Dünya miras alanlarının yönetiminde turizmin etkinliği
The effectiveness of tourism within the management of World heritage sites
- Tez No: 302664
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. NEVİN TURGUT GÜLTEKİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 279
Özet
Dünya Miras Alanları, sahip oldukları istisnai evrensel değerlerle, kültürel turizm odak noktalarıdır. Turizmin bu alanlara farklı boyutlarda birçok olumlu katkısına rağmen, miras değerlerinin korunması ve gelecek nesillere aktarılmasını genellikle önemsemeyen turizm faaliyetlerinin olumsuz etkileri de görülmektedir. Bu nedenle, koruma ile turizm arasında hassas dengeyi öngören `kültürel miras yönetimi' dünyanın gündemindedir. Dünya Miras Alanları'na yönelik hazırlanan `yönetim planları', karşılıklı etkileşim içerisinde olan koruma ve turizm politikalarını, miras değerlerine özgü bir biçimde içermekte, hedef ve eylemleri tanımlanmaktadır.Bu tezin kapsamında, uygarlığın tarihsel süreçteki gelişiminin kanıtları ve insanlığın ortak değerleri olan Dünya Miras Alanları'nı koruma ve yaşatmada ve/veya sürekliliğini sağlamada; `yönetim boyutu' en önemli araç olarak kabul edilmiştir. Bu yaklaşımla; Dünya Miras Alanları'nda turizmin baskısı nedeniyle, yönetim planlarında sürdürülebilir turizm temel ilke olarak değerlendirilerek, bu kapsamda başarılı olan örnekler İngiltere'de Bath Kenti Dünya Miras Alanı, İtalya'da Syracuse ve Pantalica Kayalık Nekropolü Dünya Miras Alanı, Portekiz'de Oporto Tarihi Merkezi Dünya Miras Alanı incelenmiştir.Dünya Miras Alanı statüsündeki İstanbul'un Tarihi Alanları, dünya ölçeğinde önemli bir turizm merkezi olmasına karşın, bugüne değin onaylanmış ve uygulamaya aktarılmış yönetim planı olmaması nedeniyle bu tez çalışmasında örneklem alan olarak belirlenmiştir. Örneklem alan üzerinde öncelikle, turizm faaliyetleri ile yönetim planının etkileşimi, paydaşlar tarafından ortaya konulan turizm strateji ve eylemleri sorgulanmıştır. Alan incelemesi ve anket çalışmaları sonucunda İstanbul'un Tarihi Alanları'nda gerçekleştirilen turizm faaliyetleri ve turizm altyapısının niteliği ile ziyaretçilerin alanın sahip olduğu evrensel değere ilişkin farkındalıkları belirlenmiştir. Böylece elde edilen veriler; sürdürülebilir turizm ilkeleri temel alınarak, Dünya Miras Alanı'nın yönetiminde turizm hedef ve eylemlerinin etkinliği yönünde değerlendirilmiştir.Rehber niteliğindeki bu hedef ve eylemler; İstanbul'un Tarihi Alanları yönetim planı hazırlık çalışmalarına olduğu kadar, diğer Dünya Miras Alanlarına ilişkin yönetim planlarında da turizmin önemli bir bileşen olarak değerlendirilmesini ve/veya yadsınmamasını sağlayacaktır. Sonuç olarak; Türkiye'de uygulanabilecek, yönetim planlarının elde edilmesi sürecinde temel alınacak bir yönetim planı öneri formatı geliştirilmiş ve kültürel miras yönetimine ilişkin sürecin daha etkili yürütülmesi için koruma mevzuatında yapılması gereken değişiklikler önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
UNESCO World Heritage Sites with their outstanding universal values are cultural tourism focal points. Despite the positive contributions of tourism on the aforementioned sites in different aspects, many negative impacts can be seen because of the tourism activities which don?t take into consideration the conservation and transmission to future generations of the heritage values. Therefore, ?the cultural heritage management? which foreseen the delicate balance between the conservation and tourism, has been on the agenda of world. ?The management plans? prepared for World Heritage Sites include the conservation and tourism policies which are in mutual interaction, with a specific manner of heritage values; identify objectives and actions.Within the scope of this thesis, ?management aspect? has been admitted as the most important tool for conservation, keeping alive and/or providing sustainability of the World Heritage Sites which are the evidence of development of civilization in the historical process and the common values of humanity. With this approach, due to the tourism pressure on World Heritage Sites, sustainable tourism has been evaluated as the main principle and in this regard, as successful examples City of Bath World Heritage Site in England, Syracuse and the Rocky Necropolis of Pantalica in Italy and Historic Center of Oporto in Portuguese has been examined.Although an important tourism center in worldwide, there hasn?t been any approved nor implemented management plan for the Historic Areas of Istanbul World Heritage Site. For this reason Historic Areas of Istanbul was determined as the case area. Primarily, interaction of tourism activities with management plan; tourism strategies and actions put forward by stakeholders about the area were examined. After the field studies and surveys, tourism activities carried out in the area, the quality of the tourism infrastructure and the awareness of the visitors about the outstanding universal value of the site were identified. Thus, the data obtained were evaluated on the effectiveness of tourism objectives and actions within the management of World Heritage Site, based on the principles of sustainable tourism.These objectives and actions in the form of a guideline, will provide to evaluate the tourism as an important component and/or not to deny it, not only for the preparatory studies of the management plan for the Historic Areas of Istanbul, but also for the other World Heritage Sites. As a result, a management plan format proposal that can be used as a basis for the preparation of management plans in Turkey is designed and some legislative amendments are suggested for conducting the cultural heritage management process more efficiently.
Benzer Tezler
- Savaş alanlarında ziyaretçi yönetimi: Çanakkale Savaşları Gelibolu tarihi alanı örneği
Visitor management in battlefields: The cases of the Çanakkale Wars, Gelibolu historical site
ELİF TOPCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaGazi ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVİN GÜLTEKİN
- UNESCO dünya miras listelerinin turizme etkisi: Diyarbakır Surları ve Hevsel bahçeleri örneği
UNESCO world heritage list tourism effect: Case of Diyarbakır Castels and Hevsel Gardens
ZEHRA ÇAĞLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
TurizmBatman ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA DOĞAN
- Web tabanlı cbs ile Bergama'nın turizm coğrafyasında kültürel miras değerlendirmesi
Evaluation of cultural heritage in tourism geography of Bergama with web based gis
MERYEM SÖNMEZ
- Audit design: A semi-automated method to scrutinize community involvement in heritage management plans
Denetim tasarımı: Miras yönetim planlarında halkın katılımını incelemek için yarı otomatik bir yöntem önerisi
GİZEM PARLAK
Doktora
İngilizce
2021
MimarlıkCardiff University-Cardiff Law SchoolMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CLARICE BLEIL DE SOUZA
DOÇ. DR. FEDERICO CERUTTI
- Kentsel kültürel miras alanlarında alan yönetimi deneyimleri ve yerele özgü koruma-yönetim model önerisi: Kastamonu tarihi şehir merkezi örneği
Site management experience in urban cultural heritage sites and model of specific preservation - management to location: Historic city center of Kastamonu
FATMA SEMA SEKBAN
Doktora
Türkçe
2019
MimarlıkFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MİNE TOPÇUBAŞI ÇİLİNGİROĞLU
PROF. DR. İBRAHİM NUMAN