Anne-babaların öz-yeterlik inançları ile çocuklarının problem davranışlarına yönelik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of relationship between parental self-efficacy beliefs and parent's perceptions of their child's problem behaviours
- Tez No: 302892
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SERAP NAZLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Anne-baba öz-yeterliği, öz-yeterlik, anne-babalık, etkili anne-babalık, problem davranışlar, Parental Self-Efficacy, Self-Efficacy, Parenting, Problem Behaviours
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Bu çalışma, anne-babaların öz-yeterlik inançları ile çocuklarının problem davranışlarına yönelik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Anne-baba öz-yeterliği inancı ebeveynlerin çocuklarına yönelik karar, tutum ve eylemlerinde önemli sayılabilecek bir değişkendir. Araştırmada araştırma grubunda yer alan anne ve babaların öz-yeterlik inanç düzeylerinin belirlenmesi ve öz-yeterlik inançları ile çocuklarının problem davranışlarına yönelik olarak problem davranışlarından rahatsızlık duyma, problem davranışlara yönelik nedensel faktörler ile problem davranışlar ile başa çıkma düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki bulunup bulunmadığının incelenmesi hedeflenmiştir.Araştırma, İhsan Doğramacı Vakfı Özel Bilkent İlköğretim Okulu velileri üzerinde yürütülmüştür. Araştrmaya katılan 298 anne ve baba (140 anne ve 158 baba), anne-baba öz-yeterliği inançları ile ilgili olarak ?Ana-Babalık Yetkinliği Ölçeği?, çocuklarının problem davarnışlarına yönelik algıları ile ilgili olarak da ?Problem Davranış Ölçeği-Anne-Baba Formu-Rahatsız Edici Davranışlar?, ?Problem Davranış Ölçeği-Anne-Baba Formu-Nedensel Faktörler? ile ?Problem Davranış Ölçeği-Anne-Baba Formu-Başa Çıkma? ölçeklerini içeren ?Problem Davranış Ölçeği-Anne-Baba Formu?nu doldurmuşlardır.Çalışma, anne-babaların öz-yeterlik inançlarının çocuklarının davranış problemlerine yönelik algılarının bazı değişkenler açısından incelenmesine yönelik olarak ilişkisel tarama modeli ile yapılmıştır. Anne ve babaların yetkinlik ölçeğinden aldıkları puan ortalamalarının, ölçeğin beklenen ortalama değerinden anlamlı olarak farklı olup olmadığını test etmek için, anne ve babalar için ayrı ayrı tek örneklem t-testi uygulanmıştır. Ana?Babalık Yetkinliği Ölçeği'nden elde edilen puan ortalamalarının, ilişkisiz iki grup olan anne ve babalar arasında anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini incelemek amacıyla veriler üzerinde ilişkisiz gruplar t-testi uygulanmıştır. Ana?Babalık Yetkinliği Ölçeği'nden elde edilen puanlar ile problem davranış ölçeği?rahatsızlık derecesi, nedensel faktörler ve başa çıkma puanları arasında anlamlı bir ilişkinin varlığını araştırmak için de Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Katsayıları hesaplanmıştır.Çalışmada anne ve babaların yüksek düzeyde öz-yeterlik inancına sahip olduğu görülmüştür. Ayrıca annelerin öz-yeterlik inancı ile babaların öz-yeterlik inancı arasındaki fark anlamlı bulunmuştur. Araştırma bulguları annelerin öz-yeterlik inancının babaların öz-yeterlik inancından yüksek olduğunu göstermektedir. Araştırmada anne-babaların öz-yeterlik inançları ile çocuklarının problem davranışlarını algılamaları arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırma sonucunda, anne-babaların öz-yeterlik inançları ile çocuklarının problem davranışlarından rahatsızlık duyma, problem davranışlara yönelik nedensel faktörler ve problem davranışlarla başa çıkma boyutlarında anlamlı ilişki bulunamamıştır.Son olarak anne-babaların etkili anababalık yapabilme ve eğitime aktif katılımları ile çocuklarının problem davranışlarını algılamaları arasında anlamlı bir ilişki bulunup bulunmadığına bakılmıştır. Elde edilen bulgular hem anne hem de babaların etkili anabalık yapabilmeleri ile çocuklarında görülen engellenmeye tahammülsüzlük davranışı ve çocuklarının problem davranışları ile olumsuz başa çıkma yöntemleri arasında ters ve anlamlı bir ilişki bulunduğunu göstermiştir. Ayrıca babaların etkili anababalık yapabilmeleri ile çocuklarının problem davranışlarıyla önleyici başa çıkmaları arasında olduğu gibi eğitime aktif karılımları ile çocuklarının engellenmeye tahammülsüzlük davranışları arasında anlamlı ve ters bir ilişki bulunmuştur.Elde edilen bulgular alan yazın doğrultusunda yorumlanmış ve bulgulara yönelik öneriler belirtilmiştir. Araştırma bulgularının anne ve babalarla gerçekleştirilecek olan psikoloik danışma ve rehberlik çalışmalarının planlanmasında ve uygulanmasında destek sağlayacağına, bununla birlikte anne-baba öz-yeterlik inancına yönelik olarak yapılacak farklı çalışmalara ışık tutacağına inanılmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study was conducted to examine the relationship between parental self-efficacy beliefs and parents' perceptions of their child's problem behaviors. Parents' belief in self-efficacy is an important variable in their decisions, attitudes and actions about their children. This study aims to research whether there is a meaningful relationship between the parental self-efficacy of the parents in the study group and their discomfort, the causal factors and the level of coping with the problem behavior of their children.Research, was carried out on the parents of Bilkent İhsan Doğramacı Foundation Primary School. 