Mide kanserli hastalara ve aile bakım vericilerine evde verilen hemşirelik bakımının yaşam kalitelerine etkisi
Effect of nursing care given at home on the quality of life of patients with stomach cancer and their family caregivers
- Tez No: 306299
- Danışmanlar: PROF. DR. SEBAHAT GÖZÜM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Kanser hastası, bakım verici, yaşam kalitesi, Hemşirelik bakımı, Cancer patient, Caregiver, Quality of Life, Nursing care
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Bu araştırma, mide kanserli hastaların ve bakım vericilerinin evde bakım gereksinimlerinin belirlenmesi ve aileyi destekleyen hemşirelik bakımının hasta ve ailesinin yaşam kalitesine etkisini değerlendirmek amacıyla, ön-test son-test kontrol gruplu deneme modelinde gerçekleştirilmiş, aşağıdaki hipotezler sınanmıştır;H1: Evde hemşirelik bakımı verilen mide kanserli hastaların yaşam kaliteleri verilmeyenlere göre farklı olacaktır.H1: evde hemşirelik bakımı verilen mide kanserli hastaların bakım vericilerinin yaşam kaliteleri verilmeyen gruptan farklı olacaktır.Araştırmanın evrenini, Atatürk Üniversitesi Araştırma Hastanesi Onkoloji servisinde ve Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kemoterapi Ünitesinde ayaktan veya yatarak tedavi alan, mide kanseri tanısı konulmuş son dönem olmayan hastalar ve onlara bakım veren yakınları oluşturmuştur. Görüşmeyi kabul eden hasta ve hasta yakınıyla (bakım verici) birebir ilk görüşmeler yapıldıktan sonra diğer görüşmeler için evde ziyaret edilecekleri konusunda bilgilendirilmişlerdir. Araştırmanın örneklemini ise güç analizi ile belirlenen 38 kontrol, 38 deney grubunda olmak üzere toplam 76 hasta ve 76 bakım verici oluşturmaktadır. Çalışma sürecinde deney gurubundan 4 hasta yaşamını kaybettiği için bu grubun verileri 34 hasta /bakım verici üzerinden değerlendirilmiştir.Deney grubundaki hasta ve bakım vericilerine her biri yaklaşık 30 dakika süren 4 ev ziyaretinde ?kanser hastalarının evde bakım rehberi? (Ek VIII) doğrultusunda hemşirelik bakımı verilmiştir. Hasta ve bakım vericisi günlük yaşam aktiviteleri doğrultusunda değerlendirilerek, belirlenen hemşirelik tanıları için NANDA (North America Nursing Diagnosis Association), uygun girişimler için NIC (Nursing Interventions Classification), sonuçları değerlendirmek için NOC (Nursing Outcomes Classification) sınıflaması kullanılmıştır. Kontrol grubu kliniğin rutinlerine göre izlenmiştir. Veri toplama aracı olarak, hastaların yaşam kalitesini belirlemek amacıyla Avrupa Kanser Araştırma ve Tedavi Merkezi tarafından kabul edilen QLQ-C30 Yaşam Kalitesi Ölçeği, bakım verenlerin yaşam kalitesini değerlendirmek için de Kanser Hastalarının Bakım Verenlerinin Yaşam Kalitesi Ölçeği (CQOLC) kullanılmıştır.Deney grubuna verilen hemşirelik bakımında bütün hastalarda belirlenen ve girişim yapılan tanılar; beslenmede değişim, yetersiz beslenme, sıvı volüm eksikliği riski, bilgi eksikliği olmuştur. Deney grubundaki hastaların büyük çoğunluğunda belirlenen ve girişim yapılan diğer tanılar ise diyare ve konstipasyon, rahatta değişim: akut/kronik ağrı, güçsüzlük, uyku alışkanlığında bozulma, terapotik rejimi etkili yönetme: bireysel, aktivite intoleransı olmuştur.Deney grubundaki bakım verenlerin tümünde ?bilgi eksikliği?, büyük çoğunluğunda ise bakım verici rolünde zorlanma, ümitsizlik, anksiyete, sosyal izolasyon/sosyal etkileşimde bozulma tanılarına yönelik hemşirelik bakımı yapılmıştır.Deney grubundaki hastaların toplam yaşam kalitesi, global sağlık durumu, duygusal ve bilişsel fonksiyonları girişim sonrasında iyileşirken, halsizlik/yorgunluk, bulantı-kusma, ağrı, dispne, uyuma güçlüğü, iştah kaybı, konstipasyon problemleri azalmıştır. Hastaların fiziksel, sosyal ve rol fonksiyonlarında bir değişim olmamış, diyare ve maddi zorluklara ilişkin problemleri girişim sonrasında değişmemiştir. Kontrol grubu hastaların toplam yaşam kalitesi ve global sağlık durumu son testte ön teste göre daha düşük bulunmuş, fiziksel, rol ve sosyal fonksiyonları olumsuz yönde azalmıştır. Kontrol grubu hastaların halsizlik/yorgunluk, dispne ve iştah kaybı problemlerinin arttığı belirlenmiştir.Deney grubundaki bakım verenlerin psikolojik zorlanmalarının azaldığı, bakım verme sorumluluğu ve toplam yaşam kalitesi algılarının yükseldiği, günlük yaşamlarının kontrolünü sağlayabildikleri ancak, maddi endişelerinin değişmediği, devam ettiği belirlenmiştir. Kontrol grubundaki bakım verenlerin son testte ön teste göre yaşam kalitesinin günlük yaşamın alt üst olması boyutundan giderek daha olumsuz etkilendikleri belirlenmiştir.Mide kanserli hastalara ve bakım vericilerine ev ziyaretleriyle verilen hemşirelik bakımının hem hastaların hem de bakım vericilerinin yaşam kalitelerini olumlu yönde etkilediği saptanmış, araştırmanın hipotezleri kabul edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study was conducted in a pre-test post-test controlled trial model to identify home-care needs of patients with stomach cancer and their caregivers and the effect of family-supporting nursing care on the quality of life in patients and their families and the following hypotheses were tested:H1: The quality of life between patients with cancer who are given nursing care at home will be different from those who are not given any nursing care.H1: The quality of life between the cancer patients?s caregivers who are given nursing care at home will be different from the group of not given any nursing care.The population of the investigation consisted of patients who were receiving treatment as inpatients or outpatients at the Oncology Unit of Atatürk University Research Hospital and at the Chemotherapy Unit of Erzurum Regional Training and Research Hospital and who were diagnosed as having non-end stage stomach cancer and their relatives giving care to