
The prescriptions in the bills of exchange
KAZIM MENDERES USLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
HukukKırıkkale ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. MEHMET EMİN BİLGE
- Parteiautonomie im Verjährungsrecht - Inhalt und Grenzen
Zamanaşımı Alanında İrade Serbestisi - İçerik ve Sınırlar
YASİN ALPEREN KARAŞAHİN
- Borcun zamanaşımına uğramasına Borçlar Hukuku ve Ceza Hukuku düzenlemelerinin etkisi
Debp i̇s ti̇me-barred, i̇mpact of Criminal Law provi̇si̇ons and Law of Obli̇gati̇ons
ALİ ÇALIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
HukukAnkara ÜniversitesiÖzel Hukuk (Medeni Hukuk) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN AYRANCI
- Türk borçlar hukukunda zamanaşımı ve hak düşürücü süre
Statute of limitations and foreclosure in the Turkish law of obligations
DEVRİM PINAR YİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
HukukBahçeşehir ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADİR EMRE GÖKYAYLA
- Tapu kütüğüne kayıtlı olmayan taşınmazların olağanüstü kazandırıcı zamanaşımı ile kazanılması
Acquisition of immovables that are not registered in the land registry with an extraordinary lucrative statute of limitations
MUSTAFA SONKURT
Doktora
Türkçe
2023
HukukAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OĞUZ SADIK AYDOS