298 parents (140 mothers and 158 fathers) who were involved in the research filled the form called Parental Efficacy Scale, regarding to their self-efficacy beliefs and filled Problem Behavior Scale-Parent Form which includes Problem Behavior Scale-Parent Form-Discomforting Behavior, Problem Behavior Scale-Parent Form-Causal Factors and The Problem Behavior Scale-Parent Form-Coping regarding to their child's problems behaviors. Study was done by the screening model for the relationship to interpret the parents' self-efficacy beliefs according to the perceptions of the variables of their child's behavioral problems. One-sample t-test was seperately used to test whether mothers and fathers average competence score of the scale is significantly different from the average value of the scale. Competence scale scores of parents obtained from the relationship, the two groups showed no significant difference between the mother and father to determine whether the data on unrelated samples t-test. Pearson Product Moment Correlation Coefficients were calculated to investigate parental efficacy scale scores obtained with problem behavior scale-disturbance level, causal factors, and coping scores between the presence of a relationship. All the data obtained were analyzed by SPSS 13.0 for Windows software.In this study, it is occurred that parents have high level Parental Self-Efficacy. Moreover, there is a meaning full relationship between mothers? and fathers? Parental Self-Efficacy. Research findings show that mothers? Parental Self-Efficacy is higher than fathers? Parental Self-Efficacy. In this study, the relation between Parental Self-Efficacy and the parents? perception of their chils?s problem behaviors were examined. In conclusion, it was found out that there is not a meaningful relation between the Parental Self-Efficacy and their discomfort in their childs? problem behavior, causal factors for behavioral problems and coping with behavior problems.Finally, it?s examined whether there is a siginificant and inverse relationship between ?effective parenting and active participation to education? and ?parents? perception of their children?s behaviour problems? for both mothers and fathers seperately. The results have shown that there is a significant and inverse relationship between ?effective parenting style and intolerance to hindered behaviours? and ?negative coping strategies to overcome childeren?s behaviour problems? for both mothers and fathers. In addition a significant and inverse relationship was found between ?fathers? effective parenting and preventive coping strategies as active participation to education? and also ?intolerance to hindered behaviour of their children?.Results were interpreted according to the researches in this field and suggestions were made depending on the results. It is believed that the results of the research will support the planning and applications of the psychological counseling and guidance studies while they will be lighting different studies based on Self-Efficacy.
Benzer Tezler
- Okul öncesi dönem çocuğu olan ebeveynlerin akılcı olmayan inançları ve ebeveynlik öz yeterlik algıları ile çocukların sosyal beceri ve problem davranışları arasındaki ilişki
The relationship between irrational beliefs and parental self-efficacy perceptions of parents who have preschool children and social skills and problem behaviors of their children
KÜBRA IŞIKOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MÜGE YÜKSEL
- Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik öz-yeterlik inançları ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasındaki ilişki
The relati̇on between preservi̇ce teachers' confi̇dence i̇n self effi̇ci̇ency and thei̇r atti̇tudes toward teachi̇ng professi̇on
CAN NAKİP
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiBeden Eğitimi Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜLSEN ÖZCAN
- Mikroskop kullanımında ortaöğretim öğrencilerinin öz yeterlik inançlarının incelenmesi
Investigation of self efficacy beliefs of high school students in microscope usage
AYŞEGÜL ÜNAL BAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A. ESER ELÇİN
- Okul öncesi öğretmen adaylarının öz-denetimleri ve öğretmen özyeterlik inançları arasındaki ilişkinin bazı değişkenlerle incelenmesi
Analysis of the relationship between self-regulation and self efficacy perception of preschool teacher candidates with some other variables
RAHİME ŞUBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimDumlupınar ÜniversitesiTemel Bilimler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BANU ÖZKAN
- Serebral palsili çocuğu olan ebeveynlerin öz yeterlik düzeylerinin belirlenmesi ve anne- baba ebeveyn öz yeterlik düzeylerinin karşılaştırılması
Determination and comparision of parents' having children with cerebral palsy self- efficacy level
MERVE AŞKIN CERAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
HemşirelikNecmettin Erbakan ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU CEYLAN