them. After initial face-to-face interviews were held with the patients and their relatives (caregivers) who agreed to have an interview, they were informed that they would be visited at home for further interviews. The sample of the investigation consisted of 76 patients and 76 caregivers, 38 being in the control group and the other 38 in the experimental group who were selected through a power analysis. Since 4 patients from the experimental group lost their lives in the course of the study, the data of that group was assessed on 34 patients/caregivers.The patients and their caregivers in the experimental group were given nursing care in line with the ?home-care guideline for patients with cancer? (Annex-VIII) at 4 home visits each lasting approximately 30 minutes. The patient and his/her caregiver were assessed with respect to their daily life activities and NANDA (North America Nursing Diagnosis Association) was used for the identified nursing diagnoses, NIC (Nursing Intervention Classification) for the appropriate interventions and NOC (Nursing Outcomes Classification) for assessment of the results. The control group was monitored in the routines of the clinic. As a data collecting instrument, the QLQ-C30 Quality of Life Scale, which was accepted by the European Organization for Research and Treatment of Cancer, was used to assess the quality of life in the patients and the Caregiver Quality of Life Index-Cancer (CQOLC) was used to assess the quality of life in the caregivers.The diagnoses which were identified and for which interventions were made during the nursing care given to the experimental group were changed eating habits, inadequate nutrition, risk of inadequate liquid volume and lack of knowledge. The other diagnoses, which were identified in the majority of patients in the experimental group and for which interventions were made, include diarrhea, constipation, changed comfort: acute/chronic pain, weakness, impaired sleeping habits, effective management of the therapeutic regime: individual activity intolerance.Nursing care was given with respect to ?lack of knowledge? to all of the caregivers in the experimental group and with respect to the diagnoses of strain in the role of a caregiver, hopelessness, anxiety and social isolation / impaired social interaction to a majority of them.The overall quality of life, global health status and emotional and cognitive functions of the patients in the experimental group improved after the interventions and they had decreased problems of exhaustion/fatigue, nausea/vomiting, pain, dyspnea, difficulty in sleeping, lost appetite and constipation. There was not any change in the physical, social and role functions of the patients and their diarrhea and problems relating to financial difficulties did not improve after the interventions. The overall quality of life and global health status was found poorer in the control group patients at post-test as compared to pre-test and their physical, role and social functions deteriorated. The control group patients were observed to have increased problems of exhaustion/weakness, dyspnea and lost appetite.The caregivers in the experimental group were found to have decreased psychological strain, their responsibility for giving care and their perception of overall quality of life increased, they were able to control their daily lives, but their financial worries did not change but persisted. The caregivers in the control group were found to have their quality of life be affected increasingly more negatively leading to a stage of complete disorder in their daily lives at post-test as compared to pre-test.It was observed that the nursing care given to the patients with stomach cancer and their caregivers through home visits improved the quality of life in both the patients and caregivers, thus the hypotheses of the investigation were accepted.
Benzer Tezler
- Özofagus kanserli hastaların demografik özelliklerinin sağkalıma etkisi
The effect of demographic features on survival in patients with esophageal cancer
BİNNUR CAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
OnkolojiAtatürk Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET BİLİCİ
- Mide kanseri ve e-kaderin (CDH1) geni polimorfizmleri arasındaki ilişki
The relationship between stomach cancer and e-cadherin (CDH1) gene polymophisms
FIRAT ASLAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Genel CerrahiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiGenel Cerrahi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NECAT ALMALI
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEHRA KAYA
- Mide kanserli hastalarda adjuvan tedavi uygulama sonuçlarının değerlendirilmesi
Evaluation of adjuvant therapy results in operated gastric cancer patients
MEHMET BİLİCİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2010
GastroenterolojiAtatürk Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİM BAŞOL TEKİN
- Doğu Anadolu Bölgesi Van Yöresinde helicobacter pylori infeksiyonunun epidemiyolojik özellikleri
To investigate epidemiological characteristics of HP infection in peptic ulcer, chronic gastritis and gastric cancer in general population of Van region
İSMET KABA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2004
GastroenterolojiYüzüncü Yıl Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. M. KÜRŞAT TÜRKDOĞAN
- Cerrahi sonrası kemoradyoterapi uygulanan mide adenokarsinomlarında sağkalımı etkileyen faktörlerin retrospektif analizi
Retrospective analysis of affecting survival factors chemoradiotherapy after surgery patients with gastric adenocarcinoma
KÜBRA KILIÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
OnkolojiYüzüncü Yıl ÜniversitesiRadyasyon Onkolojisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA İZMİRLİ